Hãi hùng cơn bão ma tuý tàn phá xã nghèo

Không giống như Na Ư - vốn đã nổi danh từ cách đây vài chục năm, Pú Nhi “sinh sau đẻ muộn” nhưng liên tiếp được “thăng hạng” về sự khốc liệt và quy mô của các vụ án liên quan đến “cái chết trắng”. Đáng lưu ý, ở Pú Nhi bây giờ tội phạm ngày càng trẻ hoá và độ tuổi lại luôn tỷ lệ nghịch với sự manh động và liều lĩnh…

Những thống kê lạnh lẽo

Ai có dịp lên Tây Bắc bằng máy bay đều dễ dàng nhận ra Pú Nhi, bởi những mái nhà lợp tôn lạnh hiện lên đỏ rực giữa bốn bề xanh thẫm của đại ngàn. 90% dân số của Pú Nhi là người Mông còn lại là người Thái và vài ba hộ người Kinh. Theo các bậc cao niên kể lại, người Mông Pú Nhi có nguồn gốc từ Tuần Giáo (Điện Biên) di cư đến đây từ đầu thế kỷ XIX. Ban đầu chỉ có vài hộ định cư tại bản Pu Cai, sau rồi “đất lành chim đậu” Pú Nhi hiện có gần 4.500 nhân khẩu sinh sống tại 20 bản.

Đầu những năm 2000, heroin manh nha xuất hiện ở Pú Nhi sau đó đã lan nhanh ra cộng đồng. Đáng chú ý, thanh niên trai tráng ở Pú Nhi không giống như nhiều nơi là đua đòi rồi nghiện ngập, họ tránh xa tác hại của ma tuý nhưng lại tham gia vào các đường dây mua bán, vận chuyển với số lượng “hàng” cực khủng. “Gia nhập” maphia Tây Bắc và vùng Thượng Lào mới có hơn 10 năm nhưng “nhân nào quả đấy”, Pú Nhi đã và đang đối mặt với bao thảm cảnh tủi buồn.

Thượng tá Phạm Duy Cảnh, Trưởng phòng CSĐT tội phạm về ma tuý (PC47), Công an tỉnh Điện Biên đầy ưu tư khi mở sổ đọc cho tôi nghe những số liệu “lạnh lẽo” ở Pú Nhi. Tính đến tháng 11/2012, xã này có tới 117 đối tượng liên quan đến ma tuý (chiếm gần 2,5% dân số). Các vụ án ở Pú Nhi đều “khủng” về quy mô và tính chất phạm tội.

Đường dây mua bán, vận chuyển 161 bánh heroin từ Điện Biên về Lào Cai mới bị bóc gỡ hồi đầu năm có đến qúa nửa số đối tượng là dân Pú Nhi và đều là những tên cầm đầu cộm cán như: Hạng A Thò (26 tuổi) và Hạng A Chính (21 tuổi), Thào Vàng Của và Hạng Thị Mái (44 tuổi) bản Pu Nhi A. Trước đó 3 đối tượng Hạng A Tàng, Hạng A Chứ và Hạng A Thái, một vụ khác là Hạng A Thò và Hạng A Chính đều ở độ tuổi 8X, 9X bị Công an tỉnh Điện Biên và Công an tỉnh Sơn La bắt quả tang vận chuyển trái phép 13 bánh heroin/mỗi vụ.

Qua tổng kết của lực lượng công an, hầu hết các tổ chức tội ác và đường dây ma tuý ở Pú Nhi đều trang bị vũ khí nóng, có nhóm còn “sắm” cả tiểu liên AK và lựu đạn. Trong thực tế đã nhiều lần súng bọn tội phạm đã nổ trong các cuộc đụng độ với các trinh sát Công an…

Đại uý Trần Trung Kiên, Đội trưởng trinh sát Phòng PC47 là một trinh sát lão luyện và am hiểu về Pú Nhi, anh đã có nhiều tháng ăn rừng ngủ rú ở Pú Nhi để cùng với đồng đội dựng lên “bức tranh” toàn cảnh về vùng đất này. Theo Đại úy Kiên, 3 năm qua, Pú Nhi có 41 đối tượng phạm tội về ma tuý bị bắt, bị tuyên án phạt tù, trong đó có nhiều đối tượng bị Toà tuyên án tử hình đang chờ thi hành án; 6 đối tượng đang có lệnh truy nã đặc biệt. Thậm chí những tên đang có lệnh truy nã đặc biệt vẫn liều lĩnh xâm nhập nội địa để buôn heroin.

