Cẩn trọng với ngọc trai dỏm ở Nha Trang

Ngọc xịn nhưng giá nào cũng bán

Cuối tuần, cảng Cầu Đá thuộc địa phận phường Vĩnh Nguyên tấp nập du khách đến tham quan các hòn đảo, khu du lịch sang trọng thuộc vịnh Nha Trang. Kéo dài từ khu vực Viện Hải Dương Học đến bến cảng có hơn chục quầy hàng lưu niệm bày bán hải mã, tắc kè ngâm rượu, ốc mỹ nghệ và tất nhiên không thể thiếu mặt hàng chủ lực ngọc trai...

Trong vai một nhà tạo mẫu tìm mua ngọc trai xứ biển chính hiệu có chất lượng cao để gia công các sản phẩm thời trang cao cấp, chúng tôi thả mình vào khu phố ngọc trai. Tại một quầy hàng, nhờ được nhiều cư dân sở tại mách nước từ trước nên chúng tôi vờ ra vẻ sành sỏi cầm chuỗi ngọc được hét với giá "70 đô" (USD) giơ lên trước ánh nắng mặt trời rồi im lặng trả lại cho chủ quầy là một thanh niên rồi bỏ đi.

Không để con mồi sổng bẫy, anh ta vội níu lại, cố gân cổ thuyết phục: "Anh kết thì em lấy giá hữu nghị, 60 đô thôi. Anh đừng ham rẻ kẻo rước trúng hàng Trung Quốc, hàng thành phố (ý nói hàng mã ở Sài Gòn) là hỏng bét. Nếu anh cần, em sẽ cung cấp cho anh hàng to bự nhìn đẹp hơn thằng này nhưng giá chưa đầy 30 đô. Và nếu anh cần, em sẽ giao cho anh loại đẹp bá cháy, to bá cháy nhưng chỉ vài chục ngàn đồng! Tiền nào của đó!".

Cò kè, đẩy đưa riết cuối cùng gã cò cũng đồng ý bán chuỗi ngọc với giá 20 đôla. Nghe khách bảo đi khảo giá nên không mang tiền, gã nhau nhảu bảo "cho em số điện thoại, địa chỉ khách sạn và số phòng, em giao hàng tận nơi khỏi mất công anh đi lại".

Sau này qua tiếp xúc với nhiều cư dân xứ biển, chúng tôi mới biết tại khu phố ngọc trai này, tuy chỉ bày bán hàng dạt, hàng kém chất lượng được mông má và cả hàng dỏm nhưng không ít chủ quầy hét giá đến tận mây xanh. "Khách dù có cao cơ trả thấp cỡ nào cũng dính chấu!".

Mua ngọc nhớ lấy giấy chứng nhận!

Nghề nuôi trai lấy ngọc phát triển mạnh ở Nha Trang khoảng 10 năm trở lại đây. Nếu là ngọc trai đúng nghĩa thì tùy theo hình dạng, kích cỡ, màu sắc mà giá cả từng viên hoặc chuỗi ngọc dao động từ vài chục đến vài ngàn USD.

Ông Bình, chủ một cửa hàng trai ngọc có uy tín ở khu vực chợ Đầm cho biết, trong hàng chục loại trai ngọc, loại ngọc màu đen tuyền có kích cỡ từ 10-12 ly giá rất cao, trên 1.000 USD/viên. Các loại ngọc khác như ngọc màu hồng nhạt, kích cỡ từ 6-8 ly giá từ 40 USD trở lên. Thấp nhất là loại ngọc màu trắng ngà có thời gian nuôi cấy ngắn, giá khoảng 200.000 đồng/viên.

Do non kinh nghiệm nên nhiều du khách không chỉ mua ngọc trai Nha Trang gốc Trung Quốc mà còn lắm khi mua cả ngọc giả bằng nhựa mạ men y hệt ngọc thật giá chỉ vài chục ngàn đồng nhưng được bán với giá bạc triệu. Từng có trường hợp du khách bỏ hàng chục triệu đồng tậu ngọc trai Nha Trang có nguồn gốc từ bột đá.

Ông Bình lưu ý: "Đến nay các nhà khoa học vẫn chưa thể sản xuất được thiết bị có thể nhận biết nhanh, chính xác đâu là ngọc thật, ngọc giả và ngọc chính hiệu Nha Trang. Do vậy khách cả tin sụp bẫy bọn gian là điều không thể tránh khỏi".

Nhớ lấy "giấy chứng nhận" sản phẩm khi giao dịch ngọc trai để tiện khiếu nại hoặc mua bán về sau.

Theo các chuyên gia và ông Bình, cách nhận biết cơ bản ngọc trai thật giả là lấy hai viên ngọc cọ sát vào nhau. Nếu là ngọc nuôi cấy tự nhiên khi bị bào mòn sẽ rơi ra những hạt rất mịn như bột nhưng đem lau chùi sẽ lại sáng bóng như lúc chưa cọ xát. Ngoài ra cũng như vàng, ngọc thật không sợ lửa. Nếu dùng lửa nung thì ngọc vẫn sáng bình thường.

Anh Hùng, chủ bè nuôi trai cấy ngọc ở đầm Nha Phu, lưu ý: "Nếu chỉ căn cứ vào hai phương pháp "thử nghiệm" dân gian kia thì khách khó thoát nạn trả tiền thật rinh ngọc dỏm. Tôi đã từng "đụng" nhiều viên ngọc đem cọ xát, nung lửa xong vẫn sáng loáng như ngọc thật".

Người dân TP Nha Trang vẫn thường khuyên bạn bè phương xa khi đến tham quan thành phố biển nếu có ý định mua ngọc trai nên đến những cửa hàng có uy tín. Bởi khi giao dịch tại những nơi này khách sẽ được trao giấy chứng nhận mặt hàng mà họ bỏ tiền mua "được nuôi cấy trong tự nhiên". Và trong trường hợp không muốn sở hữu chuỗi ngọc nữa thì việc mua bán cũng dễ dàng hơn