Ngành Hải quan đẩy mạnh công tác phối hợp trong đấu tranh phòng chống tội phạm ma tuý
Thời gian qua, lực lượng Hải quan và các lực lượng chức năng đã phối hợp xác lập, khám phá thành công nhiều chuyên án lớn về ma túy liên quan đến hầu hết các tuyến và nhiều địa bàn trong cả nước. Kết quả thu được từ các chuyên án cho thấy sức mạnh và yếu tố then chốt quyết định thành công của các vụ việc, chuyên án ma túy nói riêng và công tác đấu tranh phòng chống tội phạm ma tuý nói chung.
Đó chính là sức mạnh của niềm tin và tinh thần hiệp đồng tác chiến vì mục tiêu chung, vì sứ mệnh chung là phòng ngừa từ sớm, từ xa và đấu tranh đến cùng, triệt phá tận gốc đối với tội phạm liên quan đến ma túy.
Bài 1: Hải quan và Công an hợp tác hiệu quả trong phòng, chống ma túy
Liên tiếp nhiều chuyên án ma tuý lớn được phát hiện, bắt giữ, trong đó đã bóc gỡ nhiều đường dây tội phạm ma túy xuyên quốc gia, bắt giữ nhiều đối tượng và thu giữ nhiều tang vật, triệt phá tận gốc nhiều đường dây, ổ nhóm ma túy hoạt động xuyên quốc gia. Để có được kết quả này, đều có sự tham gia, phối hợp kịp thời, chặt chẽ giữa lực lượng Hải quan và các lực lượng chuyên trách phòng chống tội phạm ma tuý (PCTPMT).
Hiệp đồng tác chiến triệt phá nhiều đường dây vận chuyển ma tuý xuyên quốc gia
Trong những ngày cuối năm 2023, tuyến biên giới Quảng Trị vẫn là một trong những điểm nóng về tình hình buôn bán, vận chuyển hàng cấm, hàng lậu, trong đó, pháo nổ và ma túy có chiều hướng gia tăng phức tạp. Các lực lượng chức năng đã liên tiếp phát hiện, bắt giữ và triệt phá đường dây vận chuyển ma tuý xuyên quốc gia trên tuyến này. Trước diễn biến biến phức tạp của tội phạm về ma túy, Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Trị Trần Mạnh Cường cho biết, các đơn vị trực thuộc Cục đã chủ động chủ trì, phối hợp với các lực lượng Công an, Bộ đội Biên phòng thu thập thông tin, phương thức, thủ đoạn của các đối tượng, đường dây, ổ nhóm, để bắt giữ nhiều vụ vận chuyển ma túy qua cửa khẩu, biên giới với số lượng lớn, góp phần răn đe, hạn chế tội phạm ma túy trong địa bàn hoạt động hải quan.
Qua các chuyên án cho thấy sự phối hợp nhịp nhàng kịp thời giữa các lực lượng phòng, chống ma túy đã triệt phá được nhiều chuyên án, bắt giữ nhiều tang vật cùng tội phạm ma túy. “Cục Hải quan Quảng Trị đã chủ động phối hợp trao đổi thông tin về đối tượng phạm tội ma túy, thông tin các vụ việc mua bán, vận chuyển ma túy mà đơn vị phát hiện tại cửa khẩu, đường biên giới cho Bộ đội Biên phòng, Công an tỉnh, Cảnh sát biển nhằm tổ chức phối hợp lập chuyên án đấu tranh với các nhóm, đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy từ Lào vào Việt Nam”, ông Cường nhấn mạnh.
