Tác giả bài thơ ''Hôm nay mồng tám tháng ba'' Là ai?

Thứ Năm, 04/03/2021, 15:03
Nói như nhà thơ Chế Lan Viên, trong đời làm thơ của mỗi nhà thơ, chỉ cần có một câu thơ để đời là quí lắm rồi. Đối với nhà thơ Tú Sót, ông viết bài thơ "Hôm nay mùng tám tháng ba" có bốn câu lục bát rất hài hước, khiến bất cứ ai đọc cũng nhớ.


Từ ngày bài thơ đó ra đời, hàng năm cứ đến ngày 8/3, Ngày Quốc tế Phụ nữ, ai cũng nhớ, nhất là những ông chồng đã ở tuổi lục tuần vẫn hóm hỉnh đọc thơ của Tú Sót tặng vợ, hay cuộc trà dư tửu hậu với các ông chồng khác trong ngày của vợ lại dẫn bài thơ ra đọc để cùng cười:

"Hôm nay mùng Tám tháng Ba
Tôi giặt hộ bà cái áo của tôi
Tôi phần bà nửa đĩa xôi
Sợ bà yếu bụng…tôi xơi hộ bà"

Đọc xong ai mà không ôm bụng cười. Bởi cái nghịch lý hóm hỉnh: Áo của mình mà lại giặt hộ bà-ông cho giặt áo của ông là nghĩa vụ thường nhật của bà vợ. Lý do nhân Ngày Phụ nữ 8-3 thì ưu tiên cho phụ nữ nghỉ ngơi, nên ông giặt áo thay bà. Đấy là việc làm hộ. Cũng nhân ngày đó, ông còn "ăn hộ" bà nữa mới là sự gây cười:

"Tôi phần bà nửa đĩa xôi
Sợ bà yếu bụng… tôi xơi hộ bà"

Tưởng nhân ngày lễ Quốc tế Phụ nữ, ông  làm hộ bà đã ổn rồi…; lại còn... ăn hộ bà - ăn hộ là bất ổn, là ăn tham - nhưng sự ăn tham rất có lý là vì bà bụng yếu. Thôi thì để nhà thơ ăn hộ vậy, làm hộ vợ đều có lý. Tiếng cười giữa cụ ông, cụ bà "cất lên" từ cái vui đồng điệu ấy.

Tác giả bài thơ trên có thật là Chu Thành, quê xã Diễn Trường, huyện Diễn Châu, Nghệ An, sinh năm 1930. Năm 1948 đi bộ đội. Năm 1954 được cử sang Bắc Kinh (Trung Quốc) học đại học. Ông biên tập sách dịch tiếng Trung Quốc ở Nhà xuất bản Thanh Niên (Hà Nội). 

Tại sao Chu Thành lấy bút danh là Tú Sót? Được ông trả lời rất khiêm tốn là: "Tú Sót nghĩa là những gì của Tú Xương, Tú Mỡ để sót lại. Tú Sót mới đi theo nhặt lộc rơi, lộc vãi của các cụ chứ không dám "vượt mặt" các cụ và các đàn anh". 

Ngoài làm công tác biên tập dịch tiếng Trung ra tiếng Việt, Tú Sót còn làm thơ châm. Tú Sót đã cho in tập thơ châm "Gà trống đẻ" phê phán tệ nạn xã hội, mê tín dị đoan, tham nhũng quan liêu. Ngoài ra, ông còn có tập "Thơ đố" cho trẻ em và người lớn, bằng những hình tượng điển hình của động vật và tĩnh vật để bạn đọc đoán vật gì? Con gì? Tuy là thơ đố, Tú Sót cũng gửi gắm chút lòng hăng hái chống tiêu cực, như câu đố về đôi guốc:

"Gian lao vất vả cùng đi
Giường cao, chiếu sạch anh thì bỏ tôi"

Theo nhà văn Đắc Trung, người công tác gần 30 năm với Tú Sót ở Nhà xuất bản Thanh Niên cho biết: "Hai câu đố trên tuy là đố về đôi guốc, nhưng là ám chỉ phê một ông quan quê Nghệ An đang công tác ở Hà Nội, nhân có bạn bè cùng Nghệ An đến chơi, lại tỏ vẻ khó chịu không tiếp".

Lần khác, Tú Sót đi họp nghe một vị quan lên diễn đàn nói thao thao bất tuyệt, toàn trích dẫn danh ngôn kinh điển để lên lớp người nghe ở dưới. Bực mình, Tú Sót bỏ họp ra về bèn làm thơ đố, có tựa đề "Cái ống nhổ":

"Thân eo, bụng rỗng, mồm loe
Nhớp nhơ cái bụng còn khoe cái mồm
Bị người phỉ nhổ cho luôn
Thế mà vẫn cứ giở mồm ra khoe"

Tú Sót là thế đấy! Thơ vui đấy, thơ đố đấy! Bài thì vui, bài thì sâu cay dày vỏ. Tú Sót mất ngày 27/3/2006, sau ngày 8/3, mười chín ngày, thọ 76 tuổi. Hàng năm cứ đến ngày 8/3, bạn đọc lại nhớ đến ông: "Hôm nay mùng Tám tháng Ba…".

Lê Hồng Thiện
.
.
.