Gã ngoại quốc điều hành đường dây “tín dụng đen”
Ngày 17/6/2023, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Hồ Chí Minh đã tống đạt quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam đối với Aigars Plives, sinh năm 1985, quốc tịch Latvia về tội “Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”. Trước đó, Công an TP Hồ Chí Minh thông tin đã khởi tố 9 bị can khác về tội cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự.
Các đối tượng này được Aigars Plives thuê đứng ra thành lập và đảm nhận những vị trí giám đốc, trưởng phòng, trưởng bộ phận, trưởng nhóm tại Công ty Digital Credit, Công ty TNHH Fincap VN và Công ty TNHH Sofi Solutions chuyên hoạt động cho vay nặng lãi qua app và chịu mọi chỉ đạo của Aigars Plives.
Thuê người lập công ty “bình phong”
Một trinh sát cho biết, qua công tác nghiệp vụ cơ bản, tháng 4/2023, các trinh sát Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội và các đơn vị nghiệp vụ Công an TP Hồ Chí Minh phát hiện hoạt động của các Công ty TNHH MTV TMDV Digital Credit, Công ty TNHH Fincap VN và Công ty TNHH Sofi Solutions có nhiều dấu hiệu bất thường nên tổ chức theo dõi.
Chưa đầy một tuần sau, trinh sát đã xác định đây là các công ty con của tập đoàn Sun Finace (trụ sở tại Latvia) nhưng đều do người Việt Nam đứng tên đại diện pháp luật, điều hành và nắm các vị trí chủ chốt, núp dưới cái vỏ bọc tư vấn tài chính và dịch vụ cầm đồ, nhưng thực chất là thực hiện cho vay nặng lãi thông qua các trang web tamo.vn và findo.vn. Các đối tượng gồm: Nguyễn Thị Tuyết Sương, Giám đốc Công ty Digital Credit; Trương Tuấn Tài, Giám đốc Công ty Fincap VN; Đinh Thị Hồng Loan, trưởng phòng hành chính, nhân sự; Cao Thị Xuân Hương, kế toán trưởng; Lưu Tuấn Bình, trưởng bộ phận Marketing; Trần Dũng, trưởng phòng vận hành; Đặng Hùng Tuấn, trưởng bộ phận nhắc nợ trước hạn Công ty Sofi Solutions. Ngoài ra, còn có hai nhân viên phục vụ đắc lực cho các hoạt động là Nguyễn Thị Bé Năm và Hồ Thị Bích Chi.
Trong quá trình thu thập thông tin, chứng cứ, các trinh sát còn có những phát hiện hết sức quan trọng, đó là các đối tượng tuy giữ những vị trí như giám đốc, trưởng các phòng - nhóm chủ chốt, nhưng hầu như rất ít khi đưa ra những quyết định cuối cùng trong các giao dịch mà luôn chờ xin ý kiến của một ai đó. Từ phát hiện này, trinh sát tiếp tục truy vết và xác định được người đàn ông mà nhóm người kia thường xuyên liên lạc qua điện thoại để xin ý kiến chính là Aigars Plives, sinh năm 1985, quốc tịch Latvia. Đối tượng đứng sau bức màn điều hành mọi hoạt động đã được xác định, nhưng khi bí mật kiểm tra thông tin tại 3 công ty Công ty TNHH MTV TMDV Digital Credit, Công ty TNHH Fincap VN và Công ty TNHH Sofi Solutions đều không thấy dấu vết để lại, ngoài ra Aigars Plives cũng không ký vào bất kỳ loại văn bản, giấy tờ nào có liên quan đến hoạt động của các công ty này.
