Vì sao ngân hàng liên tục tăng phí dịch vụ?

• Vietcombank triển khai miễn phí dịch vụ thanh toán học phí
• Nghịch lý phí dịch vụ ATM tăng, chất lượng đi xuống

Là một trong 3 phiên thảo luận chính thức, giải pháp tăng cường an ninh bảo mật trong hoạt động thanh toán và phát triển thanh toán không dùng tiền mặt được nhiều người quan tâm, đặc biệt là trong bối cảnh hàng loạt ngân hàng đang tăng phí rút tiền ATM.

Ngân hàng tăng thu bù chi

Sau vụ loạt chủ thẻ ATM mất tiền trong đêm, cùng với việc trả lại tiền cho chủ thẻ, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank) vừa thông báo, từ ngày 12-5 sẽ tăng phí rút tiền nội mạng từ mức 1.000 đồng lên 1.500 đồng/giao dịch. 

Nếu tính thêm thuế VAT, chủ thẻ sẽ phải trả 1.650 đồng cho mỗi lần rút tiền. Ngoài ra, Agribank còn tăng phí chuyển khoản liên ngân hàng tại ATM và phí chuyển khoản liên ngân hàng tại ứng dụng E-Mobile Banking lên 0,05% số tiền giao dịch. 

Agribank cho biết đã dự kiến tăng phí khá lâu nhưng nay mới thực hiện. Mặc dù NHNN cho mức trần là 3.300 đồng/giao dịch, nhưng Agribank vẫn duy trì mức phí sau thuế là 1.100 đồng/giao dịch, và chỉ tăng thêm một mức không đáng kể. 

Việc tăng phí này không chỉ giúp ngân hàng duy trì đầu tư hệ thống và bù đắp một phần chi phí mà còn góp phần khuyến khích khách hàng sử dụng các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt.

Trước đó, nhiều ngân hàng cũng đã điều chỉnh tăng phí dịch vụ, như Ngân hàng Đông Á áp dụng phí chuyển khoản qua Internet Banking khác hệ thống là 11.000 đồng/giao dịch, cùng hệ thống nhưng khác tỉnh là 5.500 đồng/giao dịch. 

Hay từ 15-4, Ngân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) đã thông báo thay đổi một số loại phí của Mobile Bankplus - dịch vụ dành cho các chủ thuê bao di động Viettel đã sử dụng dịch vụ VCB SMS Banking tại Vietcombank, từ miễn phí sang thu phí và giảm một số loại phí. 

Cụ thể, các giao dịch chuyển tiền trong cùng hệ thống Vietcombank dưới 50 triệu đồng qua Mobile Bankplus sẽ phải chịu mức phí 2.000 đồng và 5.000 đồng với giao dịch từ 50 triệu trở lên. 

Điều đáng nói là mới chỉ cách đó hơn 1 tháng, Vietcombank điều chỉnh một loạt biểu phí với khách hàng cá nhân gây ra nhiều phản ứng trái chiều: phí SMS Banking tăng từ 8.800 đồng lên 11.000 đồng mỗi tháng (đã bao gồm Thuế Giá trị gia tăng - VAT); đồng thời, nếu trước đây người dùng Vietcombank chuyển khoản trong Vietcombank qua app Mobile Banking được miễn phí thì từ ngày 1-3 sẽ mất 2.200 đồng mỗi giao dịch.

Cũng nhấp nhổm tăng phí rút tiền nội mạng, Vietinbank cho biết dự kiến sẽ thực hiện trong tháng 5 này, với mức tăng có thể bằng với Agribank là từ 1.100 đồng lên 1.650 đồng (sau thuế). 

Lý giải của ngân hàng này đưa ra là nếu tính đúng, tính đủ một loạt chi phí thuê chỗ đặt máy ATM, đường truyền, bảo trì, điện, tiếp quỹ... mà nặng nhất là số tiền nạp tại các máy ATM, lên tới 2.000 tỷ đồng không sinh lãi, thì giá vốn cho một giao dịch ATM phải lên đến 9.000 đồng. 

