Hải quan khu vực I tăng cường kiểm soát, siết chặt đấu tranh chống buôn lậu

Ngăn chặn thành công nhiều vụ việc vi phạm

Theo ông Nguyễn Quang Dũng, Đội trưởng Đội Kiểm soát Hải quan (Chi cục Hải quan Khu vực I), năm 2026 dự kiến lượng hành khách và hàng hóa qua đường hàng không, bưu điện, chuyển phát nhanh tiếp tục tăng mạnh nhờ kinh tế phát triển và hội nhập. Song song với cải cách, hiện đại hóa của ngành Hải quan, các đối tượng buôn lậu và tội phạm ma túy cũng lợi dụng sự thông thoáng để gia tăng vi phạm.

Năm 2025, Chi cục ghi nhận kim ngạch xuất nhập khẩu 94,4 tỷ USD, hơn 1,85 triệu tờ khai, thu ngân sách 37,3 tỷ đồng và trên 13 triệu lượt hành khách làm thủ tục. Tuy nhiên, buôn lậu diễn biến phức tạp trên mọi tuyến, đặc biệt đường hàng không, với thủ đoạn tinh vi và lợi dụng các nền tảng trực tuyến như Shopee, Lazada, Facebook, TikTok, Zalo. Chi cục đã phát hiện nhiều vụ vi phạm, trong đó các đối tượng lợi dụng chính sách thông thoáng và sự bùng nổ thương mại điện tử để đưa ma túy, điện thoại cũ, ngoại tệ… vào Việt Nam dưới nhiều dạng ngụy trang tinh vi.

Một “điểm nóng” nổi bật là tình trạng vận chuyển trái phép vàng qua đường hàng không. Khoảng cách lớn giữa giá vàng trong nước và quốc tế trở thành động lực khiến các đối tượng tìm cách đưa vàng vào Việt Nam. Nhiều hành khách bị phát hiện giấu vàng vượt định mức nhập khẩu mà không khai báo. Tại các sân bay quốc tế lớn như Nội Bài (Hà Nội) và Tân Sơn Nhất (TP.Hồ Chí Minh), thủ đoạn cất giấu vàng ngày càng táo bạo: giấu trong người, kẹp vào quần áo, giày dép, cất trong thiết bị cá nhân hoặc lẫn trong hành lý xách tay. Một số trường hợp còn biến vàng thành vật dụng thông thường để qua mặt lực lượng kiểm soát.

Thực tế, trong thời gian ngắn đã xảy ra nhiều vụ việc nghiêm trọng. Ngày 25/6/2025, tại cửa ra A1 sân bay Nội Bài, Hải quan phát hiện hành khách C.P.H. (quốc tịch Đài Loan – Trung Quốc) mang theo gần 2 kg kim loại màu vàng trị giá hơn 5,5 tỷ đồng, được giấu trong các ống kính máy ảnh.

Ngày 14/10/2025, cũng tại Nội Bài, hành khách Phùng Thị Linh bị phát hiện giấu ba miếng vàng nặng 892,5 gram (khoảng 3,1 tỷ đồng) trong balo xách tay mà không khai báo.

Những vụ việc này cho thấy hoạt động buôn lậu vàng qua đường hàng không vẫn rất phức tạp, đòi hỏi lực lượng Hải quan phải siết chặt giám sát và nâng cao cảnh giác để ngăn chặn triệt để các hành vi vận chuyển trái phép vàng và hàng hóa có giá trị cao.

Song song với đó, Chi cục Hải quan Khu vực I cũng ghi nhận nhiều kết quả trong công tác đấu tranh với tội phạm ma túy – lĩnh vực luôn được đánh giá là “điểm nóng” trên tuyến hàng không và chuyển phát nhanh. Nhờ sự phối hợp chặt chẽ và chủ động của lực lượng Hải quan, số vụ buôn bán, vận chuyển trái phép ma túy đã có xu hướng giảm. Tuy nhiên, các đường dây ma túy xuyên quốc gia vẫn xem sân bay và kênh chuyển phát nhanh là tuyến trung chuyển quan trọng, liên tục thay đổi phương thức hoạt động nhằm né tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng.

Tội phạm ma túy vẫn diễn biến phức tạp

Dự báo dịp Tết Nguyên đán 2026, khi nhu cầu hàng hóa tăng cao, tội phạm sẽ tiếp tục lợi dụng chính sách thông thoáng để mở rộng hoạt động. Các đường dây buôn lậu, ma túy liên tục thay đổi phương thức, thủ đoạn tinh vi, sử dụng thiết bị liên lạc hiện đại, thậm chí mang theo vũ khí và sẵn sàng chống trả. Lợi nhuận lớn từ ma túy khiến tội phạm xuyên quốc gia mở rộng địa bàn, biến Việt Nam thành thị trường tiêu thụ và trung chuyển, đặc biệt trên tuyến hàng không, bưu điện, chuyển phát nhanh và tại các khu vực trọng điểm như Hà Nội.

Trước tình hình đó, Chi cục Hải quan Khu vực I đã triển khai nhiều kế hoạch, chuyên án lớn để tăng cường kiểm soát và giữ vững kỷ luật. Ngay từ đầu năm, Chi cục đã ban hành các kế hoạch chuyên đề như kiểm soát hải quan 2025, tăng cường kiểm soát ma túy – tiền chất, Tháng hành động phòng chống ma túy, cao điểm chống buôn lậu dịp Tết 2026, cũng như kế hoạch phòng chống khủng bố và bảo đảm an ninh trật tự, bám sát chỉ đạo của Cục Hải quan.

