Công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục là động lực quan trọng cho tăng trưởng

• Nhiều rào cản phát triển công nghiệp hỗ trợ
• Thủ tướng mong muốn Việt Nam trở thành một “công xưởng sản xuất” trong công nghiệp hỗ trợ

Chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp tăng…

Tổng cục Thống kê (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cho biết, chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) tháng 1-2019 ước tăng 7,9% so với cùng kỳ năm 2018. Trong đó ngành chế biến, chế tạo đóng vai trò then chốt tăng tới 10,1% (cùng kỳ tăng 23,8%).

Chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 1-2019 so với cùng kỳ năm 2018 của một số địa phương có quy mô công nghiệp lớn đều tăng, như: Hải Phòng, Vĩnh Phúc, Hải Dương, Bình Dương, Quảng Ninh, Đồng Nai, Cần Thơ, Quảng Nam, Hà Nội, Đà Nẵng, thành phố Hồ Chí Minh, Thái Nguyên.

Lĩnh vực công nghiệp chuyển dịch theo hướng phát triển các ngành có giá trị gia tăng cao và giá trị xuất khẩu lớn. (Ảnh: Internet).

Theo Bộ Công Thương, năm 2018, chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp tăng 10,2%, vượt mức chỉ tiêu kế hoạch đã được đặt ra từ đầu năm (tăng 9%), tuy thấp hơn mức tăng 11,3% của năm 2017 nhưng cao hơn mức tăng các năm 2012-2016.

Trong đó, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo và ngành sản xuất phân phối điện tiếp tục có mức tăng trưởng tốt, là những yếu tố tạo động lực vững chắc để đạt được mục tiêu kế hoạch tăng trưởng chung của toàn ngành công nghiệp.

Theo đó, Bộ Công Thương dự kiến, chỉ số sản xuất công nghiệp năm 2019 tăng khoảng 9-10% so với năm 2018.  Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê Nguyễn Bích Lâm cho rằng, năm 2019, lĩnh vực công nghiệp chuyển dịch theo hướng phát triển các ngành công nghiệp có giá trị gia tăng cao và giá trị xuất khẩu lớn. Trong đó, công nghiệp chế biến, chế tạo sẽ tiếp tục là động lực quan trọng cho tăng trưởng với sự hỗ trợ tích cực của khu vực doanh nghiệp FDI, đặc biệt là từ các tập đoàn kinh tế lớn, có chuỗi giá trị toàn cầu như Samsung, LG, Formosa, Toyota…

…Nhưng tồn tại còn không ít

Theo đánh giá của các chuyên gia, các chỉ số phát triển đều rất tích cực. Năm 2019, CPTPP được thực thi, nhiều hiệp định được ký kết và dự kiến đạt được thỏa thuận đã và trong nước Chính phủ đang nỗ lực cải thiện môi trường kinh doanh, đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi cho DN đã và đang tạo ra sức hút mới cho các nhà đầu tư nước ngoài và DN trong nước gia nhập thị trường, mở rộng sản xuất.

Tuy nhiên, vẫn còn những tồn tại mà ngành sản xuất công nghiệp Việt đang gặp phải như phát triển công nghiệp hỗ trợ diễn ra còn chậm, tỷ trọng gia công, lắp ráp đối với các sản phẩm công nghiệp Việt Nam còn cao, các DN chưa thực sự quan tâm đến tận dụng thành quả của cuộc CMCN 4.0 để nâng cao năng suất lao động, phát triển các ngành công nghệ mới có lợi thế...

Đặc biệt, sản xuất công nghiệp vẫn chưa tham gia được nhiều vào mạng lưới sản xuất và chuỗi giá trị toàn cầu. Chỉ số sản xuất sản phẩm trung gian thấp hơn so với chỉ số sản xuất sản phẩm phục vụ sử dụng cuối cùng. Điều này cho thấy, sản phẩm trung gian trong sản xuất công nghiệp Việt Nam còn phụ thuộc khá nhiều vào nguồn nhập khẩu và ngành công nghiệp hỗ trợ chưa thực sự đáp ứng tốt được yêu cầu đề ra.

Để đạt được mục tiêu tăng trưởng khoảng 9-10% so với năm 2018, Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng cho rằng, năm 2019, Bộ Công Thương sẽ triển khai tích cực Đề án và Kế hoạch cơ cấu lại các ngành công nghiệp; tiếp tục phát triển sản xuất công nghiệp theo chiều sâu để từng bước tạo ra những sản phẩm có thương hiệu quốc gia và có sức cạnh tranh trên thị trường khu vực và thế giới, tham gia sâu hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Đồng thời, tiếp tục đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu ngành công nghiệp theo hướng tăng tỷ trọng các ngành chế biến, chế tạo và giảm tỷ trọng gia công, lắp ráp đối với các sản phẩm công nghiệp được sản xuất ở Việt Nam; hoàn thiện cơ chế, chính sách để hỗ trợ sản xuất trong nước, phát triển công nghiệp hỗ trợ, tăng tỷ lệ nội địa hóa.

Đặc biệt, Bộ Công Thương sẽ phối hợp các đơn vị liên quan nghiên cứu gói tín dụng ưu đãi cho các ngành công nghiệp ưu tiên, trong đó có công nghiệp hỗ trợ để nâng cao năng lực cạnh tranh và giá trị gia tăng cho sản phẩm công nghiệp; hỗ trợ, kết nối tạo các đơn hàng cho các sản phẩm cơ khí trọng điểm, có chính sách ưu tiên đối với những DN có khả năng đáp ứng yêu cầu ở những công trình trọng điểm quốc gia để tạo những đơn hàng lớn cho phát triển ngành…