Rủi ro mua vàng online…

Bỏ ra hàng tỷ đồng mua vàng online

Những ngày gần đây, một số khách hàng đã phản ánh và tố cáo ra Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Hồ Chí Minh về việc giao dịch mua vàng qua mạng của tiệm vàng - trang sức đá quý Kim Nguyên Bảo, sau khi thanh toán online, người mua đến điểm giao dịch thì phát hiện cửa hàng đã đóng cửa, ứng dụng không thể truy cập và cũng không liên lạc được với đại diện đơn vị, vụ việc có nhiều dấu hiệu lừa đảo chiếm đoạt hàng chục tỷ đồng...

Ngay sau đó, phóng viên cũng đã đến địa chỉ trụ sở tiệm vàng Kim Nguyên Bảo (số 343 Cách Mạng Tháng Tám, phường Hòa Hưng, TP Hồ Chí Minh) để tìm hiểu nhưng thấy nơi đây đã đóng cửa. Số điện thoại ghi trên bảng hiệu cũng không thể liên lạc. Bên ngoài cửa hàng đang dán bảng “cho thuê nhà nguyên căn”…

Trước đó, cửa hàng vàng - trang sức đá quý Kim Nguyên Bảo tự giới thiệu là bán trang sức vàng online. Cửa hàng vàng này còn liên tục chạy quảng cáo trên mạng xã hội, gửi tin nhắn cho từng người giới thiệu về chương trình ưu đãi như: mua vàng trúng vàng, tặng voucher giảm giá mua vàng từ 300 ngàn đồng tới 1,5 triệu đồng… nhằm thu hút và tạo niềm tin của khách hàng.

Một trong những nạn nhân là chị N.T.M.D (sinh năm 1996, ngụ phường Phú Thọ Hòa, TP Hồ Chí Minh). Chị D. cho rằng Công ty TNHH Hà Tích Thủy do bà N.T.T.L (sinh năm 1997) làm đại diện pháp luật, đồng thời là chủ sở hữu ứng dụng (app) “KNB - Trang sức vàng online” và đơn vị chịu trách nhiệm hoạt động kinh doanh của tiệm vàng Kim Nguyên Bảo - đã có dấu hiệu lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của chị với số tiền hơn 2,6 tỷ đồng.

Theo chị N.T.M.D, chị biết đến tiệm vàng - trang sức đá quý Kim Nguyên Bảo từ tháng 8/2025. Sau đó, chị D. có giao dịch đầu tiên và cũng đã nhận được hàng theo đúng hẹn. Nhưng đợt tháng 11 mới đây thì cửa hàng đã có nhiều dấu hiệu cho thấy đã lừa đảo và chiếm đoạt số tài sản lớn của chị.

Chị D. cho biết chị cùng các bị hại khác đã thực hiện giao dịch mua vàng thông qua ứng dụng KNB của cửa hàng. Nhân viên cửa hàng đã yêu cầu chị chuyển khoản theo hướng dẫn trên ứng dụng và liên tục thúc giục bằng các chương trình ưu đãi, như: mua Voucher 2 triệu đồng được khuyến mãi 10%; Voucher 10 triệu đồng được giảm 10%; nhận Voucher 1% đối với khách hàng mới; 1% hoa hồng đối với những người có những mã giới thiệu có đơn hàng đặt thành công…

Ngoài việc mua Voucher, từ ngày 6 tới ngày 12/11, riêng chị D. đã nhiều lần chuyển khoản mua 20 lượng vàng 9999; 15 chỉ vàng 9999; 3 sợi dây và 2 đôi bông tai vàng… với tổng số tiền hơn 2,6 tỷ đồng… Nhưng đến đúng ngày hẹn giao vàng, thì sáng 3h ngày 13/11, chị D. phát hiện app “KNB - Trang sức vàng online” không vào được.