Nói đâu xa, hôm 24/11 vừa rồi, lực lượng trinh sát của PC47 và Công an huyện Điện Biên đã phục bắt quả tang Sùng A Chính ở bản Pu Cai, xã Pú Nhi và Giàng A Nhan (21 tuổi) có HKTT tại bản Pu Cai, xã Ảng Cang, huyện Mường Ảng, thu giữ 1 bánh heroin được cắt nhỏ và 34 viên ma túy tổng hợp. Sùng A Chính đang có lệnh truy nã đặc biệt từ năm 2008 về hành vi mua bán 5 bánh heroin và đã không dưới 3 lần “lọt lưới” Công an…

“Thăm nhà” những ông trùm ở thủ phủ ma tuý Pú Nhi

Khi tôi đề đạt nguyện vọng muốn vào Pú Nhi, Thượng tá Phạm Duy Cảnh cũng không dám quyết vì mức độ nguy hiểm. Sau khi có sự bảo lãnh của Đại tá Lê Công Bính, Phó Giám đốc Công an tỉnh Điện Biên, 5 trinh sát thiện chiến hoá trang hầm hố như những tay phượt Tây Bắc đưa tôi vào “thủ phủ” ma tuý. Từ TP Điện Biên Phủ theo tỉnh lộ lên xã Tà Lènh, sau đó đi tiếp gần hai chục cây số là đến UBND xã Pú Nhi.

Chỉ cách TP Điện Biên Phủ mấy chục cây số nhưng vào Pú Nhi chỉ có một con đường một bên là vách đá dựng đứng một bên là vực sâu hoang hoác như muốn nuốt chửng người lạ muốn vào vùng đất hiểm này. Qua UBND xã, Chủ tịch UBND xã Vừ A Thống - một người khá trẻ (33 tuổi) nhưng đã “trụ” ở đây được 3 năm cử thêm 2 Công an viên đưa chúng tôi vào các bản phía sâu trong đại ngàn. Pú Nhi có 20 bản nhưng các đối tượng ma tuý chủ yếu tập trung ở 4 bản: Pú Nhi A, B, C, D và những “ông trùm” cũng tập trung chủ yếu ở những bản này. 

Một điều xem ra tưởng vô lý khi đến tận bây giờ Pú Nhi vẫn là một xã “nghèo toàn tập” nhưng lại đang sở hữu nhiều cái nhất về sự sung túc, giàu có. Một số liệu thực sự gây choáng khi ở Pú Nhi bây giờ không thiếu những ngôi nhà sàn có diện tích hàng trăm mét vuông làm bằng các loại gỗ quý hiếm. Mỗi ngôi nhà có giá ngót nghét 5 tỷ đồng, con số này thực sự vật vã, gấp 4 lần thu ngân sách của cả xã Pú Nhi năm 2011. Để thuận tiện cho việc vận chuyển từ Lào về, trước đó một số “đại gia” ở Pú Nhi còn sắm cả máy xúc làm một con đường mới về bản.

Trong nhiều căn nhà vật vã của các ông trùm ở Pú Nhi thì nhà của Hạng Cá Dơ, 31 tuổi, ở bản Pú Nhi D là khủng nhất. Trước khi bị phát hiện tham gia đường dây mua bán, vận chuyển 21 bánh heroin hồi năm 2006, Hạng Cá Dơ đã khánh thành ngôi nhà này. Dơ là người Mông nhưng lại làm nhà sàn kiểu của người Thái. Ngôi nhà được làm hoàn toàn bằng gỗ quý, cột bằng lim; tường, sàn, cầu thang… bằng gỗ đinh hương nhập khẩu nguyên khối từ Lào. Anh Sùng A Anh, Phó trưởng Công an xã tiết lộ, riêng chi phí vận chuyển số gỗ này từ bên kia biên giới về đã ngốn của Dơ hết 500 triệu đồng. Trong nhà Dơ sắm toàn hàng hiệu đắt tiền, bên ngoài gắn camera cảnh giới.

Ngôi nhà sàn trị giá nhiều tỷ đồng của Hạng Cá Dơ ở bản Pú Nhi D, xã Pú Nhi giờ bỏ hoang vì chủ nhân đã bỏ trốn.