Thời gian qua, các Chi cục Hải quan cửa khẩu được Tổng cục Hải quan cấp nhiều trang thiết bị hiện đại phục vụ công tác phòng, chống ma túy như: Máy soi container, máy soi hành lý, máy phát hiện ma túy, vali thuốc thử ma túy, chó nghiệp vụ. Qua đó nâng cao hiệu quả phát hiện các vụ vận chuyên ma túy qua cửa khẩu, đồng thời phối hợp với lực lượng phòng, chống ma túy Cục Hải quan, Công an, Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Trị tổ chức truy xét, bắt giữ đến tận gốc rễ. Thời gian tới, các đơn vị sẽ tiếp tục phối hợp, hỗ trợ lẫn nhau trong trao đổi, xử lý, xác minh thông tin, xác lập, đấu tranh chuyên án chung, đồng tâm hiệp lực, đoàn kết gắn bó trong công tác phối hợp phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa, ma túy ở khu vực biên giới, cửa khẩu góp phần giữ vững trật tự, an toàn xã hội, phát triển kinh tế địa phương.
Theo đó, nhiều chuyên án vận chuyển ma tuý lớn đã được bóc gỡ. Gần đây nhất ngày 1/12/2023 tại khu vực cầu Khe Sanh, Đội Kiểm soát phòng, chống ma túy phối hợp với Đội Kiểm soát Hải quan và các đơn vị nghiệp vụ thuộc Công an tỉnh Quảng Trị bắt giữ 2 đối tượng tên Trần Hoàng Giang (Quảng Bình) và Trần Anh Tú (Quảng Bình) đang có hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy; tang vật 55.000 viên ma túy tổng hợp và 2 xe ô tô. Trước đó, ngày 20/10, tại Km 40+492 - Quốc lộ 9, Đội Kiểm soát phòng, chống ma túy - Cục Hải quan tỉnh Quảng Trị phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ thuộc Công an tỉnh Quảng Trị đấu tranh, triệt phá thành công Chuyên án ma túy, bắt giữ 2 đối tượng là Bùi Công Tài (Quảng Trị) và Đặng Quang Nghĩa (Quảng Trị) về hành vi tàng trữ, vận chuyển trái phép chất ma túy với tang vật là 29.835 viên ma túy tổng hợp.
Chia sẻ với chúng tôi về công tác đấu tranh với tội phạm ma tuý trên tuyến này, Đội trưởng Đội Kiểm soát phòng, chống ma túy (Cục Hải quan Quảng Trị) Trần Duy Linh cho biết, khoảng 3 năm lại đây, các lực lượng chức năng phòng, chống ma túy trên địa bàn tỉnh Quảng Trị phát hiện, bắt giữ ma túy với số lượng lớn hơn gấp 10 lần so với 10 năm liên tục trước đó, điều đó cho thấy ma tuý trên tuyến này phức tạp và “nóng bỏng”. Theo thống kê của Cục Hải quan Quảng Trị, từ ngày 15/12/2022 đến 14/12/2023, các đơn vị trực thuộc trong toàn Cục chủ trì, phối hợp với lực lượng Công an tỉnh Quảng Trị, Bộ đội Biên phòng phát hiện, bắt giữ, xử lý: 20 vụ, 50 đối tượng, tang vật gồm: 41,6608 kg ma túy các loại, trong đó: Ma túy tổng hợp methaphetamine: 33,906kg; ma túy tổng hợp ketamine: 5,2377 kg; thuốc lắc (MDMA): 2,1154 kg, trong đó dạng viên: 2.000 viên; cần sa: 96,243 gam; ma túy khác: 0,3055 Kg (MDMA và Methaphetamine).
Về phương thức, thủ đoạn vận chuyển ma túy qua đường biên giới, ông Trần Duy Linh cho biết, tội phạm gói ma túy thành từng kiện hàng nhỏ, giấu vào bên trong các block xe gắn máy, giấu trong người sau đó dùng xe gắn máy, xe ô tô khách, xe ô tô cá nhân để vận chuyển từ biên giới vào sâu trong địa bàn tỉnh Quảng Trị tiêu thụ hoặc vận chuyển tiếp đi các tỉnh khác. Tại khu vực các cửa khẩu Lao Bảo, La Lay các đối tượng đóng gói ma túy vào các túi xà phòng, thùng sơn, nồi nướng, hộp sữa Lactasoy, hộp bánh kẹo, các gói cà phê hòa tan…sau đó gửi theo xe khách dưới dạng hành lý ký gửi để vận chuyển qua cửa khẩu.