Chị D. ngay lập tức nhắn tin cho chủ tiệm thì được cho biết là app đang bảo trì, sẽ hoạt động lại để giao trả vàng cho khách. Nhưng chị cùng nhiều khách hàng gặp tình trạng tương tự đã đợi đến chiều tối hôm đó, app vẫn “mất tăm”, hàng thì cũng không thấy được giao…

Theo các khách hàng, thời điểm trước tháng 11, mọi hoạt động mua bán tại tiệm vàng - trang sức đá quý Kim Nguyên Bảo vẫn diễn ra bình thường. Khi khách đặt mua lượng nhỏ, tiệm đều giao đủ và đúng hẹn. Thời điểm đó, mỗi lần mua, các khách hàng được tiệm đưa giấy biên nhận viết tay.

Tuy nhiên, từ tháng 11 thì quản lý cửa hàng thông báo qua nhóm Zalo rằng khách quen “đã biết cách mua” nên không cần biên nhận giấy nữa, chỉ khách mới đến tiệm mua vàng mới được hướng dẫn viết biên nhận. Chính điều này càng khiến cho khách hàng phải chịu thiệt khi “hữu sự”.

Và việc giao dịch trơn tru trong giai đoạn này khiến nhiều người tin tưởng. Vì vậy, họ mạnh dạn chuyển sang các giao dịch lớn hơn, chủ yếu thông qua chuyển khoản và trao đổi trực tuyến, thay vì đến trực tiếp cửa hàng. Các khách hàng còn cho biết, trong quá trình mua hàng, ngoài tài khoản có tên chủ tiệm là N.T.T.L, thì họ từng được yêu cầu chuyển tiền vào 3 số tài khoản khác nhau…

Chiêu trò lừa đảo vàng online ngày càng tinh vi

Theo thông tin ban đầu, đã có trên dưới 100 khách hàng gửi đơn tố cáo, phản ánh, với tổng giá trị ước tính hàng chục tỷ đồng. Nhiều nạn nhân đã nộp đơn tố giác đến Phòng Cảnh sát Kinh tế, Công an TP Hồ Chí Minh để đề nghị điều tra làm rõ hành vi có dấu hiệu lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Trao đổi xung quanh vụ việc này, đại diện Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Hồ Chí Minh cho biết đã tiếp nhận tin báo, tố giác của một số người dân về sự việc như kể trên. Hiện vụ việc đang được Công an TP Hồ Chí Minh tiến hành kiểm tra, xác minh, xử lý theo đúng quy trình, quy định của pháp luật.

Hiện nay, thị trường vàng online được cho là tiềm ẩn khá nhiều bất trắc, bao gồm rủi ro biến động giá do các yếu tố kinh tế, chính trị toàn cầu, sự phụ thuộc vào cung cầu, đồng USD và rủi ro an ninh mạng, gian lận trong giao dịch trực tuyến làm thất thoát tài sản. Giao dịch trực tuyến cũng tiềm ẩn rủi ro khác do thiếu các quy định chặt chẽ về pháp lý như thị trường truyền thống, tạo ra rủi ro cho người mua và người bán...

Thực tế hiện nay, khi chỉ cần có nhu cầu, khách hàng gõ tìm kiếm mua bán vàng trên mạng xã hội, ngay lập tức hàng chục diễn đàn sẽ hiện ra như giá vàng, buôn bán vàng, giao lưu vàng không qua trung gian… Tuy nhiên, đa phần người đăng bài trong các hội nhóm này đều hiển thị ở chế độ ẩn danh. Nếu không tìm hiểu kỹ, nhiều người sẽ tưởng rằng phương thức mua bán vàng này giúp tiết kiệm chênh lệch giá, nhưng có thể “lợi bất cập hại” khi khách hàng dễ đối mặt với các rủi ro như: mất tiền cọc đã chuyển khoản; mua phải vàng nhái, vàng giả, vàng không đúng tuổi…, thậm chí bị “bùng tiền” như trường hợp xảy ra với tiệm vàng - trang sức đá quý Kim Nguyên Bảo.

Các đối tượng thường lợi dụng mạng xã hội hoặc các nền tảng không được cấp phép để bán vàng, hoặc lừa gạt bằng các chiêu thức đầu tư, trúng thưởng để chiếm đoạt tiền của người mua. Một số đối tượng còn lập các trang Facebook giả mạo có sử dụng logo, hình ảnh của các thương hiệu vàng uy tín. Các trang này thường có tên gọi gần giống với thương hiệu thật nhằm gây nhầm lẫn cho khách hàng. Khi khách hàng liên hệ mua vàng, các đối tượng sẽ yêu cầu chuyển khoản trước để giữ hàng. Nhưng sau khi nhận tiền, chúng lập tức chặn liên lạc, hay “biến mất” hoặc giao vàng giả.

