Tổng thống Mỹ đơn phương hành động về kiểm soát súng đạn?...

• Tổng thống Mỹ bất lực trước luật kiểm soát súng đạn?
• Kiểm soát súng đạn, nhiệm vụ bất khả thi của chính quyền Mỹ

Gian nan bài toán kiểm soát súng đạn

Theo tin từ hãng CNN, những tuyên bố nói trên được người đứng đầu Nhà Trắng đưa ra ngay trong cuộc làm việc đầu tiên của năm 2016, khi ông vừa kết thúc kỳ nghỉ cùng gia đình. Thậm chí, để thể hiện quyết tâm của mình, ông Barack Obama còn hé lộ rằng ông sẽ có buổi làm việc với Bộ trưởng Tư pháp Lorreta E.Lynch trong ngày 4-1 để hoàn tất một gói giải pháp mới liên quan đến vấn đề này.

Nước Mỹ có 315 triệu người, nhưng có hơn 200 triệu khẩu súng và đứng đầu thế giới về các vụ bắn giết bừa bãi. Ảnh: Reuters.

Cụ thể, Tổng thống Mỹ có thể dùng quyền hành pháp để siết chặt quản lý súng đạn và có thể sẽ yêu cầu các cơ quan chức năng tăng cường các quy định về hồ sơ lý lịch của những người mua súng và kiểm soát chặt chẽ các cơ sở kinh doanh vũ khí… Trích dẫn lời một quan chức cấp cao trong Nhà Trắng, hãng CNN nhận định, trong trường hợp Quốc hội còn chần chừ trước những tuyên bố của Tổng thống, ông Barack Obama nhiều khả năng sẽ một lần nữa đơn phương hành động như từng làm trước đó trong 2 vấn đề về nhập cư và biến đổi khí hậu.

Trên thực tế, việc thắt chặt quản lý súng đạn trong nước từ lâu đã luôn là đề tài gây tranh cãi trong chính giới Mỹ. Mặc dù ngày càng có nhiều ý kiến ủng hộ quan điểm của Tổng thống Barack Obama, song tại Quốc hội, ông lại luôn vấp phải sự phản đối kịch liệt, nhất là từ phía các nghị sĩ thuộc đảng Cộng hòa. Gần đây nhất, Quốc hội cũng đã phủ quyết đề xuất của Tổng thống nhằm cấm sở hữu súng đối với các cá nhân trong diện theo dõi khủng bố và cả đề xuất yêu cầu kiểm tra lý lịch của các cơ sở kinh doanh súng…

Nhưng, từ sau vụ xả súng nhằm vào một trung tâm bảo trợ xã hội dành cho người khuyết tật tại thành phố San Bernardino hồi đầu tháng 12 làm 14 người thiệt mạng thì ông Barack Obama ngày càng tỏ rõ hơn quyết tâm của mình. Và quan điểm của người đứng đầu Nhà Trắng một lần nữa lại như được tiếp thêm sức mạnh khi cựu Ngoại trưởng Mỹ đồng thời là ứng viên Tổng thống của đảng Dân chủ Hillary Clinton tuyên bố sẽ vận động hành lang để giành sự ủng hộ đối với luật kiểm soát súng đạn, còn Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon thì hối thúc Washington nhanh chóng hành động.

Và giật mình với những con số khủng

Các con số thống kê được công bố hồi cuối năm 2015 cho biết, nước Mỹ có 315 triệu người, nhưng có hơn 200 triệu khẩu súng và đứng đầu thế giới về các vụ bắn giết bừa bãi. Tính trung bình mỗi năm, tại Mỹ có khoảng 500 trẻ em thiệt mạng và 7.500 trẻ em khác bị thương vì súng đạn. Điều đáng nói là số lượng này ngày càng có xu hướng gia tăng. Chẳng hạn, trong năm 2015, tại Mỹ đã xảy ra hàng loạt vụ xả súng nghiêm trọng làm nhiều người thiệt mạng.

Tổng cộng có tới gần 360 vụ xả súng tại 220 địa điểm khác nhau, cướp đi sinh mạng của 470 người và làm gần 1.350 người bị thương. Điều đáng chú ý là trong lúc dư luận liên tục đặt câu hỏi về vai trò và trách nhiệm của nhà quản lý thì các vụ xả súng vẫn không dừng lại. Bên cạnh đó là sự tranh cãi về cách kiểm soát bởi doanh thu của việc bán súng đạn tại Mỹ thường ở mức 4 tỷ USD/năm. Lợi nhuận khổng lồ đã khiến các nhóm vận động hành lang và các nhóm lợi ích khác không muốn có sự thay đổi. Hơn thế nữa, sự tác động của nền “văn hóa súng đạn” ở Mỹ là rất lớn.

Nhiều người Mỹ yêu thích súng đạn và tự hào với việc mình sở hữu súng đạn. Hiệp hội Súng trường Mỹ (NRA), đại diện ngành công nghiệp súng đạn, là một trong những tổ chức vận động hành lang hùng mạnh và giàu thế lực nhất nước Mỹ.