Tổng cục Thuế nói gì về 18 nghìn trường hợp bị tạm hoãn xuất cảnh do nợ thuế?

Tại cuộc họp báo thường kỳ quý III/2024 được Bộ Tài chính tổ chức ngày 27/9, một vấn đề được đặt ra đó là câu chuyện gần 18 nghìn trường hợp vì nợ thuế mà bị tạm hoãn xuất cảnh, trong đó có nhiều trường hợp nợ những món nợ thuế nhỏ, thậm chí họ còn không biết mình nợ thuế.

Cụ thể, theo Tổng cục Thuế, đến nay, cơ quan thuế đã thông báo tạm hoãn xuất cảnh đối với 17.952 trường hợp với số tiền thuế nợ là 30.388 tỷ đồng.

Một ví dụ điển hình được nêu ra trong cuộc họp báo là trường hợp ông Lương Hoài Nam - Tổng Giám đốc Bamboo Airways bị tạm hoãn xuất cảnh vì doanh nghiệp nợ thuế đã mở ra cuộc tranh luận về vai trò của biện pháp tạm hoãn xuất cảnh trong thu hồi nợ thuế.

Theo một số ý kiến, với các doanh nghiệp cố tình chây ì, không chịu nộp thuế thì việc áp dụng biện pháp mạnh là cần thiết. Tuy nhiên, không ít doanh nghiệp bức xúc khi lãnh đạo bị hoãn xuất cảnh khi chỉ nợ thuế vài triệu đồng.

Bày tỏ quan điểm về vấn đề này, ông Đặng Ngọc Minh - Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Thuế khẳng định rằng, trong luật không có quy định thế nào là khoản nợ thuế nhỏ hay lớn.

Quy định tạm hoãn xuất cảnh đối với người còn nợ thuế đã có từ nhiều năm trước. Gần đây nhất, Luật Quản lý thuế năm 2020 và Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam (có hiệu lực từ tháng 7/2020) cũng có quy định về việc tạm hoãn xuất cảnh đối với người nợ thuế.

Ông Minh cho hay, theo pháp luật hiện hành, người nộp thuế có khoản nợ quá 90 ngày sẽ bị cưỡng chế, bất kể nợ thuế nhỏ hay lớn.

Ngoài ra, cũng theo các quy định, để phải áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh, nghĩa là người nộp thuế (gồm cả cá nhân, doanh nghiệp) đã thuộc đối tượng bị cưỡng chế thuế. Đối với những pháp nhân đang bị cưỡng chế thuế, khi pháp nhân vẫn chưa hoàn thành nghĩa vụ thuế thì người đại diện pháp nhân sẽ bị tạm hoãn xuất cảnh.

“Quan điểm chúng tôi đây là quy định của pháp luật trong Luật quản lý thuế, là biện pháp Nhà nước trang bị và yêu cầu cơ quan thuế thực hiện để đảm bảo các khoản thu ngân sách. Việc áp dụng tạm hoãn xuất cảnh chỉ là một biện pháp trong nhiều biện pháp cưỡng chế đối với các doanh nghiệp nợ thuế”.

Theo ông Minh, điều kiện mà cơ quan thuế áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh là người nộp thuế đang bị cưỡng chế nợ thuế. Đi vào từng trường hợp cụ thể thì cơ quan thuế sẽ cân nhắc các biện pháp cưỡng chế phù hợp.

Bình luận về những ý kiến cho rằng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh có vẻ quá “nặng tay” với lãnh đạo doanh nghiệp bởi nhiều vị giám đốc chỉ là người làm thuê, lãnh đạo Tổng cục Thuế cho hay, những ý kiến này đã được ghi nhận trong quá trình xây dựng Luật Quản lý thuế.

Được biết, năm 2024, có 1.424 trường hợp đã nộp thuế trên tổng số 6.539 trường hợp thông báo tạm hoãn xuất cảnh, chiếm gần 21,8%. Tổng số tiền thuế nợ đã trả chiếm 7,04% tổng số tiền thuế nợ trong các quyết định tạm hoãn xuất cảnh.

“Luật đã quy định rồi. Một cá nhân có trách nhiệm đại diện, điều hành pháp nhân, thì khi pháp nhân nợ thuế, cá nhân đấy phải chịu tạm hoãn xuất cảnh đến khi pháp nhân hoàn thành nghĩa vụ thuế” – ông Minh nói.

Đại diện Tổng cục Thuế cho biết thêm, tạm hoãn xuất cảnh là một trong những biện pháp thu nợ thuế, cũng không phải biện pháp thực sự mạnh nhất. Biện pháp cơ quan thuế đang áp dụng nhiều nhất là dừng sử dụng hóa đơn. Biện pháp này mạnh hơn nhiều. Rất nhiều doanh nghiệp, hệ thống lớn khi bị dừng sử dụng hóa đơn thì có tác động ngay. Đó là công cụ của nhà nước trang bị cho ngành thuế để bảo vệ lợi ích của ngân sách.