Những đường hầm ngầm "chọc thủng" biên giới Mỹ- Mexico
Đường hầm này dài 1.313m, bắt đầu từ Tijuana của Mexico và kéo dài tới hạt San Diego, bang California của Mỹ, được trang bị hệ thống thông gió, điện cao thế và một đường ray đặc biệt để vận chuyển ma túy. Những đường hầm ngầm đang trở thành vấn đề đau đầu với lực lượng phòng chống ma túy của cả Mỹ và Mexico.
Đường hầm dài kỷ lục
Đường hầm dài nhất này đã được phát hiện sau nhiều năm điều tra. Việc phát hiện đường hầm này chưa dẫn tới việc bắt giữ nào. Tuy nhiên, đội đặc nhiệm sẽ tiếp tục công tác điều tra để truy xuất nguồn gốc.
Ông John W. Callery, đại diện DEA cho biết, đường hầm này được xây dựng khá tinh vi và thực hiện việc chuyển ma túy và tiền của các băng đảng ma túy của Mexico.
Mặc dù các băng đảng ma túy liên tục tìm đủ mọi cách để đưa ma túy lọt qua biên giới, nhưng các đối tác và đội đặc nhiệm của DEA cũng nỗ lực ngăn chặn chúng, những đường hầm như thế này sẽ bị đóng cửa để tiêu diệt tận gốc những loại ma túy chết người thâm nhập vào Mỹ.
 |
| Đường hầm dài hơn 1,3km vận chuyển ma túy vừa bị phát hiện tại biên giới Tây Nam giữa Mỹ- Mexico. |
Hiện chưa có thông tin về chủ nhân của đường hầm này, nhưng băng đảng Sinaloa của Mexico, được Chính phủ Mỹ mô tả là một trong những tổ chức buôn lậu ma túy lớn nhất thế giới, hoạt động trong khu vực này.
Sở dĩ nghi ngờ tập trung vào băng đảng Sinaloa bởi đây là băng đảng gắn liền với ông trùm Joaquín Guzmán Loera (biệt danh El Chapo), kẻ hiện đang lĩnh án tù chung thân ở nhà tù Mỹ, nhưng từng nổi tiếng với những tuyến đường hầm đã dựng lên “đế chế” của băng đảng Sinaloa.
El Chapo là kẻ gây dựng và chỉ huy băng đảng Sinaloa suốt 40 năm ở Mexico. Sở dĩ gã trùm này có thể tung hoành, thậm chí trốn tránh khỏi sự truy ùng của Cảnh sát Mexico bởi suốt một thời gian dài hoạt động dưới lòng đất.
Vào cuối những năm 1980 khi nhà chức trách Mỹ mở chiến dịch truy quét các lộ trình buôn bán ma túy của Colombia, El Chapo đã nghĩ tới xây dựng những đường hầm chạy dọc theo biên giới phía Nam của Mỹ, El Chapo đã vượt qua các đối thủ trong cùng thị phần cung cấp ma túy để trở thành một thế lực mới trong việc cung cấp và phân phối đủ loại ma túy vào thị trường Mỹ.
Theo thời gian, cùng với sự phát triển của băng đảng, những đường hầm này cũng được "công nghiệp hóa" với việc bổ sung thêm cả thang máy, hệ thống thông hơi, đường ray cho toa kéo và nhiều công nghệ tiến bộ khác giúp vận chuyển nhanh và số lượng lớn chất gây nghiện. Thậm chí năm 2014, El Chapo còn sử dụng đường hầm dài cả dặm để trốn khỏi nhà tù kiên cố của Mexico...
Nhưng băng nhóm Sinaloa không phải là băng đảng duy nhất vận chuyển ma túy qua biên giới. Có những đường hầm do một băng đảng kiểm soát nhưng thỉnh thoảng, chúng sẽ cho các băng đảng khác thuê. Tất nhiên băng đảng làm chủ sẽ được trích một phần lợi nhuận từ các băng đảng khác khi giao dịch ma túy thành công.
 |
| Các tập đoàn buôn lậu ma tuý Mexico đang tận dụng những con đường hầm dưới lòng đất để "xuyên thủng" biên giới với Mỹ. |
Hầm ngầm trở thành con đường vận chuyển ma túy vào Mỹ
Buôn lậu ma túy và đưa người nhập cư bất hợp pháp từ Mexico vào Mỹ đã trở thành vấn đề nhức nhối, tới mức Tổng thống Mỹ Donald Trump từng định áp thuế trừng phạt Mexico.
Để chống buôn lậu ma túy và ngăn người nhập cư bất hợp pháp, đầu năm 2019, Tổng thống Trump đã ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia để được quyền sử dụng 8 tỷ USD ngân sách quốc gia cho dự án xây dựng bức tường biên giới với Mexico mà không cần Quốc hội nước này phê chuẩn.
Theo ông Trump, hàng rào biên giới mới với chiều dài khoảng 800km có thể được hoàn tất vào cuối năm 2020. Tổng thống Trump đã biến việc xây dựng bức tường biên giới trở thành một trong những ưu tiên chính của ông, nói rằng cần phải giải quyết vấn đề nhập cư bất hợp pháp và buôn bán ma túy. "Biên giới phía Nam của chúng ta là một đường ống dẫn một lượng khổng lồ các loại ma túy trái phép, bao gồm ma túy đá, heroin, cocaine và fentanyl (ma túy xác sống)", ông Trump nói.
Tuy nhiên, các chuyên gia an ninh cho rằng, ông Trump đã lầm khi nói rằng bức tường biên giới có thể hữu ích trong ngăn chặn dòng ma túy bất hợp pháp, bởi các băng đảng buôn lậu rất giỏi trong việc tìm ra những ngả đường khác. Băng đảng ma túy quốc tế chọn Mexico làm địa bàn trung chuyển do nước này có đường biên giới dài với Mỹ.
