Ngắm thú hoang ở Vườn quốc gia Cát Tiên
Có tổng diện tích gần 72.000ha, giáp địa phận 3 tỉnh Đồng Nai, Lâm Đồng, Bình Phước, bất chấp gian khó, hiểm nguy, những người giữ rừng nơi đây đã nỗ lực hết sức trong việc tạo ra kỳ tích, biến một vùng rừng mênh mông trở thành thiên đường bình yên cho các loài thú hoang. Tại nơi này, người ta có thể đi trên xe đặc dụng xuyên rừng để giáp mặt với những loài thú quý hiếm mà khi nhắc đến, hẳn rằng cánh phường săn và cả những quý ông mê ăn nhậu "thèm"… lắm!
Trong những ngày bám rừng già Cát Tiên (huyện Tân Phú, tỉnh Đồng Nai), chúng tôi chỉ biết được danh tiếng của những loài thú quý hiếm làm nên tên tuổi của vùng rừng này như báo hoa mai, xuyên sơn giáp (tê tê), trăn cộc, voi rừng, bò tót, nai, trăn mắc võng, trăn gấm… qua các báo cáo và tại Trung tâm bảo tồn thú hoang dã nguy cấp nằm bên hông Hạt Kiểm lâm Cát Tiên.
Ngay cả khi chẻ giữa rừng già đến thăm Trạm giữ rừng Đất Đỏ nằm trên địa phận xã Tà Lài (huyện Tân Phú), vùng rừng thường xuyên xuất hiện những đàn "ông Bồ" (voi rừng, cách gọi của người S'tiêng, Châu Mạ bản địa), bò tót, trăn gấm, voọc…, chúng tôi cũng chỉ "bắt gặp" những loài thú có tên trong Sách đỏ Việt Nam và cả Sách đỏ thế giới này qua lời kể của những nhân viên kiểm lâm.
Thế nên ngày cuối cùng lưu lại VQG Cát Tiên, được lãnh đạo Hạt Kiểm lâm bỏ nhỏ sẽ khoản đãi chuyến xuyên rừng bằng xe đặc dụng xem thú hoang vào đêm tối, thật lòng chúng tôi không tin đó là sự thật. Bởi lẽ nếu thú nhiều như thế, thú hiền như thế hẳn chúng sẽ khó thoát khỏi tầm ngắm cú vọ của cánh phường săn...
Nhưng rõ là lãnh đạo Hạt Kiểm lâm không nói đùa. Bởi ngay trước Trung tâm Du lịch sinh thái Cát Tiên nằm cách trụ sở Hạt Kiểm lâm Cát Tiên chỉ vài mươi bước chân, có hẳn chiếc xe cơ giới chuyên dụng mui trần có sức chở 20 người đêm đêm vẫn đều đặn đưa các đoàn khách tiến sâu vào 10km đường rừng đặng ngắm thú. Khi ấy là 7h45' tối, chỉ còn 15 phút nữa xe sẽ khởi hành. Háo hức tham gia chuyến đi với chúng tôi là nhóm du khách người Mỹ.
Họ là nhóm bạn sinh viên sau một thời gian làm thêm tích lũy đã chọn Việt
 |
| Du khách ngoại quốc thích thú khi được tận mắt ngắm những "cư dân" của rừng già Cát Tiên trong đêm tối. |
8h tối, đến giờ khởi hành. Nhóm du khách người ngoại quốc hăm hở bước lên xe để khám phá "vương quốc" thú hoang về đêm ở quốc gia mà họ biết rất nhiều qua cuộc chiến tranh vĩ đại của một dân tộc nhỏ bé với một cường quốc. Xe chở khách đi xem thú là xe mui trần, được chia làm 2 hàng ghế, mỗi bên có đủ chỗ ngồi cho 10 người, bên hông xe được thiết kế có tay vịn để khách tựa người, không bị rơi ngã trong quá trình dịch chuyển xem thú hoang.
Ngay khi xe vừa lăn bánh, anh Lương Duy Cường, bác sĩ thú ý ở Trung tâm Cứu hộ động vật hoang dã Cát Tiên, người còn rất trẻ nhưng có nhiều tâm huyết trong việc cứu chữa các loài thú hoang bị người ta bắn bắt hay được giải cứu từ các trang trại hoặc những đường dây buôn động vật hoang dã, bỏ nhỏ như thế. Trả lời thắc mắc của chúng tôi rằng có khi nào "xuyên rừng không gặp thú?", Cường tự tin nói rằng: "VQG Cát Tiên có đến 314 loài chim, 69 loài bò sát, 73 loài động vật có vú… Vườn có đến hơn 500 loài chim thú nên không lo không gặp mặt".
