Phút trải lòng của một người chỉ huy

1. Sau này, Thượng tá Mai Thế Oanh được bổ nhiệm là Đội trưởng Đội Điều tra án chưa rõ thủ phạm, rồi sau đó là Phó trưởng phòng PC 45, một trong những đơn vị mũi nhọn trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm hình sự… Tính chất công việc khiến tôi có dịp tiếp xúc với anh nhiều hơn.

Mảng việc Thượng tá Oanh phụ trách có phần gai góc, chỉ đạo đội hướng dẫn điều tra án xâm phạm nhân thân (Đội Trọng án) khám phá các vụ  án có tính chất đặc biệt nghiêm trọng trên địa bàn Hải Dương. Chỉ cái tên thôi có lẽ cũng phần nào khắc họa tính chất công việc mà hàng ngày Thượng tá Oanh và đồng đội đang lặng lẽ đối mặt. Đó có thể là những ngày tháng tỉ mỉ điều tra một vụ giết người, cướp tài sản, đối tượng có thủ đoạn che giấu tinh vi. Có khi lại là lúc băng rừng, vượt suối lần theo một băng nhóm tội phạm hoạt động có tổ chức, nhóm đối tượng hoạt động lưu động liên huyện, liên tỉnh; nhóm đối tượng hoạt động theo kiểu xã hội đen, sử dụng vũ khí nóng gây án… Dấu chân của người trinh sát hình sự ấy và các đồng đội của anh đã có mặt ở hầu khắp mọi miền của Tổ quốc, từ vùng rừng núi xa xôi đến nơi địa đầu Tổ quốc. Công việc của Thượng tá Oanh và đồng đội không có khái niệm về thời gian, hễ nhận lệnh là anh cùng đồng đội lặng lẽ lên đường. Đối mặt với họ là không ít hiểm nguy. 

Thượng tá Mai Thế Oanh (bên phải ảnh) cùng đồng đội bàn bạc kế hoạch đánh án.

Tôi còn nhớ lần Phòng PC 45 Công an tỉnh Hải Dương xác lập và triệt phá băng nhóm tội phạm hoạt động theo kiểu xã hội đen do Lương Nguyễn Tiến Luận tức Luận "sẻ" (SN 1978, trú tại thị trấn Minh Tân, huyện Kinh Môn) điều hành. Cầm đầu nhóm đối tượng khoảng 50 tên, hầu hết đều là những kẻ có tiền án, tiền sự, Luận núp bóng dưới vỏ bọc là Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty TNHH Hải Dương, tiến hành hàng loạt các hoạt động phạm tội gồm: Bảo kê nhà hàng, khách sạn, đâm thuê, chém mướn, đòi nợ thuê gây ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự (ANTT) trên địa bàn. Để đưa băng nhóm tội phạm này ra ánh sáng là những tháng ngày anh cùng đồng đội tỉ mỉ thu thập tài liệu. Có vụ án xảy ra trước đó nhiều năm, người bị hại vì lo sợ đã nhận tiền đền bù của các đối tượng; không ít vụ bị chúng xóa đi toàn bộ dấu vết… Phục dựng lại các vụ án đó là cả một quá trình. Cái khó nhất là tạo được niềm tin cho quần chúng, giúp họ tin tưởng vào lực lượng Công an. Với sự chỉ đạo của Ban Giám đốc Công an tỉnh, Phòng PC 45, trong đó có sự đóng góp không nhỏ của Thượng tá Mai Thế Oanh, 16 đối tượng trong ổ nhóm bị bắt; thu giữ nhiều hung khí nguy hiểm. Băng nhóm tội phạm tan rã, giúp ổn định hình hình ANTT ở địa phương, mang lại niềm tin cho nhân dân.

Trong những cuộc đối đầu không khoan nhượng với tội phạm hình sự, không ít lần người chỉ huy ấy đã phải rơi lệ trước số phận bi thương của các nạn nhân, bùi ngùi trước giọt nước mắt của người vợ mất chồng, người mẹ mất con. Chính điều đó lại trở thành động lực thôi thúc anh và đồng đội quyết tâm tìm ra chân tướng sự thật đến cùng. Cùng với đó là những áp lực trong quá trình phá án, trước dư luận đang vô cùng hoang mang… Trong những tình huống ấy, ngoài sự mưu trí, bản lĩnh của một cán bộ có kinh nghiệm, Thượng tá Oanh luôn thể hiện sự nhân văn của một cán bộ Công an. Chính điều đó giúp anh thành công trong không ít vụ án.

2. Khoảng 3 năm về trước, Trung tâm Thương mại TP Hải Dương đột ngột bốc cháy, mang theo toàn bộ sản nghiệp của các tiểu thương, đẩy nhiều gia đình vào cảnh khốn cùng… Sau khi vụ việc xảy ra, một số đối tượng có liên quan đã tạo dựng chứng cứ giả, nhằm đánh lạc hướng điều tra của cơ quan Công an. 

