Bộ trưởng Bộ LĐTB-XH Phạm Thị Hải Chuyền:

Hài cốt liệt sĩ phải được giám định ADN

Thứ Sáu, 01/11/2013, 07:27
“Thực chất có một bộ phận đã lợi dụng việc tìm hài cốt liệt sỹ để trục lợi cá nhân. Theo tôi, để làm tốt việc này, cần phải tuyên truyền để người dân cảnh giác các đối tượng lừa đảo, khi phát hiện vụ việc phải xử lý nghiêm” - Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội (LĐTB-XH) Phạm Thị Hải Chuyền nói về hành vi làm giả hài cốt liệt sĩ để trục lợi. Theo Bộ trưởng, việc tìm hài cốt liệt sỹ là tâm nguyện chính đáng của thân nhân liệt sỹ nhưng việc những kẻ lợi dụng làm điều phi pháp, trái đạo đức là phải lên án, đấu tranh loại bỏ.

- Có ý kiến cho rằng, Bộ LĐTB-XH đã lơ là trong việc này, để xảy ra vụ việc kéo dài, gây hậu quả nghiêm trọng, bà nghĩ sao?

Không, thực tế ngành LĐTB-XH  đã chỉ đạo cụ thể việc này. Trên cơ sở sự phân công của Chính phủ, Bộ Quốc phòng triển khai việc tìm kiếm, quy tập. Bộ LĐTB-XH khi phát hiện việc tự tìm hài cốt và ngay từ tháng 7/2011 đã có văn bản yêu cầu các địa phương phải thực hiện việc đó đúng theo Nghị định của Chính phủ là khi phát hiện phải báo cáo với chính quyền và lực lượng quân đội địa phương để phối hợp tìm kiếm.

Khi phát hiện trường hợp làm giả hài cốt liệt sỹ như ông Thủy vừa rồi báo chí nêu, Bộ LĐTB-XH đã có công văn đề nghị lực lượng Công an vào cuộc điều tra. Quan điểm của Bộ LĐTB-XH là phải sớm làm rõ và xử lý nghiêm đối tượng vi phạm trước pháp luật.

- Vậy giữa Bộ LĐTB-XH và Bộ Quốc phòng đã có sự phối hợp như thế nào?

Theo quy định hiện hành thì Bộ Quốc phòng thực hiện đề án tìm kiếm và quy tập hài cốt liệt sỹ, còn Bộ LĐTB-XH thực hiện nhiệm vụ xác định danh tính hài cốt liệt sỹ. Đề án về xác định danh tính hài cốt liệt sỹ của chúng tôi đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt và Bộ LĐTB-XH đang triển khai.

- Hiện nhiều ngành không có chức năng vẫn thường xuyên tổ chức đi tìm, quy tập hài cốt liệt sĩ, ví dụ như Ngân hàng chính sách xã hội?

Chính phủ cho phép các tổ chức, cá nhân được cùng với Nhà nước tìm kiếm hài cốt liệt sĩ. Lẽ ra phát hiện hài cốt thì phối hợp với Bộ Quốc phòng và chính quyền địa phương tổ chức quy tập. Do vậy, khi phát hiện hài cốt liệt sỹ ở đâu, lẽ ra Ngân hàng chính sách cùng với địa phương đó cũng như cơ quan quân sự có trách nhiệm cùng thực hiện.

Như vụ phát hiện hài cốt liệt sỹ ở Quảng Trị, chúng tôi thấy có dấu hiệu không yên tâm và đã yêu cầu tất cả những hài cốt đã tìm thấy phải được giám định ADN. Chúng tôi đã đề nghị Viện pháp y Quân đội và Viện Khoa học hình sự Bộ Công an làm việc đó, khi khẳng định những thứ giám định không có cơ sở kết luận là xương người, chúng tôi đã yêu cầu các cơ quan chức năng làm rõ.

- Vụ này, Bộ LĐTB-XH vào cuộc khi nào?

Tháng 8/2013, Bộ LĐTB-XH đã có văn bản đề nghị Cơ quan An ninh Điều tra Bộ Công an vào cuộc điều tra làm rõ vụ hài cốt giả.

- Việc tìm mộ liệt sĩ gắn với xu hướng “nhà ngoại cảm” không phải là vấn đề mới nhưng chỉ đến khi vụ án bị phát lộ, các ngành mới giật mình, cho thấy sự thụ động rất lớn?