Từ khi Mỹ và Mexico đẩy mạnh các nỗ lực trấn áp tội phạm ma túy, các đường hầm xuyên biên giới được sử dụng phổ biến để vận chuyển ma túy vào Mỹ. Những đường hầm chạy xuyên qua biên giới Mỹ - Mexico đã tạo nên một mạng lưới buôn lậu ma túy ngầm khổng lồ. Không chỉ vận chuyển ma túy, những tuyến đường hầm này còn phục vụ mục đích đưa người nhập cư trái phép vào Mỹ
 |
| Chiếc xe máy dùng làm phương tiện tẩu thoát trong đường hầm năm 2015 của El Chapo. |
"Bất cứ lúc nào cũng có từ 10 đến 50 đường hầm hoạt động. Các băng nhóm đầu tư rất nhiều thời gian và công sức trong nhiều năm để xây dựng hệ thống đường hầm này. Chúng chọn đúng địa điểm trong khu vực đô thị cũng như sa mạc để có thể vận chuyển ma túy.
Cách tốt nhất để đưa ma tuý ra khỏi khu vực đô thị là bạn xây dựng đường hầm của mình từ bên trong một tòa nhà và đưa nó vào bên trong một tòa nhà ở phía bên kia. Nó không bao giờ bị chính quyền nhìn thấy", ông Duncan Wood, Giám đốc Viện Mexico thuộc Trung tâm Wilson, cho biết.
Từ năm 2000 tới nay, nhà chức trách Mỹ và Mexico đã phát hiện hơn 100 đường hầm dọc theo biên giới hai nước, nơi các băng nhóm tội phạm Mexico buôn người và vận chuyển ma túy vào Mỹ. Tùy vào địa hình mà chúng sẽ đào những đường hầm có chiều dài từ vài chục mét tới hàng trăm mét.
Tháng 1/2006, Cảnh sát Mỹ phát hiện đường hầm vận chuyển ma tuý lớn tại biên giới Mỹ-Mexico. Đường hầm này dài 727m, cao 1,8m, rộng 1,5m, nhưng nằm sâu tới 26m dưới lòng đất và được làm bằng bê tông, trang bị đèn cùng hệ thống thông gió. Đường hầm này kéo dài từ thị trấn biên giới Tijuana của Mexico đến quận Otay, gần thành phố California ở San Diego, Mỹ.
Thời điểm đó, đường hầm này được đánh giá là lớn nhất, hiện đại nhất, tinh vi nhất trong số 21 tuyến đường hầm được phát hiện kể từ vụ khủng bố 11/9/2001; không những thế, cảnh sát còn thu giữ hơn 2 tấn ma tuý ở phần biên giới Mexico và 90kg ma tuý gần cửa hầm ở Mỹ.
Tháng 11/2011, Cảnh sát Mỹ phát hiện một đường hầm dài gần 600m, sâu 8,5m nối liền thành phố Tijuana của Mexico với San Diego, bang California, Mỹ, tịch thu hơn 32 tấn cần sa, bắt giữ 6 nghi can. Đường hầm này được xây dựng rất tinh vi với cửa vào bằng thép được điều khiển bằng hệ thống thủy lực, bên trong trang bị thang máy, đường ray vận chuyển chạy điện, hệ thống đèn điện, tường được gia cố và sàn gỗ.
 |
| Lợi nhuận quá lớn từ ma túy khiến các băng đảng đầu tư hàng triệu USD đào hầm ngầm. |
Tháng 10/2013, Cảnh sát Mỹ đánh sập một đường hầm sâu 1m, cao 1,2m, rộng 0,9m và dài hơn 600m nằm dưới biên giới từ thành phố San Diego (Mỹ) đến Tijuana (Mexico) chuyên vận chuyển ma túy và được trang bị các hệ thống đèn, điện, thông gió và đường ray để chuyển hàng.
Ở khu vực Tijuana của Mexico, lối vào của đường hầm nằm trong một nhà kho gần sân bay của thành phố này. Còn ở đầu đường hầm bên Mỹ có một cầu thang kim loại dẫn xuống dưới. Năm 2014, một đường hầm vận chuyển ma túy xuyên biên giới Mỹ- Mexico dài 993m cũng đã được phát hiện. Tháng 10/2015, Cảnh sát Mỹ đã phá đường hầm ma túy dài gần 1km ở khu vực biên giới Mỹ-Mexico, tịch thu khoảng 10 tấn cần sa, bắt giữ 22 người ở San Diego và Tijuana.
Tháng 10/2018, Lực lượng Chống Ma túy (DEA) đã phát hiện ra một đường hầm xuyên biên giới còn đang xây dựng dở gần thành phố Jacumba, California, cách biên giới Mỹ - Mexico chưa đầy 1,6km về phía Bắc. Đường hầm được lắp đặt các tấm quang năng để chạy các hệ thống đèn điện, máy bơm nước và đường ray. Chi phí để xây dựng một đường hầm kiểu này rơi vào khoảng 1-2 triệu USD.
Cơ quan Hải quan và Biên phòng Mỹ (CBP) cho biết đường hầm có độ sâu trung bình 21m dưới mặt đất, với cửa hầm cao 1,6m và rộng 0,6m. Tháng 1/2019, Cảnh sát Mỹ và Mexico lại phát hiện một đường hầm ở Nogales, Sonora xuyên qua biên giới với Arizona…
Vì thế, giới quan sát cho rằng cuộc chiến chống ma túy ở biên giới Mỹ- Mexico sẽ còn kéo dài bởi sự tồn tại của các đường hầm ngầm.