Tận mắt chứng kiến giọt nước mắt của không ít các tiểu thương, trong phút chốc trở thành người trắng tay, Thượng tá Mai Thế Oanh thực sự đồng cảm với nỗi đau của họ. Hiện trường vụ cháy rộng, một đơn nguyên đã bị đổ sụp hoàn toàn, phần còn lại bị tác động nhiệt mạnh nên có thể sụt, lún, nguy cơ sụp đổ bất cứ lúc nào. 

Ngay trong đợt kiểm tra đầu tiên, khi đoàn khám nghiệm đang làm việc tại hiện trường thì khu vực cầu thang trung tâm bị lún, sụt nên phải dừng khám nghiệm. 6 tháng ròng rã, Thượng tá Mai Thế Oanh và các cộng sự chưa một lần cảm thấy nản lòng. Tỉ mỉ phối hợp với các cơ quan khám nghiệm, anh và đồng đội đã thu giữ mẫu vật gây cháy là những hạt kim loại và đoạn dây dẫn điện bị chập điện gây nên. Nguyên nhân cháy là do chập điện… 

Song lời khai của nhân viên tổ điện tại trung tâm thương mại đều cho rằng đã ngắt hệ thống điện kinh doanh nên việc điều tra, đấu tranh gặp không ít khó khăn. Ròng rã suốt gần một năm, công sức chẳng kể xiết, vụ án được đưa ra ánh sáng, 3 bị can bị khởi tố về tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng trong niềm vui vỡ òa của Thượng tá Oanh và các đồng đội.  

Hiện trường là nơi ghi lại dấu vết vụ án… Những tài liệu thu được là chứng cứ quan trọng để định hướng, đánh giá đúng vụ án. Nhiều vụ án chỉ bắt đầu từ những con số không tròn trĩnh, không người bị hại, không nhân chứng. Trong những trường hợp như vậy, chỉ cần sơ sểnh là không có án xảy ra. 

Gần 5 năm đã trôi qua nhưng Thượng tá Oanh vẫn không thể quên được vụ trọng án xảy ra tại huyện Kinh Môn (Hải Dương). Bà Trương Thị Đợi, sống độc thân trong căn nhà tại khu 5, thị trấn Phú Thứ, huyện Kinh Môn bị phát hiện tử vong trong ngôi nhà đang cháy. Đám cháy xảy ra lúc 0h đã cướp đi mạng sống của người đàn bà đơn thân. 

Thoạt nhìn, cái chết của nạn nhân chỉ đơn thuần là vụ tai nạn bình thường… Chiếc điện thoại di động là tang vật duy nhất thu được tại hiện trường lúc đó cũng bị cháy xém. Khi khai thác những thông tin bên trong máy, Thượng tá Oanh xác định nạn nhân có quan hệ tình cảm với một số người, trong đó có một người lạ mặt… Lần tìm theo các dấu vết thu được, anh xác định đây là vụ trọng án, đối tượng gây ra vụ cháy hòng che giấu hành vi phạm tội. Vụ trọng án này được làm rõ chỉ trong 36 giờ điều tra.  

Mỗi chuyến công tác xa nhà của anh em trong đội trọng án là một lần người chỉ huy ấy thao thức, luôn lo lắng, dõi theo hành trình của họ. Không lo lắng sao được khi đối tượng hình sự ngày càng manh động và liều lĩnh; không ít các băng nhóm tội phạm sử dụng vũ khí nóng sẵn sàng chống trả quyết liệt… Trong những tình huống như vậy, người chỉ huy phải luôn là tấm gương để anh em noi theo. 

Anh chia sẻ: Sự xuất hiện của người chỉ huy vào những thời điểm quyết định, là động lực thôi thúc anh em quyết tâm phá án. Trong thực tế công tác chiến đấu, Thượng tá Oanh đã không ngại khó, ngại khổ. Hầu hết những vụ án lớn, có tình chất phức tạp đều có sự tham gia của anh.

3.Cùng với những người đồng đội thân yêu, Thượng tá Mai Thế Oanh vẫn ngày đêm bám địa bàn, góp phần giữ bình yên Thành Đông. Với những thành tích kể trên, 5 năm qua, anh vinh dự được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Chiến công và Huân chương Bảo vệ Tổ quốc hạng Ba; được tặng thưởng danh hiệu Chiến sỹ thi đua toàn lực lượng Công an nhân dân hai lần vào các năm 2009 và năm 2012. 

Với Thượng tá Oanh và các đồng đội của anh, phần thưởng quý giá nhất là nụ cười an lành trên gương mặt của mỗi người dân. Cuộc đối đầu sinh tử với những tên tội phạm nguy hiểm ngày càng gian nan, đòi hỏi bản lĩnh và trí tuệ của người lính hình sự.