Việc tìm kiếm hài cốt liệt sỹ về quê hương là tâm nguyện chính đáng của mọi người trong xã hội nói chung, thân nhân liệt sỹ nói riêng. Ngoài việc giao cho Bộ Quốc phòng tìm kiếm hài cốt liệt sỹ, Chính phủ cũng cho phép các tổ chức, cá nhân phát hiện được hài cốt thì báo cáo với chính quyền địa phương, cũng như lực lượng quốc phòng địa phương ấy để phối hợp tìm kiếm.

Nhưng thực chất có một bộ phận đã lợi dụng việc tìm hài cốt liệt sỹ để trục lợi cá nhân. Theo tôi, để làm tốt việc này, cần phải tuyên truyền để người dân cảnh giác các đối tượng lừa đảo. Khi phát hiện vụ việc phải xử lý nghiêm.

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phùng Quang Thanh:
Thân nhân liệt sỹ không nên tin vào lời của các “nhà ngoại cảm”

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phùng Quang Thanh.

Trao đổi trong giờ giải lao ngày 31/10, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phùng Quang Thanh cho biết: “Từ trước đến nay chưa bao giờ Bộ Quốc phòng phối hợp “nhà ngoại cảm” để tìm kiếm hài cốt liệt sỹ. Các thông tin về mộ liệt sỹ đều được các đơn vị của Bộ tiếp nhận từ các đơn vị cụ thể trước đây đã mai táng và còn sơ đồ mộ chí liệt sỹ hoặc thông tin từ các cựu chiến binh đã cùng chiến đấu với liệt sỹ cung cấp. Đồng thời, Bộ còn dựa vào thông tin từ chính quyền, nhân dân tại các địa bàn mà liệt sỹ đã chiến đấu, hi sinh, dựa vào các tài liệu có liên quan đến vị trí chôn cất liệt sỹ do phía Mỹ cung cấp.

Từ những thông tin đó, các đơn vị sẽ tiến hành tìm kiếm và cất bốc, quy tập hài cốt liệt sỹ. Tôi đề nghị thân nhân liệt sỹ không nên tin vào lời của các “nhà ngoại cảm”. Thực tế thời gian qua có một số “nhà ngoại cảm” lợi dụng điều này để trục lợi. Khi người dân có thông tin về hài cốt liệt sỹ, cần báo cho các đơn vị của Bộ Quốc phòng biết để kiểm tra, xử lý thông tin.

Hiện nay, Bộ Chỉ huy quân sự các tỉnh, thành phố phía Nam đều tổ chức các đội quy tập hài cốt liệt sỹ. Chúng tôi sẽ tạo điều kiện thuận lợi nhất để tìm kiếm, cất bốc, quy tập hài cốt liệt sỹ đưa về với địa phương và gia đình”.

Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội Trương Thị Mai:
Tìm hài cốt bằng “ngoại cảm” cũng phải giám định ADN

Bà Trương Thị Mai.

Về vấn đề này, Ủy ban chúng tôi cũng đã từng có đợt giám sát, kết quả cho thấy tỷ lệ chính xác trong tìm kiếm hài cốt liệt sĩ là rất thấp. Sau giám sát, quan điểm của chúng tôi là tìm kiếm hài cốt liệt sĩ xong, bắt buộc phải thử ADN mới công nhận đưa vào nghĩa trang liệt sĩ. Nhà nước cũng có chính sách miễn phí thử ADN cho hài cốt liệt sĩ. 

Về nguyên tắc, tìm kiếm hài cốt liệt sĩ bắt buộc phải thử ADN. Chúng tôi cho rằng, Bộ LĐTB-XH cũng cần tuyên truyền cho các gia đình liệt sĩ biết chính sách của Đảng, Nhà nước ta về vấn đề tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ. Đây là công việc mà Đảng, Nhà nước đang rất nỗ lực, các gia đình cũng có thể chủ động đi tìm hài cốt liệt sĩ nhưng trước khi đi nên thông báo cho cơ quan chức năng để họ cùng tham gia.

Nếu gia đình cho rằng tìm được mộ liệt sĩ thì nên lấy một mẩu hài cốt về thử ADN, nếu chính xác mới khai quật. Về nhà ngoại cảm, nếu qua kênh này cũng phải có căn cứ khoa học là giám định ADN...

Đ.Minh (ghi)
.
.
.