Không thể để cho các đối tượng tội phạm tiếp tục có thêm thời gian hoạt động, các trinh sát quyết định tách vụ việc ra làm hai phần, trong đó tập trung thu thập thông tin, tài liệu về hoạt động phạm tội để bắt các đối tượng của các Công ty Digital Credit, Fincap VN và Sofi Solutions, đồng thời theo dõi sát sao quy luật hoạt động của Aigars Plives. Sau thời gian củng cố chứng cứ, đồng thời vận động một số người từng vay tiền đứng ra tố giác tội phạm, ngày 28/5/2023, cơ quan điều tra Công an TP Hồ Chí Minh đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với Nguyễn Thị Tuyết Sương, Trương Tuấn Tài, Đinh Thị Hồng Loan, Cao Thị Xuân Hương, Lưu Tuấn Bình, Trần Dũng, Đặng Hùng Tuấn, Nguyễn Thị Bé Năm và Hồ Thị Bích Chi về tội “Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”. Qua kiểm tra toàn bộ sổ sách, giấy tờ và trích xuất trong bộ nhớ máy tính thu được từ các công ty này cho thấy, từ tháng 4/2019 đến thời điểm bị bắt, qua 2 trang web trên, các đối tượng đã giải ngân cho vay hơn 2 triệu lượt vay, tổng cộng hơn 6.000 tỷ đồng với lãi suất thấp nhất là 153%, cao nhất là 1.200%, thu lợi bất chính hơn 4.100 tỷ đồng.
Lật mặt “ông trùm”
Thời gian đầu khi mới bị bắt, mỗi đối tượng khai nhận quá trình phạm tội theo một kiểu khác nhau, nhưng khi được hỏi về mối quan hệ với Aigars Plives thì tất cả cho rằng do bản thân tự quyết định hành động mà không chịu sự chỉ đạo của bất cứ ai và tập đoàn Sun Finace chỉ là đối tác hỗ trợ tư vấn tài chính. Tuy nhiên, trước sự kiên trì đấu tranh của cơ quan điều tra cùng nhiều bằng chứng không thể chối cãi, cuối cùng các đối tượng cũng khai nhận Aigars Plives chính là người đại diện của Tập đoàn Sun Finace chịu trách nhiệm điều hành toàn bộ hoạt động của 3 công ty, còn các đối tượng chỉ là tấm bình phong làm theo lệnh của đối tượng này.
Sau khi đối chiếu lời khai của các đối tượng trùng khớp với tài liệu thu thập được, ngày 17/6/2023, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Hồ Chí Minh đã bắt tạm giam đối với Aigars Plives để điều tra về tội “Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”. Biết không thể chối cãi vì các công ty bình phong đã bị bóc gỡ, những chân rết cũng đã bị chặt đứt, Aigars Plives đã ngoan ngoãn khai nhận hành vi phạm tội.
Aigars Plives khai là nhân viên Tập đoàn Sun Finance có trụ sở chính tại Latvia chuyên hoạt động kinh doanh tài chính. Năm 2019, khi tập đoàn này mở rộng thị trường hoạt động, Aigars Plives nhận trách nhiệm đi tìm hiểu thị trường tại Việt Nam. Sau khi nắm bắt được tại TP Hồ Chí Minh, nhu cầu vay tiêu dùng của một bộ phận người dân là rất lớn, đặc biệt là những trường hợp gặp khó khăn về tài chính, cần tiền ngay nhưng không có tài sản để thế chấp, đối tượng đã chọn nơi này làm địa bàn hoạt động. Để tạo tấm bình phong che giấu hoạt động cho vay nặng lãi của mình, Aigars Plives đã móc nối với Nguyễn Thị Tuyết Sương và Trương Tuấn Tài giao cho hai người này đứng pháp danh thành lập các Công ty TNHH MTV TMDV Digital Credit, Công ty TNHH Fincap VN và Công ty TNHH Sofi Solutions (trong đó Aigars Plives có 2% cổ phần trong Công ty TNHH Sofi Solutions). Trong số 3 công ty này, Sofi Solutions được đăng ký hoạt động tư vấn tài chính, còn Fincap VN và Digital Credit được đăng ký hoạt động dịch vụ cầm đồ. Lập xong 3 công ty, Aigars Plives thông qua Sương và Tài lôi kéo thêm Đinh Thị Hồng Loan, Cao Thị Xuân Hương, Lưu Tuấn Bình, Trần Dũng, Đặng Hùng Tuấn, Nguyễn Thị Bé Năm và Hồ Thị Bích Chi về lắp ghép vào các vị trí trưởng phòng hành chính nhân sự, trưởng phòng kế toán, trưởng các bộ phận marketing… Về mặt hình thức, các đối tượng là tay chân này trực tiếp thực hiện hoạt động giao dịch cho vay nặng lãi, quảng bá hình ảnh và thu hồi nợ, song thực chất Aigars Plives là người đứng sau tấm màn ra quyết định cuối cùng và liên lạc với tập đoàn bên Latvia.