Quá trình giao nhận hàng, tội phạm dùng các ứng dụng công nghệ trên điện thoại để thực hiện giao dịch như Zalo, Facebook, WhatsApp, Viber, Telegram... gây khó khăn cho các lực lượng chức năng trong đấu tranh, bắt giữ. Các loại ma túy bị phát hiện, bắt giữ là: Methaphetamine, ketamine, heroin, thuốc lắc (MDMA), cần sa.
Chủ động trong công tác phối hợp
Chia sẻ với phóng viên Báo CAND, nhiều công chức chuyên trách làm công tác phòng, chống ma túy của ngành Hải quan cho biết, tội phạm ma túy xuyên quốc gia trong địa bàn hoạt động hải quan ngày càng phức tạp. Từ nước ngoài đến trong nước, các đường dây được tổ chức hết sức tinh vi nhằm vận chuyển ma túy từ nước ngoài về Việt Nam tiêu thụ hoặc vận chuyển tiếp đi nước thứ ba.
Theo ông Trần Văn Quang, Tổ trưởng Tổ Kiểm soát hải quan số 2 (Đội Kiểm soát hải quan, Cục Hải quan Hải Phòng), tội phạm ma túy có sự gắn kết chặt chẽ, hình thành đường dây liên tỉnh, xuyên quốc gia. Để đấu tranh thành công cần phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng chức năng cả ở cửa khẩu, biên giới và nội địa; phối hợp trong và ngoài ngành Hải quan. Bởi, dù có sản xuất ma túy tổng hợp trong nội địa thì nguồn tiền chất hầu như đều phải nhập khẩu. Ngoài ra, phần lớn các loại ma túy được tiêu thụ trong nội địa cũng bắt nguồn từ nước ngoài đưa về. Vì vậy, công tác phối hợp, chia sẻ thông tin là hết sức quan trọng để có thể bắt giữ được đối tượng và cả đường dây.
Theo Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan), thực tế các vụ bắt giữ do lực lượng Hải quan thực hiện gần đây cho thấy ma túy được vận chuyển từ nước ngoài về Việt Nam qua đường hàng không (theo diện hành lý xách tay hoặc hàng hóa gửi loại hình chuyển phát nhanh) sau đó tiếp tục được vận chuyển đến nhiều tỉnh, thành phố để tiêu thụ. Có những đường dây “các chân rết” nằm rải rác ở nhiều tỉnh, thành phố cả trong Nam ngoài Bắc. Để bắt giữ được đối tượng và tang vật đòi hỏi phải mất nhiều thời gian để lần theo dấu vết đối tượng. Do vậy, sự hợp tác chặt chẽ với lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy và Công an các cấp đã mang lại “trái ngọt” trong việc đấu tranh bắt giữ được cả đường dây.
Điển hình như ngày 26/5, tại Đồng Nai, Đội Kiểm soát phòng chống ma tuý (Cục Hải quan Hà Nội); Phòng CSĐT tội phạm về ma tuý, Công an huyện Trảng Bom; Công an TP Biên Hòa (Công an tỉnh Đồng Nai), Phòng CSĐT tội phạm về ma tuý (Công an TP Hà Nội) bắt giữ đối tượng Vũ Minh Phúc (trú tại huyện Vĩnh Cửu, Đồng Nai) khi đối tượng đang nhận lô hàng 6,8 kg ma túy tổng hợp. Vũ Minh Phúc khai nhận, số ma tuý này được gửi từ nước ngoài về sân bay quốc tế Nội Bài, sau đó được các đối tượng dùng loại hình chuyển phát nội địa đưa vào TP Biên Hoà. Theo kế hoạch, sau khi nhận hàng, Phúc tiếp tục vận chuyển số ma tuý nói trên cho một đối tượng (chưa rõ lai lịch) tại tỉnh Bình Dương. Tuy nhiên, khi Phúc vừa nhận kiện hàng chứa ma tuý đã bị lực lượng chức năng bắt quả tang.
