Chỉ có 7% tờ khai hải quan của doanh nghiệp thông qua đại lý

Theo Tổng cục Hải quan, khuyến khích DN tự nguyện tuân thủ pháp luật Hải quan là một trong những chủ trương lớn của Chính phủ, Bộ Tài chính và ngành Hải quan nhằm thực hiện các Nghị quyết của Chính phủ. Chủ trương này cũng đã được quy định cụ thể tại Chiến lược phát triển Hải quan đến năm 2030 do Thủ tướng Chỉnh phủ phê duyệt tại Quyết định số 628 /QĐ-TTg ngày 20/5/2022. Đó cũng phù hợp với quy định, khuyến nghị của Tổ chức hải quan thế giới.

Theo số liệu mới nhất từ Hải quan Việt Nam, trong hơn 190.000 DN đang hoạt động xuất nhập khẩu (XNK) chỉ có khoảng 10% DN tuân thủ ở mức trung bình và mức độ cao (chiếm trên 83% kim ngạch và tờ khai). Trong khi đó, lại có đến 89% DN đang ở mức độ tuân thủ thấp hoặc không tuân thủ (chiếm trên 10% tờ khai và kim ngạch XNK). Điều đó cho thấy, trách nhiệm Hải quan cũng như cộng đồng DN trong thời gian tới là rất lớn, vừa phải tiếp tục duy trì số DN đang tuân thủ mức trung bình, mức tốt và tăng mức độ tuân thủ, nhưng đồng thời ngành hải quan cũng có trách nhiệm hỗ trợ số DN đang có mức độ tuân thủ thấp hoặc không tuân thủ.

Ông Hoàng Việt Cường - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan cho biết, việc công bố DN tuân thủ theo từng mức độ, thì ngành Hải quan thực hiện theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Thực hiện chủ trương này, ngày 15/7/2022, Tổng cục Hải quan đã ban hành Quyết định số 1399/QĐ - TCHQ thực hiện thí điểm hỗ trợ, khuyến khích DN tự nguyện tuân thủ pháp luật.Việc tổ chức hội nghị hôm nay là để triển khai, thực hiện ký kết với một số DN được lựa chọn, đây là những DN "hạt giống đỏ", để sắp tới sẽ nhân rộng DN tự nguyện tuân thủ pháp luật. Chương trình này triển khai sẽ mang lại lợi ích Hải quan, cơ quan kiểm tra chuyên ngành và đặc biệt là lợi ích cho DN như: giảm thời gian thông quan, giảm chi phí, hỗ trợ những luồng riêng để làm thủ tục thông quan nhanh, kịp thời xử lý những vướng mắc phát sinh. Hiện nay, luồng xanh theo bình quân của toàn ngành chiếm khoảng 66,11%, luồng vàng 29%, còn lại hơn 4% là luồng đỏ. Nếu chương trình triển khai tốt giai đoạn đầu, thì sẽ tiếp tục mở rộng để luồng xanh chiếm 80-90%, giảm tỷ lệ luồng đỏ và luồng vàng.

"Việc lựa chọn đối tượng tham gia chương trình thí điểm này được cân nhắc một cách kỹ lưỡng. Giai đoạn đầu có khoảng hơn 200 DN tham gia với đầy đủ các loại hình: DN nhà nước, DN tư nhân, DN nhỏ và vừa, DN có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đa dạng các quốc tịch. Việc mở rộng các đối tượng trong chương trình thí điểm, để qua đó rút kinh nghiệm, chúng ta có những phương pháp trợ giúp các DN một cách hiệu quả nhất", ông Cường nói.

Theo Tổng cục Hải quan, trong giai đoạn này ưu tiên cho các đại lý làm thủ tục hải quan. Hiện nay có 1.413 đại lý làm thủ tục hải quan cho cộng đồng DN, trong đó số lượng tờ khai làm thông qua các đại lý chỉ khoảng 7%, đây là con số rất thấp bởi đại lý làm thủ tục hải quan chính là cánh tay nối dài của cơ quan hải quan. Trong khi ở một số nước, các tờ khai thông qua đại lý chiếm khoảng trên 90%. Vì vậy, tới đây Tổng cục Hải quan sẽ có hội nghị chuyên đề về đại lý làm thủ tục hải quan, để mục đích tăng nhanh số lượng đại lý làm thủ tục hải quan, cũng như có cơ chế chặt chẽ hơn nữa về trách nhiệm giữa đại lý làm thủ tục hải quan với cộng đồng DN. Việc tạo điều kiện thuận lợi cho đại lý làm thủ tục hải quan, mục đích là tăng số lượng tờ khai cũng như kim ngạch làm thủ tục hải quan thông qua đại lý.

Mục tiêu mà chương trình hướng đến là sau 2 năm triển khai thí điểm, tất cả DN tham gia chương trình từng bước cải thiện mức độ tuân thủ (80% mức tuân thủ trung bình và cao). Cơ quan Hải quan sử dụng chính những kết quả đó cũng như chính các DN tham gia chương trình là những tuyên truyền viên để giúp các DN còn lại ý thức tốt hơn trong việc tự nguyện tuân thủ pháp luật.