Nâng cao chất lượng đào tạo tiến sĩ bằng cách nào?

• “Tăng tốc” đào tạo tiến sĩ – Phải rất thận trọng!
• Học viện Khoa học xã hội nói gì trước những sai phạm nghiêm trọng trong đào tạo tiến sĩ?

Theo GS.TSKH Nguyễn Đình Đức, kết quả khảo sát 463 nghiên cứu sinh và 333 giảng viên của các cơ sở GDĐH (GDDH) trên toàn quốc do ĐHQG Hà Nội thực hiện cho thấy, nhóm giảng viên/nghiên cứu sinh tham gia nhóm nghiên cứu công bố quốc tế uy tín cao gấp hơn 4,6 lần so với nhóm giảng viên/nghiên cứu sinh chưa từng tham gia nhóm nghiên cứu. 

Điều này cho thấy, việc tham gia nhóm nghiên cứu góp phần không nhỏ giúp nghiên cứu sinh công bố khoa học - đặc biệt là công bố quốc tế. Bởi vì, tham gia nhóm nghiên cứu, nghiên cứu sinh sẽ được giúp đỡ không chỉ từ chính giảng viên hướng dẫn mà còn là từ các thành viên khác trong nhóm nghiên cứu về xây dựng ý tưởng, viết bài báo cho tới cách thức để hoàn thiện cũng như nộp sản phẩm khoa học của mình.

Các đại biểu tham dự Hội thảo.

Từ kết quả nghiên cứu, GS Nguyễn Đình Đức đề xuất sửa đổi Quy chế tuyển sinh và đào tạo tiến sĩ theo hướng đặt ra yêu cầu cao đối với người học và cán bộ hướng dẫn, đồng thời có chế độ, chính sách khuyến khích cán bộ, nghiên cứu sinh tích cực tham gia nghiên cứu khoa học; tăng quy mô và chất lượng nghiên cứu sinh.

Đồng quan điểm trên, PGS. TS Trần Thị Thanh Tú, Trường Đại học Kinh tế - ĐHQG Hà Nội cũng cho rằng, để đào tạo tiến sĩ thành công và đạt chuẩn quốc tế, yếu tố then chốt là chính sách thu hút GS nước ngoài, nghiên cứu sinh làm việc toàn thời gian và cần xây dựng nhóm nghiên cứu. 

TS. Nguyễn Đắc Trung, Phó Trưởng phòng Đào tạoTrường ĐH Bách Khoa Hà Nội nhấn mạnh: “Nghiên cứu sinh phải thực sự là người làm tiến sĩ, coi đây là công việc của họ, để toàn tâm toàn ý, từ đó nhận được lại thành quả. Từ đây mới tạo nên động lực đúng đắn, thúc đẩy nghiên cứu sinh hoàn thành tốt công việc của mình”.

Nhóm nghiên cứu được xem là yếu tố then chốt nâng cao chất lượng đào tạo tiến sĩ.

PGS. TS Lê Hiếu Giang, Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Sư phạm Kỹ thuật TP. Hồ Chí Minh cũng cho biết: Thành lập những nhóm nghiên cứu là một trong những giải pháp của trường nhằm thu hút nghiên cứu sinh. Thực tế cho thấy, nghiên cứu sinh không có nhóm nghiên cứu thì không có sự hỗ trợ. Thông qua các nhóm nghiên cứu, trường thu hút nhiều dự án để nghiên cứu giải quyết những vấn đề thực tiễn. Đồng thời, với cơ chế tự chủ, ngân sách cho phép trường hỗ trợ nghiên cứu sinh trong nghiên cứu khoa học, thưởng bài báo ISI…

Thừa nhận vai trò của nhóm nghiên cứu trong cơ sở GDĐH và đào tạo tiến sĩ, bà Lê Yên Dung, Phó Vụ trưởng Vụ Khoa học xã hội, nhân văn và tự nhiên, Bộ KH&CN cho biết: Sắp tới Bộ KH&CN sẽ đẩy mạnh triển khai Đề án đào tạo, bồi dưỡng nhân lực khoa học và công nghệ ở trong nước và nước ngoài bằng ngân sách nhà nước theo Quyết định số 2395/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Kết luận Hội thảo, Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc nhấn mạnh: Các ý kiến thảo luận đều ủng hộ việc cần thiết hình thành các nhóm nghiên cứu, do đó cần cơ chế chính sách để hỗ trợ các nhóm nghiên cứu trong GDĐH. Bộ GD&ĐT sẽ tiếp thu các ý kiến để hoàn thiện hành lang pháp lý, trong đó có dự thảo Nghị định hoạt động Khoa học công nghệ trong GDĐH.