Mở rộng điều tra, Công an tỉnh Đồng Nai bắt khẩn cấp Trần Văn Tuấn (trú tại huyện Trảng Bom, Đồng Nai). Tuấn là đối tượng thường sử dụng ma túy chung với Vũ Minh Phúc và có vai trò giúp sức cho Phúc trong mua bán, vận chuyển trái phép chất ma tuý.
Trước đó, ngày 17/4, cũng tại địa bàn Đồng Nai, các lực lượng chức năng gồm: Phòng CSĐT tội phạm về ma tuý , Công an huyện Long Thành (Công an tỉnh Đồng Nai); Phòng CSĐT tội phạm về ma tuý (Công an TP Hà Nội); Đội Kiểm soát phòng chống ma túy, Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Nội Bài (Cục Hải quan Hà Nội) và Đội 5 (Cục Điều tra chống buôn lậu) bắt quả tang đối tượng Nguyễn Xuân Thiên (quê Quảng Bình) khi y vừa nhận xong kiện hàng có 3,6 kg ma túy tổng hợp. Đây cũng là ma túy vận chuyển từ nước ngoài về sân bay quốc tế Nội Bài sau đó được vận chuyển tiếp vào Đồng Nai.
Qua các biện pháp nghiệp vụ, lực lượng Hải quan và Công an còn kịp thời phát hiện bắt giữ ngay tại sân bay một số đối tượng người ngoài vận chuyển ma túy vào Việt Nam. Trong những tháng đầu năm 2023 có 3 vụ việc điển hình trong hợp tác giữa cơ quan Công an và Hải quan trong bắt giữ ma túy ngay tại sân bay được thực hiện tại sân bay Tân Sơn Nhất và sân bay Nội Bài. Mới đây nhất, ngày 1/6, các lực lượng chức năng bắt quả tang đối tượng người Uganda về hành vi vận chuyển trái phép 5,6 kg cocain cùng nhiều vật chứng liên quan, khi đối tượng vừa nhập cảnh tại sân bay Nội Bài. Trước đó, ngày 30/1, các lực lượng chức năng bắt giữ 1 đối tượng người Thái Lan thu giữ 2,4 kg cocain, giấu trong 4 cuốn truyện, tại sân bay Tân Sơn Nhất. Ngày 19/2, tại sân bay Nội Bài, lực lượng chức năng bắt giữ 1 đối tượng người Gambia, thu giữ 4,9 kg ma túy cocain.
Ông Nguyễn Văn Hoàn, Phó Cục trưởng Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan cho biết, một biện pháp quan trọng trong đấu tranh với tội phạm ma túy là tăng cường phối hợp, trao đổi thông tin với lực lượng chức năng, đặc biệt là Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (Bộ Công an) và lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy các cấp và các nước để ngăn chặn hiệu quả nguồn ma túy thẩm lậu từ sớm, từ xa qua đường hàng không, đường bưu điện. “Quan điểm chỉ đạo của lãnh đạo Tổng cục Hải quan là tất cả các vụ việc buôn lậu, vận chuyển ma túy trong địa bàn hoạt động hải quan, cơ quan Hải quan phải là đơn vị chủ trì, chủ động, ngoài địa bàn phải phối hợp với lực lượng chức năng, chủ yếu là Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy”, ông Nguyễn Văn Hoàn cho hay.
Theo Trung tướng Nguyễn Văn Viện, Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm ma túy (Bộ Công an), Cục đã làm việc với Tổng cục Hải quan để đẩy mạnh phối hợp ngăn chặn tội phạm ma túy. Từ đó, nêu cao tinh thần trách nhiệm của cán bộ hải quan, khi phát hiện dấu hiệu nghi ngờ khẩn trương báo tin cho lực lượng cảnh sát điều tra tội phạm ma túy để có phương án đấu tranh kịp thời.