Ô nhiễm không khí ở mức cao, hạn chế ra đường sáng và đêm
Sáng nay, ông Nguyễn Văn Tài, Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường, Bộ Tài nguyên-Môi trường cho biết, trong khoảng thời gian này và những ngày tiếp theo, với đặc điểm thời tiết giao mùa, ban ngày nắng khá mạnh, hanh khô, ban đêm nhiệt độ không khí mặt đất khá thấp, hiện tượng nghịch nhiệt vẫn có thể tiếp diễn, nồng độ bụi PM2.5 có thể vẫn tiếp tục duy trì ở mức cao tại một số thời điểm trong ngày, nhất là vào buổi sáng và đêm.
Theo ông Tài, số liệu từ 13 trạm quan trắc tự động, liên tục trên địa bàn TP Hà Nội (1 trạm của Tổng cục Môi trường tại Nguyễn Văn Cừ và 11 trạm của TP Hà Nội, 1 trạm của Đại sứ quán Mỹ) đo được trong khoảng thời gian từ 12-9 đến 29-9, nồng độ bụi PM2.5 (bụi mịn siêu nhỏ) có xu hướng gia tăng. Tuy nhiên, các thông số khác như NO2, O3, CO, SO2 vẫn nằm trong giới hạn cho phép.
Cụ thể, trong các ngày 15-17/9 và 23-29/9, có đến 75% giá trị PM2.5 trung bình 24h của các trạm vượt quy chuẩn Việt Nam. Đặc biệt, trong các ngày từ 25-29/9, toàn bộ các trạm đều có giá trị PM2.5 trung bình 24h vượt quy chuẩn Việt Nam.
Kết quả tính chỉ số AQI (chỉ số chất lượng không khí) tại các trạm trong các ngày từ 12-29/9 cho thấy, chỉ có 5/18 ngày có AQI ở mức trung bình, các ngày còn lại chỉ số AQI luôn ở mức kém (AQI >100). AQI có xu hướng gia tăng và duy trì ở các mức cao trong các ngày từ 23-29/9, nhiều trạm AQI ngày đã tăng cao gần tới mức xấu, đặc biệt trong ngày 29/9 còn ghi nhận giá trị AQI ngày của trạm Đại sứ quán Mỹ vượt mức xấu.
Chỉ số AQI ở mức xấu tập trung các vị trí trạm đo trạm Hoàn Kiếm, Thành Công, Phạm Văn Đồng, Hàng Đậu, Minh Khai, Đại sứ quán Mỹ và 556 Nguyễn Văn Cừ. |
Các khoảng thời gian ghi nhận giá trị PM2.5 tăng và duy trì ở mức cao thường là đêm và sáng sớm. AQI giờ những khoảng thời gian này cũng ở mức kém, thậm chí có những giờ lên đến mức xấu (AQI>200). Ông Tài cho biết, trong sáng các ngày liên tiếp từ 25 đến 30-9 ghi nhận một số trạm AQI giờ đã vượt ngưỡng 200, ở mức xấu.
Tuy nhiên, AQI giờ ở mức xấu chỉ có tại một số vị trí và có tính thời điểm. Đó là các trạm Hoàn Kiếm, Thành Công, Phạm Văn Đồng, Hàng Đậu, Minh Khai, Đại sứ quán Mỹ và 556 Nguyễn Văn Cừ, tập trung vào khung giờ từ 0-6h.
Lý giải nguyên nhân vì sao ô nhiễm gia tăng, ông Tài cho rằng, qua theo dõi diễn biến từ năm 2010 đến nay cho thấy, nồng độ bụi PM10 và bụi PM2.5 có xu hướng giảm.
“Nguyên nhân PM2.5 tăng cao do đây là thời điểm giao mùa, thời tiết thay đổi, khối không khí lạnh từ phía Bắc khuếch tán xuống phía Nam tạo nên dãy hội tụ nhiệt đới kết hợp với không khí lạnh gây hiện tượng nghịch nhiệt làm gia tăng nồng độ các chất ô nhiễm trong không khí”, ông Tài phân tích.
Đặc biệt vào thời gian sáng sớm, là khoảng thời gian gió lặng nên khả năng phát tán các chất ô nhiễm thấp. Khi có ánh sáng mặt trời đốt nóng lớp không khí gần mặt đất, không còn hiện tượng nghịch nhiệt, bụi PM2.5 được phát tán, chất lượng không khí được cải thiện hơn. Bên cạnh đó, trong những ngày này, hoạt động đốt rơm rạ trong mùa thu hoạch ở khu vực ngoại thành cũng góp phần làm gia tăng nồng độ bụi PM2.5 trong không khí.
Đốt rơm rạ trong mùa thu hoạch lúa cũng góp phần gia tăng ô nhiễm không khí. |
Tổng cục Môi trường khuyến cáo, trong khoảng thời gian này và những ngày tiếp theo, với đặc điểm thời tiết giao mùa, ban ngày nắng khá mạnh, hanh khô, ban đêm nhiệt độ không khí mặt đất khá thấp, hiện tượng nghịch nhiệt vẫn có thể tiếp diễn, nồng độ bụi PM2.5 có thể vẫn tiếp tục duy trì ở mức cao tại một số thời điểm trong ngày, nhất là vào buổi sáng và đêm.
Do vậy, người dân, đặc biệt là trẻ em, người lớn tuổi, phụ nữ có thai, người mắc các bệnh hô hấp nên hạn chế ra bên ngoài, tham gia giao thông và các hoạt động ngoài trời, nếu có nhu cầu ra ngoài cần trang bị khẩu trang, đeo kính che mắt.
Nhắc lại thông tin liên quan đến chất lượng không khí tại Hà Nội được các ứng dụng Air Visual, PAM Air, GreenID đưa ra… ông Nguyễn Văn Tài cho rằng, "độ tin cậy không cao".