Thường trực Chính phủ cho ý kiến về xử lý nợ tại Ngân hàng Chính sách xã hội

• Thủ tướng: “Cố gắng tối đa để mọi người dân được tiêm vaccine ngừa COVID-19”
• Phát biểu của Thủ tướng tại Phiên thảo luận mở Cấp cao trực tuyến của Hội đồng Bảo an LHQ

Theo báo cáo của một số bộ, ngành và Ngân hàng Chính sách xã hội Việt Nam, về cơ bản, cơ chế xử lý nợ rủi ro được quy định trong Quyết định 50 năm 2010 của Thủ tướng Chính phủ đã giải quyết, xử lý được các rủi ro do nguyên nhân khách quan. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, thời gian qua xuất hiện một số rủi ro do nguyên nhân khách quan khác chưa được quy định trong Nghị định này, do đó cần thiết phải nghiên cứu, bổ sung.

Sau khi các bộ, ngành có ý kiến thống nhất với đề xuất của Bộ Tài chính về sửa đổi Quyết định 50, kết luận phiên họp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ, xóa đói giảm nghèo là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước ta và được thực hiện suốt nhiều năm qua, đưa tỷ lệ hộ nghèo đến nay chỉ còn 2,7%. Trong công cuộc này, vai trò của Ngân hàng Chính sách xã hội là rất quan trọng, do đó cần có những điều chỉnh, bổ sung quy định phù hợp giúp Ngân hàng này thực hiện tốt hơn nhiệm vụ Đảng, Nhà nước giao.

Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, xóa đói giảm nghèo cũng là yêu cầu phát triển bền vững, thể hiện bản chất, định hướng xã hội chủ nghĩa của chế độ ta. Trong giai đoạn đổi mới, những thành công quan trọng của đất nước có phát triển cơ sở hạ tầng, tăng thu nhập cho người dân, nhưng quan trọng nhất là xóa đói giảm nghèo. Tỷ lệ nghèo từ hơn 30% đến nay giảm còn 2,7%. Đây là thành công rất lớn của sự nghiệp đổi mới đất nước.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại cuộc họp.  Ảnh: TTXVN

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phân tích: Thành tựu giảm đói nghèo đến từ nhiều nguyên nhân, trong đó có sự vươn lên mạnh mẽ của người dân dưới sự hỗ trợ của Nhà nước, song kênh vốn của Ngân hàng Chính sách xã hội đóng vai trò quan trọng để hỗ trợ người dân trong bối cảnh nhiều biến đổi, nhất là thiên tai, khí hậu. Đây là vấn đề cần tiếp tục quan tâm để đất nước ta đi đúng định hướng và phát triển bền vững dưới sự lãnh đạo của Đảng.

Tại cuộc họp này, Thủ tướng biểu dương lãnh đạo, cán bộ, công chức, nhân viên toàn hệ thống của Ngân hàng An sinh xã hội Việt Nam đã nỗ lực trong công cuộc xóa đói, giảm nghèo, huy động được nhiều tổ chức đoàn thể như phụ nữ, thanh niên… tham gia. Trên tinh thần đó, Thủ tướng chỉ đạo Ngân hàng Chính sách xã hội nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động, đặc biệt lưu ý những tác động, ảnh hưởng do dịch bệnh COVID-19 đến đời sống nhân dân, đề xuất các giải pháp hỗ trợ kịp thời.

Trong quá trình thực hiện công cuộc xóa đói giảm nghèo vừa qua, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết, có nhiều đối tượng mới được bổ sung vay vốn xóa đói giảm nghèo của Ngân hàng Chính sách xã hội. Chính vì thế, việc sửa đổi quy chế xử lý nợ bị rủi ro do nguyên nhân khách quan ban hành theo Quyết định 50 năm 2010 của Thủ tướng Chính phủ là cần thiết. Thường trực Chính phủ thống nhất cao sự cần thiết phải sửa đổi quy chế này.

Thủ tướng Chính phủ nêu rõ, theo báo cáo của Ngân hàng Chính sách xã hội, từ năm 2002 đến nay, tổng số nợ được xử lý rủi ro là 4.647 tỷ đồng cho 804.000 món vay. Để đáp ứng yêu cầu thực tiễn phát sinh, Thường trực Chính phủ đồng ý bổ sung một số đối tượng nguyên nhân khách quan dẫn đến rủi ro vay vốn, như khách hàng phải chuyển đổi sản xuất kinh doanh theo cấp có thẩm quyền, biến động chính trị xã hội, dịch bệnh, các thành viên trong gia đình bị rủi ro, khách hàng hoặc thành viên trong gia đình bị bệnh hiểm nghèo, khách hàng mất tích, các khoản nợ theo phán quyết của tòa án nhưng không có điều kiện thi hành…

Về dự thảo Nghị định về quy chế tài chính đối với Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam, doanh nghiệp đóng góp 83.000 tỷ đồng cho ngân sách Nhà nước năm 2020, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh đến vai trò, vị thế của ngành Dầu khí Việt Nam đối với sự phát triển của đất nước, không chỉ về kinh tế mà cả quốc phòng, an ninh. Do đó, tinh thần chung là tạo điều kiện thuận lợi cho ngành Dầu khí phát triển, nhất là phát triển khâu thượng nguồn (tìm kiếm, thăm dò và khai thác dầu khí) cùng với giải quyết tốt những vấn đề ở khâu hạ nguồn (sản phẩm phân bón, điện…) để nâng cao hiệu quả của Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam trước mắt và lâu dài.

