Ngành Hải quan nỗ lực tạo thuận lợi thương mại, thúc đẩy xuất nhập khẩu

Tạo điều kiện tối đa hỗ trợ doanh nghiệp       

Tổng Cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn cho biết, tính đến ngày 20/4, số thu ngân sách của ngành Hải quan đã đạt 135.366 tỷ đồng, bằng 38,45% dự toán theo chỉ tiêu pháp lệnh và đạt 36,58% chỉ tiêu phấn đấu do Ban cán sự Đảng bộ Bộ Tài chính giao. Để phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ, ngay từ đầu năm, Tổng cục Hải quan đã ban hành kế hoạch triển khai các nghị quyết của Chính phủ về phát triển kinh tế - xã hội, dự toán ngân sách nhà nước và những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2022; đồng thời ban hành chỉ thị về việc thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp tạo thuận lợi thương mại, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, chống thất thu trong triển khai nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước năm 2022.

Cùng với đó, ngành Hải quan tăng cường chống thất thu qua công tác giám sát kiểm tra thực hiện thủ tục hải quan, kiểm tra sau thông quan, thanh tra chuyên ngành, đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại; tập trung kiểm tra chống gian lận về số lượng, trị giá, mã số, xuất xứ, nhãn hiệu hàng hóa.... Kiểm soát chặt chẽ, kịp thời phát hiện ngăn chặn việc vận chuyển trái phép, thẩm lậu vào nội địa; nhập khẩu hàng hóa giả mạo nhãn hiệu, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ; nhập khẩu hàng không đúng với khai hải quan về chủng loại, số lượng, trị giá; hàng hóa thuộc diện cấm nhập khẩu; tự ý tiêu thụ hàng hóa đang chịu sự giám sát hải quan (hàng quá cảnh, kinh doanh tạm nhập tái xuất, hàng gia công, sản xuất xuất khẩu…); chủ động rà soát, phân loại, thu hồi và xử lý nợ thuế phát sinh trước ngày 1/1/2022 đồng thời không để phát sinh nợ mới trong năm 2022 qua công tác thanh tra, kiểm tra.

“Hiện, ngành Hải quan tiếp tục triển khai thực hiện nhiều giải pháp nhằm phấn đấu đạt cao nhất các chỉ tiêu, kế hoạch đã đề ra. Trong đó, thường xuyên đồng hành, giải đáp, tháo gỡ triệt để khó khăn, vướng mắc liên quan đến thủ tục hải quan, chính sách thuế… cho cộng đồng DN; cải cách thủ tục hành chính theo hướng tăng cường áp dụng công nghệ thông tin, cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, góp phần thu hút đầu tư nước ngoài, thúc đẩy sản xuất xuất khẩu phát triển, góp phần tăng trưởng kinh tế, tạo thuận lợi hơn cho công tác quản lý thu ngân sách nhà nước của cơ quan Hải quan”, ông Nguyễn Văn Cẩn nhấn mạnh.

Bên cạnh đó, ông Hoàng Việt Cường, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan cho biết, Tổng cục Hải quan đã chủ động báo cáo cấp có thẩm quyền (Bộ Tài chính, Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội), đồng thời ban hành, triển khai đồng bộ và hiệu quả các giải pháp để hỗ trợ tối đa cho DN, người dân phục hồi và phát triển sản xuất, kinh doanh, xuất nhập khẩu hàng hóa. Theo đó, xác định công tác hoàn thiện cơ chế, chính sách, pháp luật hải quan là nhiệm vụ trọng tâm của ngành, Tổng cục Hải quan tập trung nguồn nhân lực xây dựng và hoàn thiện cơ chế, chính sách pháp luật về hải quan. Về cải cách thủ tục hành chính, Tổng cục Hải quan đã chủ trì soạn thảo, trình các cấp ban hành nhiều giải pháp rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa và giảm chi phí kinh doanh cho DN. Thông qua việc rà soát, sửa đổi, bổ sung các văn bản cốt lõi trong lĩnh vực hải quan và các thông tư hướng dẫn, Tổng cục Hải quan đã đề xuất cắt giảm những chứng từ, giấy tờ, trình tự, thủ tục không cần thiết nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính, xử lý các vướng mắc phát sinh.

Đồng thời, Tổng cục Hải quan đã và đang tăng cường nghiên cứu triển khai công tác hiện đại hóa và trang cấp trang thiết bị hỗ trợ công tác kiểm tra, giám sát hải quan. Ngoài ra, đơn vị cũng đẩy mạnh công tác đơn giản, tự động hóa quy trình thủ tục hải quan, tạo thuận lợi thương mại (triển khai cơ chế một cửa quốc gia, cơ chế một cửa ASEAN; ứng dụng công nghệ thông tin và dịch vụ công trực tuyến); triển khai công tác kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.

Bên cạnh các giải pháp đồng bộ đã triển khai, tới đây, Tổng cục Hải quan triển khai một số giải pháp để tiếp tục tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy và hỗ trợ DN trong hoạt động xuất nhập khẩu. Trước tiên là việc hoàn thiện hệ thống thể chế, văn bản quy phạm pháp luật thông qua việc sửa đổi, bổ sung thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan và kiểm soát hải quan; việc kết nối và chia sẻ thông tin giữa các cơ quan chính phủ với các bên liên quan; cơ chế quản lý, phương thức, trình tự, thủ tục kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu,… để tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho DN, cơ quan hải quan và các cơ quan quản lý nhà nước có liên quan trong hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa. Đồng thời, ngành Hải quan cắt giảm những chứng từ, giấy tờ, trình tự, thủ tục không cần thiết nhằm xử lý các vướng mắc phát sinh, bảo đảm phù hợp với định hướng xây dựng mô hình hải quan thông minh.

