Nhà nước sẽ hỗ trợ người tham gia bảo hiểm xã hội
Theo BHXH Việt Nam, hiện cả nước có hơn 13,4 triệu người (chiếm 24% lực lượng lao động) tham gia bảo hiểm xã hội, trong khi đó, Nghị quyết số 21 của Bộ Chính trị đặt ra mục tiêu đến năm 2020, nước ta phải đạt được 50% lực lượng lao động tham gia loại hình bảo hiểm này.
Làm thế nào để thu hút được người lao động tham gia bảo hiểm xã hội, vừa bảo đảm được cuộc sống cho chính những người lao động, vừa bảo đảm được an sinh xã hội khi nguy cơ già hóa dân số đang tăng lên, các vị khách mời trong chương trình Tọa đàm đã giải đáp nhiều câu hỏi liên quan đến vấn đề này.
Một trong giải pháp quan trọng để thu hút người lao động tham gia BHXH, đặc biệt là lao động hợp đồng ngắn hạn được ông Đỗ Ngọc Thọ, Phó trưởng Ban Thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội BHXH Việt Nam thông tin đó là việc hỗ trợ người tham gia BHXH. Chính sách mới này sẽ bắt đầu thực hiện từ năm 2018.
 |
| Quang cảnh buổi Tọa đàm |
Theo đó, Nhà nước sẽ hỗ trợ đóng BHXH tính trên chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn, người trong hộ nghèo được hỗ trợ 30% mức đóng, người ở hộ cận nghèo được hỗ trợ 25%, các nhóm đối tượng khác được hỗ trợ 10%. Tuy mức hỗ trợ còn khiêm tốn nhưng trong bối cảnh ngân sách eo hẹp, ông Đỗ Ngọc Thọ cho rằng đó là đáng quý.
Theo ông Đỗ Ngọc Thọ, hiện nay, tỷ lệ người tham gia BHXH hiện chưa đạt được kỳ vọng của chính sách và so với yêu cầu đặt ra của Nghị quyết 21 vẫn còn khoảng cách rất xa. Để hoàn thành mục tiêu của Nghị quyết, cần có sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị. Lý giải vấn đề này, ông Đỗ Ngọc Thọ cho rằng do điều kiện phát triển kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn việc chuyển dịch cơ cấu lao động từ khu vực phi chính thức sang khu vực chính thức diễn ra chậm nên số người lao động có quan hệ lao động không tăng nhiều.
Nhiều doanh nghiệp phải giải thể, phá sản, thu hẹp quy mô sản xuất kinh doanh dẫn đến cắt giảm lao động. Số doanh nghiệp tăng mới nhiều nhưng quy mô nhỏ và siêu nhỏ, số lao động sử dụng ít. Bên cạnh đó, ý thức tuân thủ pháp luật của một bộ phận chủ sử dụng lao động chưa tốt trong khi cơ chế kiểm soát, cưỡng chế còn nhiều bất cập. Hiện chưa quản lý tốt công tác khai báo tình hình lao động của các doanh nghiệp, dẫn đến không nắm bắt được số người lao động thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc làm cơ sở cho việc đôn đốc đăng ký tham gia.
Công tác thanh tra, kiểm tra của ngành lao động chưa thường xuyên, liên tục, nguồn lực mỏng. Cơ quan BHXH được giao chức năng thanh tra nhưng thời gian đầu chưa thực hiện được nhiều. Cơ chế để cưỡng bức, ràng buộc người sử dụng lao động phải đóng cho người lao động chưa được phát huy.
Nguyên nhân nữa là một số địa phương mong muốn thu hút đầu tư nên chưa quyết liệt xử lý vi phạm, trong khi một bộ phận người lao động vì mưu sinh trước mắt, không dám đấu tranh đòi quyền lợi tham gia BHXH. “Người lao động cho rằng phải đóng bảo hiểm, còn người làm chính sách thì cho rằng được đóng bảo hiểm. Giữa người lao động với những người phải thực thi chính sách có cách hiểu khác nhau”, ông Vũ Quang Thọ cho hay.
Về vấn đề này, ông Vũ Quang Thọ, Viện trưởng Viện Công nhân công đoàn, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho rằng, để đạt được 24% người lao động tham gia BHXH là cố gắng rất lớn của cơ quan tuyên truyền và cơ quan thực hiện chính sách.
Nghị quyết 21 đặt ra mục tiêu đến năm 2020 có 50% số người lao động làm công hưởng lương tham gia BHXH bắt buộc, quãng đường đi còn rất ngắn mà phần việc phải làm còn rất nhiều. Trong khi đó, số lượng người tham gia BHXH có tăng nhưng không nhiều và bền vững, những người đã hưởng BHXH nhưng do trục trặc của nền kinh tế nên phải rút khỏi thị trường lao động lại muốn nhận BHXH một lần.
Ông Đỗ Ngọc Thọ cũng nêu ra giải pháp mới đó là BHXH phối hợp với Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội và các bộ, ngành xây dựng trình Chính phủ đề án giao chỉ tiêu đối tượng cho các địa phương; phối hợp với cơ quan Thuế để xác định số người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp có đóng thuế, đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền để người sử dụng lao động thấy được trách nhiệm pháp lý trong việc đảm bảo quyền lợi tham gia bảo BHXH cho người lao động cũng như để người lao động hiểu rõ hơn quyền lợi khi tham gia BHXH.
Ông Vũ Quang Thọ cho rằng, việc giao chỉ tiêu cho địa phương chỉ là mang tính chất bắt buộc, điều quan trọng là tăng cường công tác tuyên truyền để người dân nhận thức được ý nghĩa của việc tham gia BHXH...
