Nghi vấn bất thường đề thi môn Sinh học, Bộ GD&ĐT cần sớm có câu trả lời thoả đáng
Kết thúc kỳ thi tốt nghiệp THPT 2021, dư luận xôn xao vì nghi vấn đề thi môn Sinh học có sự trùng lắp với hướng dẫn ôn tập của thầy Phan Khắc Nghệ, Phó hiệu trưởng Trường THPT chuyên Hà Tĩnh.
Theo một số giáo viên, đề thi môn Sinh học của Bộ GD&ĐT có đến 90% câu hỏi giống với bài tổng ôn của thầy Phan Khắc Nghệ cho học sinh trước kỳ thi. Tại thời điểm đó, Bộ GD&ĐT có thông tin "đã cho xác minh, làm rõ" nhưng sự việc rơi vào im lặng từ sau kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021 đến nay.
Ngay sau khi kết thúc kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021, thầy Đinh Đức Hiền, giáo viên dạy bộ môn Sinh học, Hệ thống giáo dục HOCMAI (Hà Nội) từng có tâm thư gửi Bộ trưởng Bộ GD&ĐT, trong đó phản ánh sự bất thường về đề thi môn Sinh học.
Theo thầy Hiền, sau khi tiến hành so sánh, đối chiếu giữa đề ôn tập của thầy Phan Khắc Nghệ, Phó Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Hà Tĩnh và đề thi chính thức về nội dung, câu từ, hình vẽ, không chỉ cá nhân ông mà nhiều giáo viên khác đều nhận thấy sự tương đồng ở mức độ cao.
Điều này khiến ông cũng như nhiều các thầy, cô đến từ nhiều địa phương trong cả nước cảm thấy rất băn khoăn về sự tương đồng này là do ngẫu nhiên hay do một lý do nào khác. Những băn khoăn, nghi vấn này cần sớm được làm rõ vì kỳ thi tốt nghiệp THPT với quy mô lớn sẽ trực tiếp ảnh hưởng đến hàng triệu giáo viên và học sinh.
Thầy Phan Khắc Nghệ, Phó Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Hà Tĩnh cũng cho biết: Ngay sau khi có thông tin phản ánh đề thi ôn tập môn Sinh học của ông giống đề thi chính thức của kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021, Công an tỉnh Hà Tĩnh đã đến nhà ông để lấy thông tin, Sở GD&ĐT tỉnh Hà Tĩnh và Trường THPT chuyên Hà Tĩnh cũng yêu cầu ông làm văn bản giải trình.
Tuy nhiên, đến thời điểm này, cá nhân ông vẫn chưa nhận được bất kỳ kết quả gì từ đoàn xác minh, kiểm tra. “Tôi muốn sự việc được tường minh, sớm có kết luận cụ thể, sáng tỏ bởi mỗi lần sự việc được xới xáo lên, uy tín của tôi lại bị ảnh hưởng”, thầy Nghệ nêu quan điểm.
Trao đổi với báo chí, bà Nguyễn Thị Kim Thúy, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội của Quốc hội cho hay, có nhận được đơn tố cáo nghi ngờ việc trùng lặp câu hỏi trong đề môn Sinh học trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2021 của đội ngũ giáo viên, do thầy Đinh Đức Hiền giáo viên dạy bộ môn Sinh học, Hệ thống giáo dục HOCMAI đứng tên.
Ngay sau khi nhận được đơn tố cáo, bà Thuý đã chuyển ngay đến Bộ GD&ĐT để xử lý theo thẩm quyền vào cuối kỳ họp Quốc hội mới đây. Cũng theo bà Thuý, thực hư của chuyện này thế nào phải chờ cơ quan chức năng làm rõ và Bộ GD&ĐT cần sớm công bố rộng rãi khi có kết luận.
Liên quan đến sự việc này, ngày 4/8, Bộ GD&ĐT đã ra Quyết định số 171/QĐ-BGDĐT về việc thành lập tổ công tác liên ngành xác minh thông tin phản ánh về đề thi môn sinh học kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2021.
Tổ công tác làm việc trong 6 ngày, từ ngày 4 đến 9/8. Sau quá trình làm việc, tổ đã có biên bản chi tiết về sự việc. Trong biên bản, tổ chuyên gia đã kết luận "có dấu hiệu bất thường". Cụ thể có 4 đề thi xuất ra từ máy tính trong số các đề thô được ban đề thi sử dụng để xây dựng đề thi chính thức giống trên 90% với bài tổng ôn của thầy Phan Khắc Nghệ.
Bên cạnh đó, kết quả xác minh cho thấy ban đề không rút ngẫu nhiên câu hỏi từ ngân hàng đề thi như quy định trong quy chế, mà xây dựng đề thi từ các đề có sẵn (lấy câu hỏi thô từ các đề có sẵn, để đưa vào đề chính thức). Mặc dù đã có biên bản với những nội dung khẳng định “có dấu hiệu bất thường” được các chuyên gia chỉ ra như trên nhưng từ ngày 9/8 đến nay, Bộ GD&ĐT vẫn chưa đưa ra bất cứ thông tin hay phương án xử lý gì với kết quả mà các chuyên gia, giáo viên chỉ ra. Điều này gây khó hiểu với dư luận và chính những người trong cuộc.
Chia sẻ với chúng tôi, TS.Lê Viết Khuyến, Phó Chủ tịch Hiệp hội các trường đại học, cao đẳng Việt Nam cho biết: Theo dõi sự việc, cá nhân ông cho rằng, quy trình làm đề thi ở đây có gì đó chưa thật ổn. Thực tế, nếu các câu hỏi của môn Sinh học được rút ngẫu nhiên từ ngân hàng đề thi thì chắc chắn sẽ không thể có sự trùng lặp cao như vậy.
Cũng theo ông Khuyến, Bộ GD&ĐT cần rà soát quy trình làm đề thi ở tất cả các môn thi để xem có sơ suất, sai sót ở khâu nào và kịp thời điều chỉnh, hoàn thiện. Lý do kỳ thi tốt nghiệp THPT là kỳ thi có quy mô lớn, ảnh hưởng trực tiếp đến hàng triệu học sinh nên không thể có sai sót ở bất kỳ khâu nào.
“Bộ GD&ĐT cũng cần sớm công khai kết luận về vụ việc này để yên lòng dư luận, đặc biệt là hàng triệu giáo viên và học sinh, nhất là khi kỳ thi tốt nghiệp THPT 2022 đang đến rất gần”, ông Khuyến cho hay.
Ông Lê Như Tiến-Nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội cũng đề nghị các ngành, cơ quan thanh tra Chính phủ, cơ quan điều tra của Bộ Công an vào cuộc sớm, có kết luận sớm để tường minh mọi việc. "Nếu chúng ta không làm nghiêm lần này sẽ còn có những lần khác, rồi lại có những bất thường. Nếu có sai phạm, phải xử lý thật nghiêm giữa người cung cấp nội dung đề thi với người luyện thi", ông Tiến nói.