Đấu tranh xử lý nghiêm các gian lận về thuế

Theo ông Nguyễn Văn Cẩn, đến nay, việc hoàn thành đề án và đưa Hệ thống hải quan số, hải quan thông minh vào triển khai ứng dụng đang được tích cực triển khai. Đây sẽ là bước đột phá trong công tác quản lý nhà nước về hải quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu, là tiền đề để thực hiện hải quan số, hải quan phi giấy tờ. Cùng với đó là việc tiếp tục nâng cao hiệu quả sử dụng các trang thiết bị hiện đại này với trọng tâm là nâng cao hiệu quả kết nối dữ liệu giữa hệ thống xử lý dữ liệu hải quan điện tử với các hệ thống.

Với Cơ chế một cửa ASEAN, Cơ chế một cửa quốc gia và tạo thuận lợi thương mại, ngành Hải quan đã nỗ lực thực hiện hiệu quả nhiệm vụ được Chính phủ giao, có nhiều kết quả đáng ghi nhận. Trong thời gian tới, Tổng cục Hải quan tiếp tục phối hợp với các cơ quan, tổ chức có liên quan để tăng cường giải pháp kết nối, trao đổi dữ liệu giữa các hệ thống nhằm nâng cao hiệu quả khai thác sử dụng dữ liệu vào công tác quản lý nhà nước về hải quan đối với hoạt động xuất nhập khẩu, tạo điều kiện thương mại, giảm thời gian thông quan hàng hóa.

Đặc biệt, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan đã có Chỉ thị số 384/CT-TCHQ ngày 8/2/2022 về việc đẩy mạnh cải cách hành chính, đơn giản hóa thủ tục hải quan hướng tới hải quan phi giấy tờ năm 2022 nhằm tiếp tục rà soát, cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện kinh doanh, thủ tục hành chính; tối ưu hóa quy trình, số hóa kết quả giải quyết thủ tục hành chính trên cơ sở ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin nhằm rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa, cắt giảm chi phí cho DN. Đây là một quyết tâm mạnh mẽ.

Bên cạnh đó, để giải quyết tình trạng ùn tắc hàng hóa tại cửa khẩu phía Bắc, Tổng cục Hải quan đã chính thức triển khai chức năng cảnh báo chống ùn tắc trên Cổng thông tin một cửa quốc gia. Để biết được tình trạng phương tiện tại cửa khẩu biên giới (lưu lượng phương tiện tại cửa khẩu), người sử dụng truy cập vào địa chỉ https://www.vnsw.gov.vn, mục “Bản đồ mật độ phương tiện”. Thông tin về lưu lượng phương tiện tại cửa khẩu biên giới được cập nhật theo thời gian thực; công khai trên Cổng thông tin một cửa quốc gia tại địa chỉ https://www.vnsw.gov.vn. Cơ quan nhà nước, DN, người điều khiển phương tiện có thể truy cập bằng máy tính hoặc các thiết bị thông minh có kết nối internet để tra cứu. Hiện, Tổng cục Hải quan tiếp tục bám sát tình hình dịch COVID-19 và tình trạng ùn tắc hàng hóa tại các cửa khẩu biên giới phía Bắc để đề xuất các giải pháp ứng phó kịp thời, linh hoạt như: phối hợp với các cơ quan có liên quan tại địa bàn quản lý nghiên cứu, xây dựng “vùng xanh” ở khu vực cửa khẩu biên giới với quy trình, tiêu chuẩn phòng chống dịch hài hòa với phía Trung Quốc; quy định, tiêu chuẩn về điều kiện y tế phòng chống dịch COVID-19 chung tại khu vực cửa khẩu biên giới;…Những nỗ lực này đã góp phần tạo thuận lợi thương mại và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước về hải quan, được cộng đồng DN, người dân và các cơ quan quản lý nhà nước ghi nhận, đánh giá cao.

Từ nay tới cuối năm 2022, Tổng cục Hải quan sẽ tập trung xây dựng, trình Chính phủ dự thảo nghị định quy định cơ chế quản lý, phương thức, trình tự, thủ tục kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa nhập khẩu. Với việc đổi mới mô hình kiểm tra chuyên ngành theo dự thảo nghị định được kỳ vọng sẽ giúp DN giảm chi phí và thời gian, giúp tiết kiệm ngân sách thông qua việc cắt giảm thủ tục hành chính, giảm thời gian thông quan hàng hóa; giúp nâng cao ý thức trách nhiệm của DN trong việc tuân thủ pháp luật về chất lượng, về an toàn thực phẩm của hàng hóa.

Tổng Cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn nhấn mạnh, dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, song với sự chủ động, quyết liệt và nỗ lực triển khai đồng bộ các giải pháp, ngành Hải quan đã đạt được kết quả tích cực trên tất cả các mặt công tác. Trong quý II, bên cạnh việc tạo thuận lợi thương mại, cải cách, hiện đại hóa, ngành Hải quan sẽ tập trung thực hiện các giải pháp đảm bảo chỉ tiêu thu song song với các giải pháp chống thất thu ngân sách. Trong đó, đặc biệt là đấu tranh, xử lý nghiêm các gian lận về thuế. Các đơn vị cũng sẽ chú trọng công tác kiểm soát, phát hiện, ngăn chặn tội phạm ma túy trong địa bàn hoạt động hải quan... Đồng thời, tăng cường các chương trình hợp tác với cơ quan hải quan các nước, nhất là các đối tác thương mại lớn của Việt Nam như: Mỹ, Trung Quốc... để kịp thời phát hiện, ngăn chặn các vi phạm liên quan đến gian lận xuất xứ, chuyển tải hàng hóa bất hợp pháp.