Có được các mắt xích ưng ý lắp vào đường dây, Aigars Plives và đồng bọn lập tức đưa 3 công ty vào hoạt động, nhưng không hề tư vấn tài chính hay cầm đồ như đăng ký, mà thực hiện hoạt động cho vay nặng lãi thông qua trang web tamo.vn và findo.vn do Tập đoàn Sun Finace. Đây là các trang web cho vay tài chính tiêu dùng điện tử, đã cài đặt lập trình sẵn; khách hàng chỉ cần đăng nhập trang web điền thông tin họ tên, số điện thoại, địa chỉ email, thu nhập hàng tháng, chi tiêu hàng tháng, số CMND/CCCD, số tài khoản, hình ảnh căn cước, hình ảnh chính diện của bản thân là hệ thống tự động giải quyết cho vay mà không cần tiếp xúc trực tiếp với bất cứ nhân viên nào của bên cho vay và cũng không cần thế chấp bất cứ loại tài sản nào. Sau khi người vay cung cấp đầy đủ các thông tin, hệ thống sẽ tự động thành lập 3 hợp đồng điện tử gồm hợp đồng cho vay cầm đồ, hợp đồng cầm cố tài sản với hai Công ty Digital Credit và Fincap VN, còn lại là hợp đồng dịch vụ tư vấn với Công ty Sofi Solutions. Tất cả hợp đồng này được lưu giữ trên hệ thống, các bên đều không ký kết gì trên hợp đồng. Mỗi khách hàng trong quá trình thao tác trên hệ thống vay tiền sẽ được hướng dẫn tạo tài khoản trên hệ thống tamo, findo và sẽ được nhận tiền vay chuyển ngay vào tài khoản ngân hàng sau khi hoàn tất thủ tục.
Với cách làm này, từ tháng 4/2019 đến tháng 4/2023, Aigars Plives và đồng bọn đã cho hàng triệu lượt người vay số tiền trên 6.000 tỷ đồng với lãi suất dao động từ 401% đến 1.379/năm (cao gấp 20-68 lần mức lãi suất cao nhất cho phép theo quy định của Bộ luật dân sự), thu lợi bất chính số tiền trên 4.100 tỷ đồng.
Tất cả các giao dịch đều được trưởng bộ phận nhắc nợ Đặng Hùng Tuấn kiểm soát chặt chẽ, trong đó hắn yêu cầu nhân viên cấp dưới gọi điện và nhắn tin thông báo trước cho người vay đối với bất cứ hợp đồng nào gần đến ngày phải trả cả vốn lẫn lãi. Trường hợp người vay không trả thì nhân viên sẽ liên tục “dội bom” điện thoại, nhắn tin và nếu khóa hoặc thay đổi số điện thoại liên lạc thì gọi điện cho người thân, bạn bè nói những lời khiếm nhã, tục tĩu, đe dọa… nói chung là dùng mọi thủ đoạn để những người này gây áp lực buộc khách phải tìm cách trả tiền.
Công an TP Hồ Chí Minh cảnh báo người dân khi cần nguồn vốn làm ăn buôn bán thì trực tiếp đến các ngân hàng, tổ chức tài chính được Nhà nước cấp phép để được hướng dẫn các thủ tục vay vốn và được hưởng các chính sách ưu đãi chứ không nên vay tiền qua app, tiếp tay cho các đối tượng, tổ chức tội phạm. Ngoài ra, việc vay tiền qua app với lãi suất cắt cổ cũng dễ dẫn đến việc người vay mất khả năng thanh toán và khi đó sẽ kéo theo nhiều hệ lụy như: Lộ lọt thông tin cá nhân; bị các đối tượng đòi nợ liên tục gọi điện thoại, nhắn tin, bị cắt ghép hình ảnh đưa lên mạng bôi xấu, gọi điện gây phiền hà cho những người thân, bạn bè, đồng nghiệp và thậm chí có trường hợp còn bị tạt sơn, chất bẩn vào nhà làm đảo lộn cuộc sống của bản thân cùng những người trong gia đình và gây ảnh hưởng không tốt đến bạn bè, đồng nghiệp… Trường hợp người vay bị tấn công thì hãy trực tiếp đến cơ quan Công an tố cáo, cung cấp thông tin để có biện pháp xử lý kịp thời.
Chấn chỉnh việc chấp hành pháp luật về tài chính-ngân sách nhà nước 