Tương tự, lãnh đạo BIDV, VIB, Sacombank… cũng xác nhận đang tính toán tăng phí rút tiền nội mạng để bù đắp khoản lỗ cũng như hướng người dùng sang các kênh thanh toán không dùng tiền mặt. 

Ngoài ra, việc cải thiện tỷ trọng thu từ dịch vụ đang được nhiều nhà băng đặt ra trong năm 2018 bởi đây được xem là nguồn thu bền vững và ít rủi ro hơn từ tín dụng.

Lộ trình đến năm 2020 chuyển thẻ từ sang thẻ chip để giảm thiểu rủi ro.

Phí giao dịch sẽ còn tăng nữa

Về “phong trào” tăng phí rút tiền của các ngân hàng, ông Đào Minh Tuấn - Chủ tịch Hội thẻ Ngân hàng Việt Nam - khẳng định việc này đã được tính toán trong lộ trình từ 5-6 năm trước. 

Theo đó, Thông tư 35 ban hành năm 2012 cho phép các ngân hàng được thu phí ATM nội mạng kể từ ngày 1-3 năm 2013: mức phí áp dụng tối đa cho một giao dịch rút tiền nội mạng trong năm 2013 là 1.000 đồng, tiếp đó tăng dần lên 2.000 đồng vào năm 2013 và lên 3.000 đồng từ năm 2015 trở đi. 

Và thực tế, đến nay, mức trần thu phí ATM mới được một số ngân hàng áp dụng trong khi chi phí duy trì ATM hiện vẫn cao hơn rất nhiều mức phí mà các nhà băng đang thu. 

"Với các thẻ ATM thì NHNN đã quy định chỉ có hai loại phí, trong đó có phí rút tiền mặt để duy trì hoạt động hệ thống ATM. Nếu tính tất cả các chi phí, gồm cả bảo trì, duy trì một ATM trong nhiều năm, thì mỗi lần giao dịch phải từ 7.000 đến 10.000 đồng. 

Nhưng trong thời gian vừa qua các ngân hàng chỉ tính phí giao dịch 1.000 đồng nội mạng, còn ngoài mạng là 3.000 đồng. Chắc chắn trong thời gian tới, phí rút tiền nội mạng sẽ tăng lên, nhưng tăng ở mức độ chứ không phải tăng ngay một lúc 3.000 đồng", ông Tuấn thông tin.

Ông Tuấn cho rằng việc khách hàng mất tiền trong thẻ ATM, trong tài khoản ngân hàng, thì khách hàng và ngân hàng đều là bị hại. “Trong thời gian vừa qua, những vụ mất tiền chủ yếu do lỗi giao dịch điện tử, đặc biệt là lỗi thẻ ATM”, ông Tuấn lý giải và khẳng định khi rủi ro xảy ra thì ngân hàng đảm bảo lợi ích tối đa cho khách hàng, chia sẻ, rút kinh nghiệm và đề ra các biện pháp để đảm bảo an toàn, bảo mật cho khách hàng. 

Cho biết thêm về lộ trình chuyển đổi từ thẻ từ sang thẻ chip là vì an toàn của khách hàng, ông Tuấn dẫn số liệu đối với thẻ quốc tế, hay gọi thẻ tín dụng, số liệu thống kê của quốc tế cho thấy mức độ rủi ro là 6%, nên đang trong lộ trình chuyển sang thẻ chip. 

Ở Việt Nam, NHNN cũng có chủ trương đến 2020 sẽ chuyển từ thẻ từ sang thẻ chip. Việc chuyển đổi sẽ tăng chi phí rất nhiều cho các ngân hàng, nhưng để đảm bảo an toàn cho khách hàng, các ngân hàng vẫn sẽ phải chấp nhận chuyển đổi, tăng chi phí từ phôi thẻ đến các máy chấp nhận thẻ như POS, ATM…