Cảnh báo tín dụng đen, cầm đồ trá hình cho vay online

• Ngăn chặn, đẩy lùi “tín dụng đen”
• Vì sao tín dụng đen có “đất” để phát triển?
• Chặn đứng “vòi bạch tuộc” tín dụng đen

Theo đó, Phó thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh khuyến cáo các TCTD thận trọng trong việc ký kết và thực hiện các thỏa thuận hợp tác với các công ty cho vay ngang hàng (P2P Lending), tránh rủi ro và không ảnh hưởng đến hoạt động uy tín của TCTD, cũng như uy tín, an toàn của hệ thống ngân hàng.

Theo NHNN, P2P Lending có thể góp phần phổ cập tài chính, mở rộng khả năng và tạo thêm kênh tiếp cận nguồn lực tài chính, cách thức cho vay đối với nền kinh tế nhất là với các đối tượng yếu thế trong xã hội. Từ đó, có thể góp phần đẩy lùi tình trạng “tín dụng đen”. 

Tuy nhiên, hoạt động này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro như rủi ro cho vay, rủi ro thông tin, rủi ro phòng chống rửa tiền và rủi ro an ninh mạng. Có thể tác động bất lợi, bất ổn đến an sinh xã hội... 

NHNN lấy dẫn chứng, hoạt động P2P Lending mới được hình thành và phát triển gần đây, các nền tảng giao dịch trực tuyến của công ty P2P Lending chưa được cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, đánh giá nên có thể tồn tại nguy cơ bị tấn công mạng và đánh cắp thông tin gây thiệt hại cho các bên tham gia.

Thậm chí, một số công ty P2P Lending là kênh phân phối, tìm kiếm khách hàng cho vay công ty tài chính, công ty cầm đồ hoặc công ty cầm đồ hợp tác với công ty công nghệ xây dựng nền tảng giao dịch trực tuyến để công ty cầm đồ tìm người đi vay và thực hiện cho vay. 

Trong đó, một số công ty cầm đồ sử dụng nguồn tiền từ các khoản vay nước ngoài hoặc các khoản vay từ các cá nhân, tổ chức trong nước để cho vay lại. 

Một số đối tượng có thể lợi dụng mô hình này thực hiện hành vi bất hợp pháp (hoạt động tín dụng đen, cho vay nặng lãi, cho vay cầm đồ biến tướng, hoạt động tài chính đa cấp…) và đưa ra quảng cáo sai sự thật, hứa hẹn lợi nhuận cao, lãi suất cạnh tranh để lừa đảo, chiếm dụng vốn của người dân. Từ đó gây tác động tiêu cực tới cuộc sống của người dân, gây bất ổn an ninh kinh tế và ổn định xã hội. 

Ngoài ra, một số công ty P2P Lending lợi dụng việc thiếu thông tin, thiếu hiểu biết của người dân để quảng cáo và đưa ra thông tin không rõ ràng, sai lệch dẫn đến nhà đầu tư hiểu nhầm về việc các hoạt động đầu tư/cho vay qua các nền tảng của công ty P2P Lending để được bảo hiểm rủi ro.

Bởi vậy, NHNN khuyến cáo các TCTD cần nghiên cứu, tìm hiểu nắm rõ các rủi ro phát sinh từ hoạt động P2P Lending để hướng dẫn, thông báo trong nội bộ các TCTD (bao gồm cả các công ty con, công ty thành viên của TCTD) về các rủi ro tiềm ẩn của hoạt động cho vay ngang hàng.

Từ đó, thường xuyên rà soát quy trình, mô hình tổ chức, vận hành, quản lý nội bộ… của TCTD nhằm phòng ngừa các rủi ro phát sinh. Đồng thời, các TCTD cũng cần thận trọng trong việc ký kết và thực hiện các thỏa thuận hợp tác với các công ty P2P Lending để đảm bảo việc thỏa thuận, ký kết thực hiện hợp đồng giữa các TCTD và các công ty cho vay ngang hàng đúng quy định pháp luật, không ảnh hưởng đến hoạt động uy tín của TCTD cũng như uy tín, an toàn của hệ thống ngân hàng. Qua đó đảm bảo an toàn hệ thống tài chính, ngân hàng, trật tự an ninh xã hội. 

Trong quá trình giao dịch, hợp tác với các công ty P2P Lending, các TCTD xem xét, đề nghị các công ty này công bố đầy đủ thông tin, minh bạch, trung thực các thông tin về nội dung hợp tác, giao dịch giữa công ty P2P Lending với các TCTD trong tất cả các thông điệp và phương tiện quảng cáo, truyền thông, bán hàng mà công ty P2P Lending truyền tải đến người tiêu dùng và các bên có liên quan. 

TCTD thường xuyên theo dõi việc công bố thông tin về quan hệ hợp tác giữa công ty P2P Lending với TCTD để kịp thời phát hiện thông tin được công ty P2P Lending công bố không chính xác, không đầy đủ, có thể gây tổn hại cho người tiêu dùng và các bên liên quan (nếu có) để có giải pháp xử lý phù hợp.