Phim hoạt hình Việt chiếu rạp: Chờ đợi sự bứt phá

• Phim hoạt hình Việt Nam: Vẫn vòng luẩn quẩn
• Phim hoạt hình Việt Nam: Vẫn thua trên sân nhà
• Phim hoạt hình Việt Nam: Khán giả nhí xem gì?

Nhiều "bom tấn" ngoại đổ bộ

Bom tấn hoạt hình "Kungfu Panda 3" khi ra rạp Việt từ ngày 18-3 đã tạo nên "cơn sốt" mới. Theo nhà phát hành CGV, sau gần 1 tuần công chiếu, phim đang giữ ngôi vị đầu bảng về doanh thu, lượt khán giả trước "Allegiant" và "Taxi em tên gì?". Thành công vang dội từ 2 phần trước khiến "Kungfu Panda 3" trở thành tác phẩm được mong chờ nên khi ra rạp lập tức ăn khách là điều dễ hiểu.

Rất nhiều khán giả từ người lớn đến trẻ nhỏ đã vô cùng thích thú khi tiếp tục theo chân anh chàng gấu trúc mập ú tham ăn nhưng đam mê Kungfu cùng nhiều diễn biến mới. Đó là khi cha đẻ có tên Lý Sơn của Po bất ngờ xuất hiện, tiết lộ về quá khứ bi thương của ngôi làng gấu trúc và lý do cậu bị bỏ rơi lúc còn nhỏ. Đây cũng là lúc một kẻ thù mới có tên Kai lộ diện, với âm mưu xóa sạch mọi ngôi làng luyện võ trên đất Trung Quốc. Po buộc phải trở về quê hương, truyền tài năng võ thuật của cậu cho dân làng gấu trúc nhằm chống lại cuộc tấn công của gã cao thủ Kai.

Cảnh trong phim hoạt hình "Dưới bóng cây" mà đạo diễn Phan Gia Nhật Linh đang phát triển thành phim hoạt hình dài chiếu rạp thương mại đầu tiên ở Việt Nam với tên gọi "Dưới bóng cây: Hành trình trở về". Ảnh do nhóm Colory cung cấp.

Cảnh trong "Kungfu Panda 3" - phim hoạt hình ngoại đang gây sốt ở Việt Nam.

Trước đó, ngay từ tuần mở màn, "Kungfu Panda 3" đã "công phá" các rạp chiếu ở 2 thị trường lớn là Mỹ và Trung Quốc. Tại Mỹ, phim hoạt hình "con cưng" của DreamWorks đã thu về 41 triệu đô la Mỹ. Tại Trung Quốc, phần phim mới của chú gấu trúc Po trở thành hiện tượng khi nhanh chóng thu về 58,3 triệu đô la Mỹ từ khắp 15.000 phòng chiếu trên toàn Trung Quốc.

Tại Hàn Quốc, phim cũng thu về 10,5 triệu đô la Mỹ từ 1,6 triệu lượt vé trong 4 ngày đầu ra rạp. Trước "Kungfu Panda 3", tác phẩm "Zootopia" đã mở đầu những phim hoạt hình ra rạp tại Việt Nam năm 2016 thành công vang dội. Theo thống kê mới nhất, doanh thu toàn cầu của phim hiện là 431,3 triệu USD và Việt Nam là một trong những thị trường góp phần vào sự thắng lợi này.

Dự kiến từ nay đến cuối năm sẽ còn rất nhiều phim hoạt hình ''bom tấn'' nước ngoài đổ bộ rạp chiếu Việt điển hình như "The Angry Birds Movie", "Finding Dory", "The Secret Life of Pets"….