Trên tinh thần đó, Thủ tướng giao Bộ Tài chính tiếp thu ý kiến tại cuộc họp, rà soát chỉnh sửa, hoàn thiện quy chế theo đúng pháp luật quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, pháp luật về dầu khí và chế độ kế toán tài chính doanh nghiệp hiện hành, đảm bảo sự phát triển hiệu quả, an toàn, bền vững của Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam, sớm trình Thủ tướng Chính phủ ký ban hành trong tháng 3 này, tạo điều kiện thuận lợi để Tập đoàn Dầu khí quốc gia phát triển tốt hơn, đóng góp nhiều hơn cho đất nước.

Thủ tướng cũng giao Bộ Công Thương, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp tiếp tục tháo gỡ các vấn đề bất cập còn tồn tại ở một số dự án của Tập đoàn từ trước đây.

* Chiều cùng ngày, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì cuộc họp Thường trực Chính phủ về các dự án chậm tiến độ, kém hiệu quả của ngành công thương. Tham dự có Ban Chỉ đạo xử lý các tồn tại, yếu kém của một số dự án và doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả thuộc ngành công thương và một số bộ, ngành.

Thủ tướng đã nghe các thành viên Ban Chỉ đạo, các cơ quan, đơn vị và tập đoàn, tổng công ty báo cáo, đề xuất, làm rõ các nội dung liên quan đến việc xử lý 12 dự án, doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả thuộc ngành công thương.

Theo báo cáo của các bộ, ngành, đã có 3 dự án (DAP-1 Hải Phòng, Nhiên liệu sinh học Phú Thọ và Nhiên liệu sinh học Bình Phước) ra khỏi diện theo dõi, chỉ đạo xử lý của Ban Chỉ đạo. Một số dự án đã duy trì vận hành sản xuất, có sản phẩm, giải quyết cho người lao động nhưng còn nhiều khó khăn, lỗ lũy kế lớn; một số dự án còn dở dang hoặc dừng hoạt động. Có 5 dự án tranh chấp hợp đồng EPC đã đàm phán nhiều lần nhưng không thành công. Theo ý kiến Bộ Công Thương, do việc chưa quyết toán được hợp đồng EPC nên không đủ cơ sở pháp lý để thoái vốn.

Phát biểu tại cuộc họp, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao nỗ lực của Ban Chỉ đạo “đã tổ chức nhiều phiên họp chuyên đề và có một số cuộc họp cụ thể xử lý công việc” cũng như trách nhiệm cộng tác của các ngân hàng vì các dự án có vốn vay lớn. Đến nay, đạt được một số kết quả tốt. Hiện đã đưa 3 dự án trở lại hoạt động bình thường. Với kết quả mà Ban Chỉ đạo đã họp với các cơ quan liên quan, Thủ tướng yêu cầu Bộ Công Thương trình phương án xử lý đối với dự án Nhà máy Bột giấy Phương Nam trước ngày 10-3 để Thủ tướng xem xét, có ý kiến chỉ đạo trên cơ sở chặt chẽ, đúng pháp luật.

Những dự án còn lại là những dự án phức tạp, đã triển khai nhiều năm, điều chỉnh tổng mức đầu tư cao so với ban đầu, thua lỗ kéo dài, đặc biệt là liên quan đến tổng thầu EPC và yếu tố nước ngoài, liên quan đến điều tra, khởi tố khiến việc khắc phục tình trạng thua lỗ, xử lý tồn tại rất khó trong điều kiện Bộ Chính trị, Chính phủ cho ý kiến là không được sử dụng ngân sách để cơ cấu lại doanh nghiệp Nhà nước. Cho rằng còn nhiều khó khăn, vướng mắc chưa giải quyết dứt điểm, Thủ tướng yêu cầu Ban Chỉ đạo, trực tiếp là Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp cần tập trung chỉ đạo, đề xuất cụ thể hơn.

Các cơ quan thực hiện nghiêm các kết luận của Thủ tướng, của Trưởng Ban Chỉ đạo, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình, trong đó có việc giao Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước xếp loại và chỉ đạo hướng xử lý cụ thể đối với các dự án còn lại, bao gồm 3 dự án của Tập đoàn Hóa chất.

Còn một số dự án thiếu cơ sở pháp lý, Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành thảo luận, đề xuất để có biện pháp xử lý cần thiết.

Trong thời gian tới, các tập đoàn, tổng công ty tính toán cơ cấu lại các dự án theo đúng thẩm quyền, quy định của pháp luật, trên tinh thần Thủ tướng nhấn mạnh là hạn chế thấp nhất tiêu cực đối với ngân sách Nhà nước và nền kinh tế cũng như vấn đề quan trọng nữa là bảo đảm quyền lợi cho người lao động, cho an ninh, quốc phòng, cho môi trường và ổn định xã hội. Những dự án nào không còn khả năng khắc phục thì kiên quyết thanh lý, giải thể, phá sản theo quy định của pháp luật, thu hồi tối đa tài sản Nhà nước. Thủ tướng đề nghị Ban Chỉ đạo đưa ra danh mục dự án không thể khắc phục để xử lý cương quyết. “Các bộ, đặc biệt là Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp càng phải xắn tay áo vào, tập trung nhiều hơn nữa”, Thủ tướng nhấn mạnh.