Công tác kiểm soát được tập trung tại các địa bàn trọng điểm như Sân bay quốc tế Nội Bài, Hải quan Chuyển phát nhanh, Hải quan Bắc Hà Nội và Hải quan Gia Thụy. Lực lượng kiểm soát đã triển khai 6 chuyên án ma túy và tham gia 3 chiến dịch quốc tế (Con Rồng Mê Kông, Twin Guardian và Thunder). Chi cục cũng xây dựng 10 hồ sơ điều tra, 2 hồ sơ sưu tra; đến nay đã kết thúc 35 hồ sơ điều tra, 16 hồ sơ sưu tra và tiếp tục xử lý hồ sơ tồn từ 2019–2023. Năng lực cán bộ được nâng cao thông qua các chương trình đào tạo phối hợp với Chi Cục Điều tra chống buôn lậu.

Từ ngày 15/12/2024 đến ngày 30/11/2025, Chi cục đã bắt giữ 30 vụ vận chuyển trái phép ma túy và triệt phá 5 chuyên án lớn. Nhiều vụ đáng chú ý gồm: bắt L.T.K ngày 31/5/2025 tại Long Biên với hơn 3,1 kg ketamin giấu trong bánh kẹo; hay vụ kiểm tra kiện hàng tại sân bay Nội Bài ngày 27/6, phát hiện gần 5,5 kg ma túy tổng hợp dạng viên nén. Lực lượng Hải quan cũng ngăn chặn thành công lô hàng khoảng 15 kg ma túy vận chuyển từ Đức về Việt Nam và tại Trung tâm khai thác EMS quốc tế Hà Nội, Hải quan cũng phát hiện 2,2 kg cần sa giấu trong các hộp bánh và sữa nhập từ Thái Lan.

Nhờ sự phối hợp hiệu quả giữa Hải quan và Công an, toàn địa bàn đã thu giữ tổng cộng 367 kg ma túy các loại, bắt giữ 33 đối tượng. Đây là minh chứng rõ nét cho mức độ tinh vi và nguy hiểm của tội phạm ma túy trên tuyến hàng không, đồng thời thể hiện vai trò chủ lực của Hải quan Khu vực I trong ngăn chặn ma túy từ sớm, từ xa. Song song đó, sự phối hợp giữa các đơn vị Hải quan trong kiểm soát hàng hóa qua bưu chính, chuyển phát nhanh tiếp tục được duy trì, góp phần nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước và bảo đảm an ninh quốc gia.

Chi cục tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các lực lượng trong và ngoài ngành để thu thập thông tin, đấu tranh chuyên án và xử lý nhanh các lô hàng có dấu hiệu nghi vấn. Năm 2025, đơn vị đã xử phạt 1.145 vụ vi phạm hành chính với tổng số tiền hơn 19,48 tỷ đồng; phát hiện 40 vụ buôn lậu, gian lận thương mại; ấn định thuế 67,37 tỷ đồng, góp phần đưa tổng thu ngân sách vượt 86,85 tỷ đồng. Những kết quả này một lần nữa khẳng định Hải quan Khu vực I là lực lượng chủ lực trong kiểm soát hải quan, phòng chống ma túy, buôn lậu và giữ vững an ninh kinh tế – xã hội trên địa bàn.

Theo lãnh đạo đội Đội Kiểm soát Hải quan, năm 2026, Đội xác định 6 nhiệm vụ trọng tâm gồm: Triển khai kế hoạch cao điểm chống buôn lậu, gian lận thương mại dịp Tết Nguyên đán Bính Ngọ; Tham mưu ban hành Kế hoạch kiểm soát hải quan năm 2026; Tiếp tục thực hiện Kế hoạch 2518/KH-HQKV1 về kiểm soát ma túy và tiền chất; Đẩy mạnh thu thập, xử lý thông tin và đấu tranh chuyên án; Kiểm soát chặt chẽ hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy, tiền chất; Tăng cường phối hợp liên ngành trong xác minh, kiểm tra và xử lý các vụ việc nghi vấn.

Trong bối cảnh tình hình buôn lậu và tội phạm ma túy tiếp tục diễn biến phức tạp, Đội Kiểm soát Hải quan luôn bám sát sự chỉ đạo của Cục Hải quan và Chi cục Hải quan Khu vực I; kiên trì triển khai các biện pháp nghiệp vụ, thực hiện nghiêm quy trình thủ tục, siết chặt kỷ cương nội bộ và giữ vững quyết tâm hoàn thành toàn diện các chỉ tiêu năm 2025–2026.

Theo Chi cục Hải quan Khu vực I, các lực lượng chức năng đang triển khai quyết liệt, đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ để kiểm soát hải quan, phòng chống ma túy và tiền chất tại những địa bàn trọng điểm như cảng hàng không, chuyển phát nhanh, khu chế xuất, khu công nghiệp và kho ngoại quan. Công tác thu thập, xử lý thông tin, tổ chức đấu tranh chuyên án và tuần tra được tăng cường nhằm kịp thời phát hiện các phương thức, thủ đoạn mới. Đồng thời, các đơn vị đẩy mạnh phối hợp trong và ngoài ngành, cũng như hợp tác quốc tế để xác minh, kiểm tra, bắt giữ và xử lý hiệu quả các vụ việc nghi vấn. Lực lượng chuyên trách được đề xuất bổ sung, nâng cấp trang thiết bị hiện đại, đặc biệt là phương tiện cơ động chiến đấu và hệ thống thông tin liên lạc, nhằm bảo đảm hiệu lực thực thi nhiệm vụ và an toàn cho cán bộ trực tiếp tham gia đấu tranh.