Thật ra không phải chờ đến năm 2016 mới xuất hiện sự tấn công ồ ạt của hoạt hình ngoại mà từ nhiều năm nay, rạp chiếu Việt đã trở thành "sân chơi" độc quyền của phim hoạt hình các nước. Các nhà phát hành trong nước như CGV, Galaxy... đã nhập về hàng trăm tác phẩm để phục vụ nhu cầu thưởng thức của khán giả và đều đạt doanh thu khả quan. "Minions" hiện đang là phim hoạt hình có doanh thu cao nhất thị trường Việt Nam với 94 tỷ đồng, tương đương 1,2 triệu lượt khán giả do CGV phát hành.

Đạo diễn Phan Gia Nhật Linh - người đang thực hiện dự án hoạt hình đầu tiên chiếu rạp tại Việt Nam.

Nhà phát hành CGV cho biết, đến nay đã phát hành khoảng 80 phim hoạt hình, tính từ bộ phim đầu tiên là "Cars - Vương quốc xe hơi" (năm 2006) và bộ phim cuối là ""Kungfu Panda 3". "Phim hoạt hình nước ngoài hấp dẫn, vui nhộn, đầy màu sắc với nhiều nội dung mới mẻ. Đặc biệt nước ngoài không có khái niệm phim hoạt hình chỉ dành cho trẻ em mà tất cả mọi lứa tuổi đều có thể xem và yêu thích" - đại diện nhà phát hành CGV nói về lý do phim hoạt hình ngoại hút khách.

Chờ đợi ở "Dưới gốc cây: Hành trình trở về"

Trong khi hoạt hình ngoại tấn công ngày càng mạnh mẽ vào rạp chiếu Việt thì hoạt hình Việt Nam vẫn không có lấy nổi một tác phẩm ra rạp. Hằng năm, Hãng phim Hoạt hình Việt Nam sản xuất hơn chục tác phẩm nhưng thời lượng chỉ từ 5 đến 10 phút, tối đa là 20 phút với công nghệ làm phim nên rất khó chiếu rạp. Thậm chí có những phim còn đoạt giải ở các kỳ Liên hoan phim, cuộc thi lớn nhỏ nhưng chỉ để "cất kho". Một vài phim 3D hình ảnh phong phú, đẹp mắt hơn; câu chuyện sinh động hấp dẫn hơn như "Cô bé bán diêm", "Quyết định lịch sử", "Dưới bóng cây"… vẫn chưa tìm được chỗ đứng ngay trong chính các rạp nhà.

Tại hội thảo quốc tế nằm trong khuôn khổ LHP Việt Nam lần thứ 19 vào cuối năm 2015, ông Đỗ Duy Anh, Phó Cục trưởng Cục Điện ảnh cho biết: "Năm 2015, Việt Nam sản xuất được 50 bộ phim hoạt hình với kinh phí khoảng 25.000 USD (tương đương hơn 500 triệu đồng/phim)". Bà Lương Thị Minh Phương, Giám đốc Hãng phim Hoạt hình Việt Nam cho biết, năm 2015 có 100 buổi chiếu phim hoạt hình được tổ chức tại các trường học. Riêng các rạp tại Hà Nội được chiếu lác đác vào mùa hè nhưng lượng khán giả chỉ lác đác dù giá vé rất mềm: 30.000 đồng.

Hãng phim Hoạt hình Việt Nam là một trong những hãng phim hoạt hình ra đời khá sớm ở khu vực Đông Nam Á (thành lập từ năm 1959). Phim hoạt hình Việt từng giành một số giải thưởng quốc tế từ những năm 60, 70 của thế kỷ trước, nhưng đến nay vẫn chưa có nhiều khởi sắc. Nếu so với các nước trên thế giới thì nước ta thua kém quá nhiều, khoảng cách rất xa.

Nhóm làm phim đang phác thảo nội dung.

