Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III, năm 1960
Tình hình đó đã tạo ra khả năng thực tế ngăn ngừa chiến tranh thế giới và giữ vững hoà bình, tạo ra những thuận lợi mới cho phong trào cách mạng các nước. Ở trong nước, nước ta đã chuyển vào giai đoạn tiến hành cách mạng XHCN ở miền Bắc và đấu tranh thực hiện thống nhất nước nhà. Đã hoàn thành kế hoạch 3 năm cải tạo và phát triển kinh tế, văn hoá; công cuộc cải tạo, xây dựng XHCN giành được những kết quả quan trọng.
Đại hội diễn ra từ ngày 5 đến 10-9-1960 tại Hà Nội. Có 525 đại biểu chính thức và 51 đại biểu dự khuyết thay mặt cho hơn 50 vạn đảng viên trong cả nước đã về dự. Đại hội đã tổng kết 30 năm lãnh đạo của Đảng, nêu lên những bài học có ý nghĩa lý luận và thực tiễn của cách mạng Việt Nam.
Đại hội phân tích kỹ những đặc điểm của cách mạng Việt Nam, quyết định đường lối cách mạng xây dựng XHCN ở miền Bắc và giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước; đề ra nhiệm vụ và phương hướng của kế hoạch 5 năm lần thứ nhất. Những vấn đề Đại hội thảo luận và quyết định là những vấn đề có quan hệ sống còn đối với cách mạng XHCN và đấu tranh thống nhất nước nhà.
Báo cáo chính trị của BCH Trung ương Đảng tại Đại hội nêu: “Đảng ta họp Đại hội toàn quốc vào năm toàn Đảng và toàn dân ta vui mừng chúc thọ Hồ Chủ tịch 70 tuổi. Đồng chí Hồ Chí Minh là người cộng sản đầu tiên ở nước ta, là người sáng lập và lãnh đạo Đảng ta. Gần 50 năm qua, đồng chí đã đem hết tinh thần và nghị lực cống hiến cho sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta. Đồng chí đã nêu gương chói lọi về sự trung thành vô hạn đối với lợi ích của giai cấp và của dân tộc, đã phát huy đến cao độ đạo đức cộng sản chủ nghĩa: chí công vô tư, cần kiệm liêm chính. Đảng ta và nhân dân ta vô cùng tự hào về vị lãnh tụ vĩ đại của mình. Thay mặt cho toàn Đảng và toàn dân, Đại hội toàn quốc chúng ta một lần nữa tỏ lòng tin tưởng và biết ơn sâu sắc đối với đồng chí Hồ Chí Minh, và kêu gọi tất cả đảng viên, cán bộ dốc lòng học tập gương sáng của đồng chí, tiếp tục phấn đấu không mệt mỏi cho độc lập thống nhất của Tổ quốc, cho tự do hạnh phúc của nhân dân”.
Báo cáo cũng nhận định, hiện nay, mặc dù còn có nhiều khó khăn song cuộc đấu tranh cách mạng của nhân dân ta đang đứng trước những triển vọng tươi sáng. Những thành tựu lớn lao của miền Bắc trong công cuộc xây dựng CNXH đang cổ vũ và ngày càng cổ vũ mạnh mẽ nhiệt tình cách mạng của đồng bào miền Nam trong cuộc đấu tranh chống đế quốc Mỹ và tay sai. Báo cáo khẳng định, cuộc đấu tranh của nhân dân ta nhằm hòa bình thống nhất nước nhà là một cuộc đấu tranh chính nghĩa. Nó là một bộ phận khăng khít của cuộc đấu tranh rộng lớn của nhân dân toàn thế giới chống chính sách xâm lược và chính sách chiến tranh của Mỹ. Nó tiến hành trong điều kiện trên trường quốc tế ưu thế rõ rệt đã thuộc về các lực lượng XHCN, độc lập dân tộc và hòa bình dân chủ…
Đại hội đã bầu ra Ban Chấp hành Trung ương mới gồm 47 đồng chí và 31 ủy viên dự khuyết. Ban Chấp hành Trung ương đã bầu Bộ Chính trị gồm 11 ủy viên chính thức. Chủ tịch Hồ Chí Minh tiếp tục giữ cương vị Chủ tịch Đảng. Đồng chí Lê Duẩn được bầu làm Bí thư thứ nhất BCH TƯ Đảng.
Trong diễn văn bế mạc đại hội, Chủ tịch Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Đại hội lần thứ II đã đưa kháng chiến đến thắng lợi. Chắc chắn rằng, Đại hội lần thứ III này sẽ là nguồn ánh sáng mới, lực lượng mới cho toàn Đảng và toàn dân ta xây dựng thắng lợi CNXH ở miền Bắc và đấu tranh thực hiện hòa bình thống nhất nước nhà”. (Còn nữa)