Vùng rừng và lộ trình mà chúng tôi được nhân viên Trung tâm Du lịch sinh thái Cát Tiên đưa đi xem thú là những trảng cỏ nằm sát mép sông Đồng Nai nối nhau qua những cánh rừng thâm u. Anh nhân viên tên Dũng thành thạo quét ánh đèn pha sáng rực, có độ chiếu xa đến hơn 300m. Dũng bỏ nhỏ cho chúng tôi biết đã đến vùng lõi của rừng, nơi thường xuất hiện thú hoang trên trời lẫn dưới đất. Đang trò chuyện, anh bỗng vỗ mạng vào thành xe báo hiệu cho bác tài dừng bánh.
Lúc này Dũng xỉa thẳng ánh đèn pha lên một thân cây đại thụ, nơi có mấy con culi đang treo người lủng lẳng, cạnh đó là đám dơi quạ có sải cánh dài hơn 1m, đầu trông như đầu chó, con thì đang treo mình đầu chúi xuống đất, con sải cánh bay tìm mồi. Hình ảnh đàn dơi quạ ở rừng làm chúng tôi nhớ đến đàn dơi quạ ở chùa Dơi, còn gọi là chùa Mã Tộc ở tỉnh Sóc Trăng. Theo sư cả Kim Rene, trụ trì chùa, lúc cao điểm đàn dơi quạ ở chùa có đến 50.000 con. Nhưng đến nay chỉ còn vài ngàn con do bị săn bắt bừa bãi...
Theo ánh đèn pha, cứ mỗi lần Dũng vỗ vào thành xe, dí thẳng ánh đèn vào vùng tối nào đó giữa rừng, chúng tôi lại bắt gặp những cư dân đặc chủng ở rừng già. Đó là đôi rắn hổ mang chúa đang quấn nhau xà nẹo, là con trăn gấm thân to bằng bắp vế người lớn đang cuộn tròn mình, bụng phình to chừng như vừa chén xong con mồi ngờ nghệch nào đó. Chúng tôi còn gặp nhím, chồn hương, mèo rừng, vượn, nai… đang thong dong gặm cỏ, săn mồi. Điều kỳ lạ là tiếng động cơ của xe đặc chủng cùng ánh đèn sáng rực rọi thẳng vào mắt nhưng những cư dân thú hoang của rừng già Cát Tiên, hầu như không hoảng sợ.
Trên đường dịch chuyển, bác sĩ thú y Lương Duy Cường chú giải cho chúng tôi biết nhiều điều về thế giới thú hoang giữa rừng già, kể cả chuyện vì sao khu vực các đồng cỏ ven sông Đồng Nai xuất hiện nhiều thú hoang: "Trảng cỏ là hệ sinh thái đa dạng tập trung nhiều loài chim thú, bò sát ra đây kiếm mồi, ra bờ sông uống nước. Nhưng điều cốt lõi nhất là do khu vực này, thú được bảo vệ một cách tuyệt đối. Để bảo vệ thú khỏi họng súng của cánh phường săn, anh em kiểm lâm tuần tra, giám sát ngày cũng như đêm. Mọi nhất cử nhất động, mọi hành vi xâm nhập rừng trái phép của phường sơn tặc đều bị phát hiện và xử lý nghiêm. Nhờ vậy thú mới nhiều và dạn dĩ như vậy".
Ấn tượng nhất trên hành trình xuyên rừng xem thú là lúc chúng tôi bắt gặp những đàn bò tót khổng lồ. Giữa màn đêm thăm thẳm, khi bị ánh đèn chĩa thẳng vào, những đôi mắt đỏ rực của đàn bò rừng phản xạ ánh sáng trông nhưng những viên ngọc rực lửa.
Hồi nào giờ chúng tôi chỉ biết được bò tót qua lời kể của các già làng người S'tiêng, người Mạ sống ở vùng đệm của VQG và qua những chiếc sừng uốn cong đầy uy dũng của chúng được giới con buôn rao bán cho những vị đại gia khoái chơi đồ rừng rú. Nay được tận mắt chứng kiến những gã khổng lồ rừng xanh to lớn nhưng hiền lành ở khoảng cách chỉ vài mươi mét, cảm giác thật vi diệu…
9h tối, sau 1 giờ lăn bánh đưa khách chẻ giữa rừng già ngắm thú hoang, chiếc xe đặc chủng trở đầu quay về điểm xuất phát… Khi xe dừng trước Trung tâm du lịch sinh thái Cát Tiên, nhóm du khách ngoại quốc ngẩn ngơ tiếc nuối đề nghị được đi thêm 1 tour để thỏa cảm giác tận hưởng hương vị rừng già nhưng không được toại ý, bởi những người giữ rừng e ngại việc gia tăng tần suất xe đặc dụng xuyên rừng sẽ gây xáo trộn đến đời sống thú hoang.
Lúc chào tạm biệt, anh chàng Henrry điển trai nhất nhóm bộc bạch chuyến đi là một trải nghiệm kỳ thú khó quên trong đời, là món quà rất lớn mà đất nước Việt Nam xinh đẹp dành cho anh và nhóm bạn ở lần đầu ghé thăm
