Syria: Chuẩn bị cho một cuộc chiến khác

Thị trấn tỉnh lị Raqqah nằm ở phía đông thành phố Aleppo, được xem là một địa bàn chiến sự đặc biệt nhất Syria. Đây là thị trấn đầu tiên rơi vào tay các lực lượng đối lập và hiện đang nằm trong tầm kiểm soát của các tay súng đối lập đủ thành phần, kể cả Hồi giáo cực đoan, thánh chiến từ Iraq và các nước xung quanh.

Tại đây có một nhóm Hồi giáo cực đoan tên là Ahrar al-Sham liên kết với tổ chức Jabhat al-Nusra, một tổ chức Hồi giáo cực đoan ở Syria đã bị Mỹ và nhiều nước liệt vào danh sách khủng bố, đang là "vấn nạn" không chỉ đối với người Syria mà ngay cả với các quốc gia đang muốn tài trợ vũ khí và nhiều hình thức khác cho phe đối lập chống Chính phủ Syria. Jabhat al-Nusra đang đóng vai trò rất quan trọng, là tổ chức chiến đấu chủ lực trên nhiều mặt trận khắp Syria.

Theo các nhà quan sát, Jabhat al-Nusra đã chứng tỏ tham vọng lớn lao là thâu tóm lãnh thổ Syria để bành trướng địa bàn hoạt động, hình thành một nhà nước Hồi giáo theo đường lối cực đoan. Sự hung hăng, quyết liệt của Jabhat al-Nusra đã đụng phải sự kháng cự, chống đối của các thành phần khác nằm trong lực lượng Quân đội Syria Tự do (FSA). Abu Mansour, chỉ huy Tiểu đoàn Farouq của FSA, cho biết, trận kịch chiến giữa các tay súng Tiểu đoàn Farouq với lực lượng của Jabhat al-Nusra vào tháng 3 vừa qua tại thị trấn biên giới Tal Abiyad, thuộc tỉnh Raqqah, là một sự việc không thể tránh khỏi.

Nhưng đó không phải là trận chiến duy nhất. Đầu tháng 4, một chiến binh Arập Xêút và 2 chiến binh Tunisia thiệt mạng trong một vụ đụng độ với các thủ lĩnh bộ lạc địa phương nhằm ngăn chặn các tay súng Jabhat al-Nusra tiến vào làng Misrib ở tỉnh Deir al-Zour. Còn ở thị trấn giàu dầu mỏ Shahadi thuộc tỉnh Hasakah, vào tháng 3/2013, các tay súng Jabhat al-Nusra đã xả súng bắn thẳng vào đám đông biểu tình phản đối tổ chức này.

Vùng châu thổ nằm giữa 2 con sông Euphrates và Tigris có tên gọi là vùng Al-Jazeera, bao gồm 2 tỉnh Raqqah, Deir al-Zour và Hasakah, là nơi hội tụ nguồn lợi kinh tế giàu có bậc nhất Syria. Các thủ lĩnh đối lập Syria cho báo chí biết, sở dĩ Jabhat al-Nusra tăng cường những hành động hung hăng và thẳng tay chống lại những người cùng chiến tuyến với mình tại 3 tỉnh châu thổ Al-Jazeera này chính là vì chúng muốn thâu tóm các nguồn lợi kinh tế, nông sản và nhất là nguồn tài nguyên dầu mỏ trong vùng này.

Tính đến nay, Jabhat al-Nusra đã nắm kiểm soát đến 90% số giếng dầu, các kho, vựa ngũ cốc và sợi bông của Syria, và chúng dự định bán những thứ này ra bên ngoài để lấy tiền phục vụ cuộc chiến chống Chính phủ Syria.

Các tay súng Jabhat al-Nusra bắt người của các bộ lạc vùng châu thổ al-Jazeera.

Ngày 9/4 vừa qua, một nhóm Al-Qaeda tại Iraq có tên gọi là "Nhà nước Hồi giáo Iraq (Islamic State of Iraq - ISI) đã tuyên bố khẳng định có quan hệ mật thiết với tổ chức Jabhat al-Nusra. ISI cũng tuyên bố sáp nhập với Jabhat al-Nusra để hình thành một tổ chức thống nhất có tên gọi chung là "Nhà nước Hồi giáo Iraq và vùng Đông Địa Trung Hải". Đây là điều nguy hiểm mà giới quan sát từng nhiều lần cảnh báo giới chức an ninh các nước khi bàn về việc can thiệp vào cuộc nội chiến ở Syria.

Trước mắt, để đối phó với Jabhat al-Nusra, các bộ lạc địa phương vùng châu thổ al-Jazeera của Syria đang dự tính hợp nhất nhau lại thành một phong trào chung có tên gọi là Sahwa (Thức tỉnh) nhằm tạm thời ngăn chặn sự bành trướng của Jabhat al-Nusra