Hàng xóm của Hạng Cá Dơ là Hạng Giống Hờ, 38 tuổi, mới bị bắt năm ngoái về hành vi mua bán 9 bánh heroin. Nhà Hờ cũng bề thế không kém nhà Dơ. Căn nhà được dựng trên diện tích hàng trăm mét vuông, được bao bọc bằng lưới B40. Chúng tôi dừng xe trước cổng, mấy đứa trẻ đang chơi ở sân chạy vội vào nhà đóng sầm cửa lại. Một khuôn mặt phụ nữ héo hắt thập thò ngoài khung cửa. Bà ta gắt lên điều gì đó bằng  tiếng Mông với cái giọng the thé, tiếp sau là một bầy chó xô ra sủa inh ỏi đuổi khách lạ…

Ở Pú Nhi bây giờ bản có nhiều nhà đẹp nhất là Pú Nhi C. Không khó để được mục kích những ngôi nhà nằm chềnh ềnh ở ngay ven đường. Giữa đại ngàn heo hút sự xuất hiện của những ngôi nhà sàn cách điệu vật vã xem ra có gì đó kệch cỡm và không hợp lý nhưng “cái sự không hợp lý” đó lại đang xuất hiện ngày càng nhiều ở Pú Nhi.

Thiếu tá Phạm Quang Mỹ, Đội phó Đội trinh sát Phòng PC47 tiết lộ, chủ nhân những ngôi nhà to ở Pú Nhi đều có gì đó bất thường về thu nhập. Bởi nông nghiệp quanh năm bán mặt cho đất bán lưng cho trời chỉ đủ ăn đã là hạnh phúc, huống chi dựng những ngôi nhà tiền tỷ. Nhưng, biết thì biết vậy chứ chỉ tận tay day tận trán lại là việc không hề đơn giản

Sẽ không hiệu quả nếu lực lượng Công an “đơn thương độc mã”

Thực tế cho thấy nguyên nhân khiến tội phạm ma tuý ở Pú Nhi tăng đột biến là do đời sống nhân dân khó khăn (gần 60% hộ gia đình đòi nghèo); trình độ dân trí của một bộ phận người dân và năng lực cán bộ còn hạn chế, phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ chưa mạnh và chưa có chiều sâu. Đặc biệt, nguyên nhân cơ bản nhất được các cơ quan chức năng “mổ xẻ” là do vùng đất này có vị trí địa lý “đắc địa” để các đối tượng lợi dụng mua bán ma tuý và do lợi nhuận cực cao từ buôn lậu loại hàng hoá tử thần này đã làm cho không ít kẻ loá mắt.

Yếu tố lợi nhuận “khủng” là một trong nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng buôn bán ma tuý ở đây trở nên nóng bỏng. Một bánh heroin mua bên kia biên giới có giá từ 150 -170 triệu đồng, Điện Biên là 250 – 300 triệu, về đến Lào Cai hoặc Hà Nội giá tăng gấp đôi nên các đối tượng dù biết chết vẫn ham.

Pú Nhi giáp ranh với các địa bàn phức tạp, trong khi các bản lại nằm rải rác, xa trung tâm, giao thông, địa hình chia cắt. Tổng kết một số chuyên án cho thấy, tuyến vận chuyển ma tuý hầu hết qua ngả xã Núa Ngam men theo suối Nậm Hẹ, qua bản Na Côm, sau đó xuyên rừng sang bản Gia Phú A, xã Mường Nhà, hoặc từ Pú Nhi qua các bản Nà Pen, Nậm Khẩu Hú và Nậm Ty, xã Thanh Nưa (huyện Điện Biên), từ đó qua hàng chục con đường mòn sang bên kia biên giới. Ma tuý vận chuyển về địa bàn Pú Nhi được xé lẻ qua nhiều cung đoạn, sau đó các đối tượng tẩu tán, cất giấu trên các hang đá hoặc một địa điểm bí mật trong rừng nên rất khó phát hiện.

Đáng chú ý, số đối tượng buôn bán ma tuý ở Pú Nhi ngày càng trẻ hoá; Hạng A Thái, Hạng Chứ còn đang là sinh viên một trường cao đẳng. Giáp Tết Nguyên đán, khi tổ chức vây bắt Hạng A Chu ở bản Pú Nhi C vận chuyển 2 bánh heroin, các trinh sát bị các đối tượng sử dụng AK bắn trả quyết liệt trước khi tẩu thoát vào rừng.

Ma tuý đã biến Pú Nhi thành một tụ điểm phức tạp về an ninh trật tự, với những hệ lụy chưa lường hết. Nguy cơ lây lan và sức tàn phá của “cơn lốc đen” này ra các địa bàn xung quanh đang hiện hữu. Cuộc chiến phòng chống tội phạm ma tuý ở vùng rẻo cao Điện Biên Đông sẽ không hiệu quả, nếu lực lượng Công an đơn thương độc mã, còn chính quyền và các ban, ngành chức năng thiếu các giải pháp đồng bộ và hiệu quả về kinh tế - xã hội…