Thay bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn kháng cáo, luật sư có sai luật?

Sau gần một tháng kể từ khi TAND TP Hà Nội tuyên án đối với bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn (Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Tiến bộ Quốc tế - AIC, đang bỏ trốn, bị xét xử vắng mặt)và 35 bị cáo khác trong vụ án vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm xảy ra tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đồng Nai và một số đơn vị liên quan gây thất thoát của Nhà nước hơn 152 tỷ đồng, đến nay đã có 17 bị cáo có đơn kháng cáo đề nghị Tòa án cấp phúc thẩm xem xét và đánh giá lại chứng cứ, tài liệu; xin giảm nhẹ hình phạt, xin được cải tạo ngoài xã hội.

Thay mặt thân chủ, luật sư của bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn kháng cáo đề nghị Tòa án cấp phúc thẩm xem xét và đánh giá lại chứng cứ, tài liệu khi quy buộc bị cáo Nhàn giữ vai trò cầm đầu, khởi xướng và trưc tiếp chỉ đạo thông thầu và đưa hối lộ.

Tại phiên tòa sơ thẩm, bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn bị xét xử vắng mặt và bị tuyên phạt 30 năm tù về hai tội là “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng” và “Đưa hối lộ”.

Trước khi diễn ra phiên tòa, Bộ Công an đã yêu cầu Nguyễn Thị Thanh Nhàn và 7 đồng phạm của Nhàn đang bỏ trốn ra đầu thú để hưởng khoan hồng và thực hiện quyền tự bào chữa tại phiên tòa. Tuy nhiên đến ngày xét xử, bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn và các bị cáo đồng phạm vẫn vắng mặt nên TAND TP Hà Nội đã chỉ định luật sư bào chữa cho các bị cáo bị xét xử vắng mặt.

Ngoài bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn, 7 bị cáo khác đang bỏ trốn cũng bị TAND TP Hà Nội xét xử vắng mặt cũng được luật sư kháng cáo thay. Trong số này, luật sư của 3 bị cáo đề nghị xem xét giảm nhẹ hình phạt cho thân chủ của mình. Luật sư của 4 bị cáo còn lại cho rằng, chứng cứ phạm tội của thân chủ họ không đầy đủ...

Đánh giá dưới góc độ pháp lý về việc luật sư chỉ định gửi đơn kháng cáo cho các bị cáo đang bỏ trốn, luật sư Lê Hồng Vân (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết, kháng cáo hình sự là quyền của bị hại, bị cáo, đương sự theo quy định của pháp luật đề nghị Tòa án cấp trên trực tiếp của Tòa án cấp sơ thẩm xét xử lại vụ án hoặc xét lại bản án, quyết định sơ thẩm chưa có hiệu lực pháp luật khi nhận thấy bản án quyết định chưa đảm bảo đúng quyền lợi của họ.

Điều 73 Bộ luật Tố tụng hình sự năm 2015 quy định, ngoài bị hại, bị cáo thì người đại diện bị can, bị cáo, người bào chữa bảo vệ lợi ích của người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất được người khác bào chữa,... đều có quyền kháng cáo đối với quyết định, bản án trong vụ án hình sự.

Tuy nhiên, người bào chữa chỉ được kháng cáo bản án, quyết định của Tòa án nếu bị cáo là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất. Việc luật sư của bị cáo Nguyễn Thị Thanh Nhàn và các luật sư khác làm đơn kháng cáo thay cho bị cáo bị xét xử vắng mặt đang bỏ trốn là không phù hợp quy định của pháp luật.

Ngoài ra, theo Điều 331 Bộ Luật hình sự năm 2015 cũng quy định, người có quyền kháng cáo bản án sơ thẩm gồm: bị cáo, bị hại, người đại diện của họ có quyền kháng cáo bản án hoặc quyết định của Tòa án cấp sơ thẩm. Người bào chữa chỉ có quyền kháng cáo để bảo vệ lợi ích cho người dưới 18 tuổi, người không đủ năng lực nhận thức hành vi mà mình bào chữa…

Đối với bản án hình sự sơ thẩm đã tuyên phạt các bị cáo trong vụ Công ty AIC thông thầu, đưa hối lộ và nhận hối lộ, luật sư Lê Hồng Vân nhấn mạnh, sau khi niêm yết, trong thời hạn luật định, quyền kháng cáo thuộc về các bị cáo có đủ năng lực trách nhiệm hình sự, luật sư không được kháng cáo thay.