Liên Hợp Quốc họp khẩn vì căng thẳng giữa Palestine-Israel

Hôm 29/10, Hội đồng Bảo an LHQ đã tổ chức phiên họp khẩn cấp về kế hoạch xây nhà định cư của Israel, cảnh báo hành động này có nguy cơ đe dọa đến các vòng đàm phán và triển vọng hòa đàm Trung Đông. Theo tin từ hãng Reuters, cuộc họp này được tổ chức theo lời kêu gọi của Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas và đề nghị của Jordan. Nguyên nhân bắt nguồn từ việc Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã đồng ý với các kế hoạch xây mới hơn 1.000 căn nhà định cư Do Thái ở Đông Jerusalem, trong đó có 400 nhà ở Har Homa và 600 nhà ở Ramat Shlomo.

Lập luận mà Palestine đưa ra là ngoài hành động vi phạm vùng đất thánh Đền al-Aqsa, Israel đã có những hành vi khiêu khích đáng lo ngại. Cũng phải nói thêm rằng, hai khu vực mà Tel Aviv đang định xây mới đều là đất chiếm đóng bất hợp pháp, tức là Israel đã chiếm đất này từ tay người Palestine trong cuộc chiến năm 1967 rồi ngang nhiên sáp nhập vùng đất này vào lãnh thổ của mình, bất chấp sự phản đối của cộng đồng quốc tế.

Phát biểu trước Quốc hội hôm 27/10, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu vẫn bảo vệ kế hoạch định cư mới. Ảnh: AP.

Theo các nhà phân tích, việc xây mới khu định cư của Israel chỉ là một trong chuỗi hành động nhằm thể hiện quan điểm không công nhận việc thành lập nhà nước Palestine. Trước khi quyết định này được đưa ra, Bộ trưởng Quốc phòng Israel Moshe Yaalon trong cuộc trả lời phỏng vấn báo Israel Hayom cũng đã nói rằng: “Đã đến lúc Israel từ bỏ quan niệm rằng mọi thứ đều dẫn đến việc thành lập một nhà nước Palestine”. Thậm chí, ông này còn lập luận rằng, Palestine nên là một khu tự trị và vì thế, Israel phải tiến quân chiếm giữa Gaza và lật đổ Hamas. Đương nhiên, thái độ và những tuyên bố như vậy không hề phù hợp với những nỗ lực của cả cộng đồng quốc tế để tạo nên hòa bình ở Trung Đông. Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon từng lên tiếng cảnh báo rằng, những hành động khiêu khích “tái diễn nhiều lần tại các vùng đất thánh ở Jerusalem chỉ thổi bùng lên căng thẳng và phải chấm dứt”.

Phó Tổng thư ký LHQ phụ trách các vấn đề chính trị Jeffrey Feltman thì cho rằng, kế hoạch xây thêm nhà định cư của người Do Thái ở Đông Jerusalem là hành động “vi phạm luật pháp quốc tế”, “đi ngược lại giải pháp hướng đến việc thành lập Nhà nước Palestine tồn tại song song bên cạnh Nhà nước Israel”. Hành động của Israel cũng đang khiến quốc tế hoài nghi về cam kết của nước này trong việc đạt thỏa thuận hòa bình lâu dài với Palestine. Liên minh châu Âu cũng khá thẳng thắn khi nói về vấn đề này. Nhiều tờ báo châu Âu số ra ngày 30/10 đã trích dẫn lời quan chức EU nhấn mạnh, Tel Aviv không nên có những động thái gây cản trở việc thành lập một nhà nước Palsetine và rằng kế hoạch xây dựng các khu nhà tái định cư vượt quá ranh giới xanh, trên những vùng đất mà Israel đã chiếm đóng của người Palestine từ hồi chiến tranh Trung Đông năm 1967.

Chưa hết, EU còn bày tỏ sự không tán thành việc Israel xây dựng hành lang D1, khu vực nối Jerusalem với Bờ Tây… Còn Mỹ vì có mối quan hệ đồng minh với Tel Aviv nên chỉ bày tỏ quan ngại sâu sắc trước thông tin này. Đại sứ Mỹ tại LHQ David Pressman cảnh báo việc Israel xây thêm nhà định cư trên lãnh thổ chiếm đóng của Palestine sẽ làm leo thang căng thẳng trong quan hệ Palestine-Israel vốn đã gặp nhiều sóng gió. Tuy nhiên, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Jen Psaki vẫn khẳng định quan hệ giữa Mỹ và Israel là “không hề lay chuyển”… Trong khi đó, một mặt tuyên bố sẽ làm mọi điều để có thể giảm căng thẳng với Palestine, mặt khác, chính quyền Tel Aviv vẫn bảo vệ kế hoạch định cư mới của mình với lý do có sự đồng thuận lớn trong nội bộ đất nước