Để làm một phim hoạt hình dài chiếu rạp là điều chưa ai có thể. Bởi "phần lớn đội ngũ làm phim hoạt hình của chúng ta tư duy còn thấp, chưa có nhiều điều kiện tiếp cận và học hỏi nền điện ảnh tiên tiến của thế giới" - nói như ông Đặng Vũ Thảo - nguyên Giám đốc Hãng phim Hoạt hình Việt Nam từng nêu thực tế. Thật vậy, ở Việt Nam chưa có trường đào tạo chính quy mang tính chuyên sâu và chuyên nghiệp cho những người có đam mê với thể loại này. Những người làm phim chủ yếu từ các lĩnh vực khác chuyển qua như phim truyền hình, điện ảnh…

Tất nhiên, trong số những người "không chuyên" này vẫn có những người có năng lực, sáng tạo đã tạo nên một "dòng chảy ngầm" cho phim hoạt hình Việt. Tại các tiệc phim ngắn Yxine (tiệc phim dành riêng cho những người trẻ đam mê phim ảnh) đã chứng kiến nhiều tác phẩm hoạt hình xuất sắc của người trẻ như Ðỗ Ðăng Thường với "The Journey unknow" hay "Trên ngọn cây" của Bùi Quốc Thắng.

Một số phim khi được phát hành trên YouTube nhận được nhiều thu hút hàng triệu lượt xem với nhiều lời khen ngợi như "Dưới bóng cây", "Bố của gà con'', "Cô bé bán diêm 3D''… Tác giả của những phim này là những người có đam mê, ý tưởng nhưng khi hỏi "Liệu có thể làm phim hoạt hình 60 phút hay không?" thì đều lắc đầu. Lý do chính là không có kinh phí. Đó cũng là nguyên nhân khiến phim hoạt hình Việt mãi ì ạch.

Giữa muôn vàn khó khăn đó, đạo diễn Phan Gia Nhật Linh lại bắt tay vào thực hiện dự án phim hoạt hình chiếu rạp đầu tiên Việt Nam mang tên: "Dưới gốc cây: Hành trình trở về". Theo đó, đạo diễn của "Em là bà nội của anh" và nhóm Colory phát triển bộ phim hoạt hình "Dưới bóng cây" trở thành phim hoạt hình dài và chiếu thương mại. Đây là bộ phim dài 7 phút, kể về tình bạn giữa 4 nhân vật: Chuột, Ếch, Cua, Rắn, từng đoạt 3 giải thưởng tại tiệc phim trực tuyến Yxine FF bởi cách xây dựng nhân vật thông minh, cá tính và cách kể hóm hỉnh cộng với tạo hình mang đậm bản sắc Việt Nam.

Tuy "Dưới bóng cây" đã từng là phim hoạt hình được khán giả yêu thích nhưng để "nối dài" thành phim chiếu rạp ở thời điểm này là vô cùng mạo hiểm. Phan Gia Nhật Linh cũng thừa nhận: "Khi thị trường phim hoạt hình Việt Nam còn khá nhiều thiếu thốn về con người, kinh phí, nhiều người khuyên tôi nên tiếp tục làm phim điện ảnh sẽ tốt hơn, ít rủi ro hơn". Vì không dễ thuyết phục ai đó đầu tư nên anh chấp nhận tự làm nhà sản xuất. Anh bảo: "Tôi liều lĩnh nhưng tôi muốn được làm những cái tôi thích với một tinh thần phiêu lưu".

Tất nhiên, tác phẩm chưa ra mắt, mọi sự đánh giá bây giờ còn là quá sớm. Song, nhiều người kỳ vọng hệ thống phát hành sẽ rộng cửa để "Dưới bóng cây: Hành trình trở về" sẽ trở thành "dấu son", là bước đi đầu tiên đầy khởi sắc cho thị trường phim hoạt hình Việt Nam chiếu rạp. Chưa nói đến chuyện cạnh tranh sòng phẳng với những phim hoạt hình "bom tấn" của nước ngoài, phát hành ra rạp và được khán giả đón nhận nhiệt tình đã là một thành công. Khi đã xây dựng được niềm tin cho khán giả bằng một tác phẩm thật sự chất lượng, hoạt hình Việt chắc chắn sẽ "thừa thắng xông lên".