Hồ chứa nước Đồng Tròn ở Phú Yên: Xây mãi chưa xong
Chính thức khởi công xây dựng từ đầu năm 2001, hồ chứa nước Đồng Tròn ở huyện Tuy An có tổng dự toán đầu tư 65,5 tỷ đồng, do Ban quản lý dự án thủy lợi 414 thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) làm chủ đầu tư.
Theo thiết kế kỹ thuật, công trình thủy lợi này có khả năng tưới cho 1950ha đất sản xuất nông nghiệp ở các xã An Định, An Nghiệp - huyện Tuy An và xã Xuân Sơn Nam - huyện Đồng Xuân. Ngoài ra, hồ chứa nước Đồng Tròn còn bổ sung nguồn nước tưới 900ha lúa trong hệ thống thủy nông Tam Giang, cung cấp nguồn nước sinh hoạt cho dân cư ở các xã ven hồ, góp phần cải tạo môi sinh và ngăn lũ vùng hạ lưu… Theo tiến độ kế hoạch, công trình sẽ hoàn thành vào cuối năm 2003.
Thế nhưng tính đến nay đã vượt quá hạn định 2 năm 8 tháng, nhưng hồ chứa nước Đồng Tròn vẫn chưa hoàn thành để đưa vào sử dụng được, thậm chí có hạng mục chưa thi công!? Đi tìm nguyên nhân dẫn đến trì trệ nêu trên, được biết trở ngại lớn nhất vẫn là nguồn vốn. Khi công trình khởi động và hoàn thành một số hạng mục đầu mối, thì các nhà thầu là Công ty Xây dựng thủy lợi 47, 41 phải tạm dừng thi công vì chủ đầu tư… thiếu vốn, chính vì vậy hạng mục hệ thống kênh tưới 43km chưa triển khai thi công.
Trước thực tế đó, ngày 24/12/2004, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT ban hành Quyết định 4646 QĐ/BNN-XD về việc phê duyệt bổ sung thiết kế kỹ thuật và dự toán đầu tư hồ chứa nước Đồng Tròn cho phù hợp với nhu cầu thực tế. Theo quyết định này, tổng mức đầu tư dự án tăng lên 117 tỷ đồng, trong đó vốn đầu tư của Trung ương gần 93,7 tỷ đồng, thời gian hoàn thành công trình trong năm 2005.
Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Đình Thắng, Trưởng ban Quản lý dự án thủy lợi 414, năm ngoái Bộ NN&PTNT chỉ "rót" 5 tỷ đồng để trả nợ và trồng mới 10ha rừng tạo cảnh quan, trong khi nguồn vốn Trung ương còn phải đầu tư cho công trình là 41,1 tỷ đồng.
Trong chuyến công tác tại các tỉnh Nam Trung Bộ vào cuối tháng 8 vừa qua, Phó Chủ tịch Nước Trương Mỹ Hoa đã có buổi làm việc với lãnh đạo tỉnh Phú Yên, Bộ NN&PTNT, trong đó có đề cập đến vấn đề thi công hồ chứa nước Đồng Tròn. Thứ trưởng Hứa Đức Nhị cho biết nguồn kinh phí đầu tư công trình thủy lợi này phải "giãn" ra vì còn phải tập trung cho nhiều công trình khác.
Theo đó tuyến kênh chính do Bộ NN&PTNT đảm nhiệm đầu tư 13,5km vẫn còn trong tình cảnh… chờ vốn, 30km kênh mương cấp 1, cấp 2 do Sở NN&PTNT Phú Yên làm chủ đầu tư dù đã hoàn tất khâu thiết kế, nhưng không thể thi công được vì… chưa có kênh chính.
Do chưa có kênh mương, nên năm 2005, Ban Quản lý dự án thủy lợi 414 chỉ bàn giao cho Công ty Thủy nông Đồng Cam, tỉnh Phú Yên, hồ chứa nước Đồng Tròn có dung tích 9 triệu m3 nước, trong tình trạng không thể khai thác năng lực cung cấp nước tưới theo đúng mục tiêu dự án đã đề ra. Và do không có biện pháp quản lý và khai thác hữu hiệu, nên tháng 5 vừa qua, nguồn nước tích trữ ở hồ Đồng Tròn lên đến cao trình 18m, thì sự cố rò rỉ mặt đập, rung động van xả lũ đã xảy ra, ảnh hưởng đến chất lượng công trình.
Để sớm đưa vào khai thác hiệu quả hồ chứa nước Đồng Tròn, góp phần ổn định sản xuất nông nghiệp cho nông dân địa phương đồng thời tránh lãng phí, hư hỏng công trình, Bộ NN&PTNT cần sớm có kế hoạch cân đối nguồn vốn để tiếp tục thi công những hạng mục còn lại
