WHO yêu cầu Trung Quốc cởi mở và hợp tác điều tra nguồn gốc COVID-19

• WHO hối thúc Trung Quốc hợp tác điều tra nguồn gốc COVID-19
• Trung Quốc kêu gọi ngừng chính trị hóa việc nghiên cứu nguồn gốc virus SARS-CoV-2
• Những nghi ngờ mới về nguồn gốc đại dịch COVID-19

Người đứng đầu WHO cho biết đã có "sự thúc đẩy quá sớm" về giả thuyết virus SARS-CoV-2 có nguồn gốc từ phòng thí nghiệm ở Vũ Hán - nơi những ca bệnh đầu tiên được ghi nhận. Giả thuyết này lần đầu bị WHO bác bỏ trong một báo cáo tháng 3 khi cho rằng nó "cực kỳ khó xảy ra".

"Bản thân tôi cũng là người có chuyên môn tại phòng thí nghiệm... Tôi là một nhà dịch tễ học, tôi đã làm việc trong phòng thí nghiệm và các tai nạn trong phòng thí nghiệm có thể xảy ra. Đó là điều thường thấy", ông Ghebreyesus cho hay.

Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus. Ảnh: Politico

Trong những tháng gần đây, những nhận định về việc đại dịch bắt nguồn từ một phòng thí nghiệm - và có lẽ liên quan đến một loại virus được điều chỉnh - đã thu hút được sự chú ý từ dư luận, đặc biệt là khi Tổng thống Mỹ Joe Biden ra lệnh cho tình báo Mỹ đánh giá khả năng hồi tháng 5.

Trung Quốc đã bác bỏ mạnh mẽ các cáo buộc, cho rằng những nỗ lực liên kết nguồn gốc COVID-19 với một phòng thí nghiệm mang động cơ chính trị, cho thấy virus này có thể đã bắt nguồn ở nước ngoài. Tại cuộc họp thường niên giữa WHO với bộ trưởng y tế các nước, Trung Quốc ủng hộ việc tiếp tục tìm kiếm nguồn gốc COVID-19 trong tương lai, nhưng sẽ là ở các quốc gia khác.

Hầu hết các nhà khoa học nghi ngờ virus SARS-CoV-2 có nguồn gốc từ dơi, nhưng con đường chính xác nó lây lan sang người — thông qua động vật trung gian hoặc theo một cách nào đó — vẫn chưa được xác định. Thông thường, phải mất hàng thập kỷ để thu hẹp phạm vi nguồn gốc virus tự nhiên của những virus từ động vật như Ebola hoặc SARS.

Ông Ghebreyesus nói rằng "xem xét những gì đã xảy ra, đặc biệt trong các phòng thí nghiệm, là điều quan trọng" để xác định liệu đại dịch có liên hệ với bất kỳ phòng thí nghiệm nào hay không.

"Chúng tôi cần thông tin trực tiếp về tình hình của phòng thí nghiệm này trước và trong khi bắt đầu đại dịch", người đứng đầu WHO nói, đồng thời cho biết sự hợp tác của Trung Quốc là rất quan trọng. "Nếu chúng tôi nhận được thông tin đầy đủ, chúng tôi có thể loại trừ mối liên kết giữa virus và phòng thí nghiệm".

Năm ngoái, hãng thông tấn AP đưa tin, WHO đã bất lực vì thiếu thông tin chi tiết từ Trung Quốc trong giai đoạn đầu đại dịch và Trung Quốc đang kìm hãm việc tìm hiểu nguồn gốc virus.

Nhiều chuyên gia y tế công cộng cũng đã kêu gọi một cuộc kiểm tra độc lập về nguồn gốc COVID-19, cho rằng WHO không có đủ ảnh hưởng chính trị để thực hiện một giám định pháp y như vậy và cơ quan Liên Hợp Quốc đã không thể làm gì sau hơn một năm thu tập thông tin chi tiết quan trọng từ Trung Quốc.