Đề xuất điện sinh hoạt giảm từ 6 bậc về 5 bậc
Trong hồ sơ gửi Bộ Tư pháp thẩm định dự thảo Quyết định của Thủ tướng quy định về cơ cấu biểu giá bán lẻ điện, Bộ Công Thương đề xuất cải tiến cơ cấu biểu giá bán lẻ điện sinh hoạt rút ngắn từ 6 bậc xuống 5 bậc (gộp bậc 1 và 2 hiện hành).
Trước đó Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và đơn vị tư vấn cũng đề xuất như trên và có thay đổi về cơ cấu tỷ trọng so với giá bán lẻ điện bình quân.
Cụ thể: Bậc 1: cho 100 kWh đầu tiên; Bậc 2: cho kWh từ 101 - 200; Bậc 3: cho kWh từ 201 – 400; Bậc 4: cho kWh từ 401 - 700; Bậc 5: cho kWh từ 701 trở lên.
Với đề xuất này, giá điện sinh hoạt theo các bậc như sau:
Như vậy, phương án mới giữ nguyên giá điện hiện hành cho bậc đầu từ 0-100 kWh nhằm đảm bảo ổn định giá điện cho các hộ nghèo, hộ chính sách xã hội có mức sử dụng điện thấp (chiếm 33,48% số hộ).
Ngoài ra, giá điện hiện hành cho các bậc từ 101-200 kWh và 201-300 kWh cũng được giữ nguyên.
Tuy nhiên, giá điện cho các bậc từ 401-700 kWh và từ 700 kWh trở lên được thiết kế tăng cơ cấu giá bán điện nhằm bù trừ doanh thu cho các bậc thấp và khuyến khích tiết kiệm trong sử dụng điện.
Như vậy, so với giá điện sinh hoạt hiện tại, những khách hàng dùng từ 400 số trở lên sẽ phải chịu giá điện cao hơn.
Cụ thể, bậc từ 401-700 kWh sẽ có giá điện mới là 3.407 đồng/kWh, bậc từ 700 kWh trở lên có giá hơn 3.785 đồng, cao hơn mức tối đa ngưỡng 3,302 đồng/kwh (401 kWh trở lên) của biểu giá hiện hành.
Bên cạnh đó, Bộ Công Thương cũng đề xuất tách khách hàng "cơ sở lưu trú du lịch" với các khách hàng kinh doanh khác và được áp dụng cơ cấu biểu giá ngang bằng với khách hàng sản xuất.
Với đề xuất mới, Bộ Công Thương tính toán, giá bán điện của nhóm khách hàng sản xuất làm tăng cơ cấu giá bán lẻ điện ngành sản xuất từ 1 - 2% so với giá bán lẻ điện bình quân và các doanh nghiệp sản xuất sẽ chịu tác động tăng giá điện từ 2,41-3,34%.
Tức là, phương án mới đảm bảo lộ trình từng bước tính đúng, tính đủ chi phí cho nhóm khách hàng sản xuất.
Ngoài ra, Bộ Công Thương cũng xây dựng 3 phương án cho giá điện trạm sạc. Theo đó, phương án 1, áp dụng theo giá kinh doanh (theo ý kiến của EVN). Phương án này có thể tác động (không tích cực) tới chính sách phát triển xe điện do làm tăng chi phí sạc điện, đồng thời chưa phản ánh đúng chi phí của khách hàng trạm, trụ sạc xe điện gây ra cho hệ thống điện, tiếp tục tạo ra bù chéo giá điện giữa các nhóm khách hàng.
Phương án 2, cơ cấu biểu giá bán lẻ điện cho trạm, trụ sạc xe điện được xây dựng trên cơ sở giá điện phản ánh chi phí sản xuất điện mà trạm/trụ điện gây ra cho hệ thống điện.
Phương án 3, áp dụng theo biểu giá điện cho sản xuất.
Bộ Công Thương đánh giá, nếu áp dụng giá điện cho trạm sạc theo giá sản xuất sẽ làm cho khách hàng trạm, trụ sạc xe điện phải trả ít hơn chi phí thực tế gây ra cho hệ thống điện bình quân khoảng từ 552-699 đồng/kWh tùy cấp điện áp.
Nếu áp dụng giá điện cho trạm sạc theo giá kinh doanh sẽ làm cho khách hàng trạm, trụ sạc xe điện phải trả nhiều hơn chi phí thực tế gây ra cho hệ thống điện bình quân khoảng từ 467-587 đồng/kWh tùy cấp điện áp.
"Như vậy, Phương án 1 và 3 sẽ tiếp tục làm phát sinh bù chéo giữa các nhóm khách hàng sử dụng điện, khi triển khai áp dụng có thể sẽ không phù hợp với chủ trương được quy định tại Nghị quyết 55 của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 là 'không thực hiện bù chéo giá điện giữa các nhóm khách hàng' và lộ trình giảm bù chéo giá điện quy định tại Luật Điện lực 2024", Bộ Công Thương nêu vấn đề và chọn phương án 2.