Ẩn họa từ rau, củ, quả Trung Quốc đội lốt rau Đà Lạt
Giữa mùa hè nóng nực, đi ăn cơm khách, tôi được chị chủ nhà yêu quý nên đãi món bắp cải luộc. Nghe chị nói là bắp cải trái mùa nguồn gốc Đà Lạt được bán rất nhiều tại các chợ cóc. Quả thật, những ngày hè, tại các chợ dân sinh ở Hà Nội vẫn có bán bắp cải. Người bán cũng “giới thiệu” là hàng lấy về từ Đà Lạt theo đường ôtô.
Một chuyên gia nông nghiệp mà chúng tôi hỏi chuyện cho rằng, mùa này, bắp cải cũng như cải thảo, su hào, súp lơ “ưa hàn” nên chỉ có thể trồng tại các vùng mát mẻ như Đà Lạt và một vài khu vực tại Sa Pa. Tuy nhiên, chuyên gia này cho biết, hiện tại đang là mùa bắp cải Trung Quốc (khu vực tỉnh Vân Nam). Do vậy phần lớn bắp cải bày bán tại Hà Nội là theo đường từ “phía Bắc xuống” chứ không phải từ Đà Lạt ra. Nếu tính cả công vận chuyển từ Đà Lạt thì không thể có giá bắp cải tại Hà Nội chưa đến 10.000 đồng/cây được.
 |
Trả lời báo chí, ông Nguyễn Văn Tuân, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm dịch thực vật vùng VIII, Cục Bảo vệ thực vật cho biết, lượng bắp cải Trung Quốc nhập về Việt Nam chỉ khoảng vài tấn đến vài chục tấn mỗi ngày, tùy theo nhu cầu trong nước.
Lãnh đạo Chi cục Kiểm dịch thực vật vùng VIII khẳng định: “Các lô hàng nhập về Việt Nam đều được lấy mẫu xác suất để kiểm tra nhanh nhưng chưa phát hiện có vấn đề về ATTP”. Tuy nhiên, ghi nhận tại cửa khẩu quốc tế Lào Cai và Kim Thành (Lào Cai) cho thấy, số lượng xe chở rau, củ trong đó có bắp cải thông quan mỗi ngày đến hàng trăm xe. Chưa kể lượng rau được vận chuyển qua đường tiểu ngạch.
Tại các điểm tập kết, bắp cải được chuyển sang các xe tải để chở về xuôi tiêu thụ. Một nữ tiểu thương cho biết, Trung Quốc đang vào vụ thu hoạch rộ và giá rất rẻ, chỉ có nửa nhân dân tệ (khoảng 1.700 - 1.800 đồng) một cái bắp cải. Những chiếc bắp cải này được chở xuống các tỉnh miền Bắc bán. Thậm chí tiểu thương này còn cho biết, một số ít rau, củ Trung Quốc còn được chở “tốc hành” vào Nam chứ làm gì có chuyện bắp cải Đà Lạt lại bán ở Hà Nội với giá rẻ như vậy.
Không riêng chuyện bắp cải, nhiều loại rau, củ Trung Quốc đang trà trộn vào các chợ, thậm chí đàng hoàng leo vào kệ hàng siêu thị.
Cách đây hơn 2 tháng, Thanh tra Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội cùng Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm môi trường, Công an TP Hà Nội đã phát hiện HTX sản xuất và tiêu thụ rau an toàn Đạo Đức, Vân Nội (Đông Anh) có hành vi thu mua rau tại chợ đầu mối sau đó đưa vào hệ thống siêu thị và một số nhà hàng trên địa bàn TP tiêu thụ, gắn mác rau an toàn (RAT).
Rau do một xã viên thu mua tại chợ đêm trong khu vực, không rõ nguồn gốc xuất xứ. Sau khi sơ chế, những loại rau củ này được cung cấp cho các hệ thống siêu thị như Lottemart ở Tây Sơn và Đào Tấn, và một số bếp ăn tập thể, trường học ở Hà Nội và Bắc Ninh.
Theo một chuyên gia nông nghiệp, mùa của bắp cải rộ nhất vào tháng 10 đến tháng 12, thậm chí tháng 1 dương lịch. Cụ thể, vụ Đông Xuân gieo sớm vào tháng 10 - 11 sẽ thu hoạch vào tháng 1. Thời điểm này, giá bán cao nhưng năng suất thấp. Gieo chính vụ vào tháng 11 - 12 sẽ thu hoạch vào tháng 2. Vào thời gian này, cây sinh trưởng trong điều kiện nhiệt độ tương đối thấp trong năm nên phát triển thuận lợi, năng suất cao, ít sâu bệnh. Nói về bắp cải Trung Quốc, chuyên gia này hoài nghi về chất lượng cũng như sự đảm bảo về vệ sinh an toàn thực phẩm.
Dẫn trường hợp hai người tử vong nghi do ăn bắp cải vào tháng 8/2012, ông này cho rằng không nên ăn rau củ trái mùa vì không ngon và việc phun thuốc bảo vệ thực vật, thuốc bảo quản hay một số loại thuốc “lạ” khác rất dễ xảy ra.
Một cán bộ ngành Nông nghiệp khác bày cách phân biệt: Bắp cải Trung Quốc nhỏ, hình tròn, lá bao bên ngoài màu xanh đậm, dễ bóc. Bắp cải Việt Nam to, hình tròn dẹt, lá bao bên ngoài màu xanh nhạt, khó bóc. Không biết cơ quan quản lý có tường chuyện rau, củ Trung Quốc đội lốt “rau củ Đà Lạt” hay không mà tình trạng đó vẫn đang tồn tại ở Hà Nội?
