Tỉ lệ sinh con thứ ba tăng đến mức kỷ lục

Trong khi đó, bộ máy ngành dân số chưa ổn định. Hậu quả là các hoạt động kế hoạch hoá gia đình vẫn chưa đi vào quỹ đạo và chưa thể làm nên kỳ tích về giảm sinh như đã từng có cách đây hơn 10 năm.

Dân cho rằng được đẻ thoải mái!

Theo báo cáo của Tổng cục Dân số (Bộ Y tế), trong quý I/2008, số trường hợp sinh con thứ ba trở lên tăng gần 5.000, tăng 17,3% so với cùng kỳ 2007. Có những tỉnh tăng đột biến như Bắc Ninh tăng 65,6%. Vĩnh Phúc 62,2%, Hải Dương 59,6%, Thái Nguyên 55,6%, Phú Thọ 57%, Hà Tây 49,9%, Hải Phòng 46,8%...

Đáng lưu ý trong đó có những tỉnh trước đây được đánh giá là đã đạt và đang duy trì mức sinh thay thế. Giữa tháng 5, nhận thấy tình hình dân số biến động một số địa phương, Bộ Y tế đã thành lập 4 đoàn công tác liên ngành kiểm tra ở một số địa phương cụ thể.

Ninh Bình, một số năm gần đây là một trong những nơi thường xuyên đạt chỉ tiêu về giảm sinh. Trong quý I, số trẻ sinh ra ở Ninh Bình chỉ tăng nhẹ - khoảng 6,6% nhưng số sinh con thứ ba trở lên lại tăng gần gấp rưỡi (143%) so với cùng kỳ 2007 và là nhóm 10 tỉnh top ten về gia tăng tỉ lệ sinh con thứ ba.

Liên quan tới mức sinh, cán bộ ở cơ sở cho biết, hiện tại đã có một bộ phận dân số cho rằng việc giải thể cơ quan làm công tác dân số đồng nghĩa với việc không cần thực hiện kế hoạch hoá gia đình (KHHGĐ), thậm chí được đẻ thoái mái. Đây là một xu hướng rất đáng lo ngại bởi việc chuyển đổi nhận thức của người dân là một trong những yếu tố quyết định tới kết quả chương trình KHHGĐ.

Hệ lụy có thể kéo dài

Đoàn kiểm tra nhận định: Mức giảm sinh của Ninh Bình có nhiều nguy cơ không chỉ không đạt được năm 2008, 2009 mà hậu quả do việc không hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch trong năm 2007 và có những dấu hiệu xấu trong nhận thức của người dân về công tác dân số.

Kết quả thực hiện các biện pháp tránh thai giảm nghiêm trọng, là hiện nay kết quả thực hiện các biện pháp tránh thai cho các cặp vợ chồng ở độ tuổi sinh đẻ của Ninh Bình hầu như chỉ trông chờ vào các đợt chiến dịch với 3 - 5 ngày mỗi xã. Còn hệ thống cung ứng dịch vụ thường xuyên ở nơi không triển khai chiến dịch gần như tê liệt.

Không chỉ các tỉnh đồng bằng, mà miền núi như Hoà Bình cũng có số con thứ ba cao hơn trên 7%, hoặc tỉnh Phú Yên 7%. Ơ Đắc Lắc, tại các TP.Buôn Ma Thuột, Krong Buk tỉ lệ sinh con thứ tư tăng khá cao.

Sáng 18/6, trao đổi với báo giới, bà Nguyễn Thị Thanh Hương, PGĐ Sở Y tế, Chi cục trưởng Chi cục Dân số - KHHGĐ Hà Nội cho biết: "5 tháng đầu năm, toàn thành phố có thêm 23.997 trẻ, tăng 3.438 trẻ so với cùng kỳ năm trước; trong đó có tới 912 trẻ là con thứ ba, tăng 85 trẻ so với cùng kỳ năm 2007, tập trung chủ yếu 5 huyện ngoại thành: Đông Anh (237 trẻ), Sóc Sơn (235 trẻ), Gia Lâm (97 trẻ)...

Dự kiến trong 6 tháng đầu năm, số trẻ mới sinh là con thứ ba khoảng 91 cháu. Trong khi đó cả năm Quý Mùi (2003) - là năm Pháp lệnh Dân số ra đời - toàn thành phố cũng chỉ có thêm 105 trẻ là con thứ ba.

Bà Hương cho biết thêm: "Khi còn là Uỷ ban DSGĐTE Hà Nội, số cán bộ công nhân viên của UB là 30 người, chia việc thành 3 mảng công việc. Nhưng nay khi công tác dân số được tách ra thành Chi cục Dân số, thuộc Sở Y tế quản lý, số cán bộ đi theo mảng dân số chỉ còn 9 người. Ít người, nhiều việc làm gì cũng khó, nên theo chỉ tiêu giao, chi cục sẽ phải mất thêm thời gian tuyển thêm cho đủ 20 cán bộ. Vậy là lại mất thêm thời gian ổn định bộ máy".

Còn ở các tỉnh, từ tháng 4 đến nay, hệ thống thông tin quản lý chuyên ngành dân số - kế hoạch hoá gia đình bị gián đoạn do cán bộ tuyến huyện biến động, cộng tác viên dân số bỏ việc... Do đó, kết quả thực hiện chiến dịch tăng cường tuyên truyền vận động lồng ghép dịch vụ sức khoẻ sinh sản/KHHGĐ đến vùng đông dân, có mức sinh cao và vùng khó khăn còn hạn chế.

Chỉ tiêu thực hiện các biện pháp tránh thai lâm sàng tại các xã chiến dịch không đạt yêu cầu đặt ra trong đợt I triển khai chiến dịch. 15 tỉnh chưa đạt chỉ tiêu về số xã triển khai như Sơn La, Hưng Yên, Bà Rịa-Vũng Tàu, Quảng Ninh, Cao Bằng...