Theo các chuyên gia an ninh mạng, những chiêu trò lừa đảo vàng online không mới, nhưng gần đây được biến hóa tinh vi hơn, đánh vào tâm lý muốn mua vàng giá rẻ hoặc ham khuyến mãi. Các đối tượng thường núp bóng trong hội nhóm “Mua bán vàng”, dùng tài khoản ẩn danh đăng bài rao bán hoặc lập fanpage giả mạo thương hiệu uy tín để chạy quảng cáo. Không ít trang còn đăng bill chuyển khoản giả, tạo tương tác ảo như “cảm ơn khách hàng”, khiến người mua lầm tưởng cửa hàng hoạt động hợp pháp…

Ngoài bán vàng giả dạng online, một số đối tượng còn triển khai chiêu trò “đầu tư vàng lợi nhuận cao”, huy động vốn theo nhóm, cam kết chia lời sau 3-5 tháng. Khi người mua còn nghi ngờ, chúng tiếp tục giả danh nhân viên tư vấn tài chính, gửi link chứa mã độc để đánh cắp thông tin ngân hàng. Một số khác sử dụng “kịch bản trúng thưởng”, gửi email hoặc tin nhắn mạo danh doanh nghiệp vàng, yêu cầu người dân nộp phí nhận thưởng hoặc thuế thu nhập, sau đó chiếm đoạt…

Trao đổi xung quanh vấn đề này, chuyên gia vàng Nguyễn Ngọc Trọng (TP Hồ Chí Minh) cho biết hình thức đặt mua vàng online và thanh toán trước không mới. Một số thương hiệu lớn đã áp dụng hình thức này từ lâu, nhất là trong giai đoạn nguồn cung vàng khan hiếm. Tuy nhiên, hình thức này chỉ an toàn khi người mua giao dịch với các công ty vàng uy tín hoặc tiệm vàng địa phương lâu năm.

“Thực tế đã từng xảy ra trường hợp cửa hàng có trụ sở rõ ràng nhưng “bỗng dưng biến mất” sau khi nhận tiền đặt cọc. Chủ yếu do giá vàng tăng mạnh khiến chủ tiệm lỗ nặng nên không đủ khả năng giao vàng cho khách”, chuyên gia vàng Nguyễn Ngọc Trọng lý giải.

Chuyên gia vàng Nguyễn Ngọc Trọng cảnh báo người tiêu dùng cần đặc biệt thận trọng, trong bối cảnh giá vàng neo cao, nguồn cung khan hiếm, một số tiệm vàng lợi dụng tâm lý thích giá rẻ, đưa ra các chương trình ưu đãi, giảm giá bất thường để chiếm đoạt tiền thanh toán trước.

Theo quy định của Ngân hàng Nhà nước, các cửa hàng chỉ kinh doanh vàng trang sức, mỹ nghệ buộc phải đăng ký với Sở Tài chính và việc mua vàng online chỉ hợp pháp nếu thực hiện qua các đơn vị được cấp phép bởi Ngân hàng Nhà nước. Theo một lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh Khu vực 2, cửa hàng vàng Kim Nguyên Bảo không có trong danh sách được cấp chứng nhận đủ điều kiện sản xuất vàng trang sức, mỹ nghệ. Trong nhiều khuyến cáo trước đây, Ngân hàng Nhà nước thường nhấn mạnh, vàng là tài sản biến động mạnh, chịu tác động của nhiều yếu tố thị trường nên người dân cần cân nhắc kỹ khi đầu tư để tránh rủi ro.

Người mua vàng cần phải nhận thức được rằng dù giá cả trên các nền tảng trực tuyến có thể hấp dẫn hơn so với các tiệm vàng uy tín, người mua vẫn nên cân nhắc kỹ lưỡng. Chi phí tại các tiệm vàng có thể cao hơn do đảm bảo chất lượng và nguồn gốc sản phẩm. Tuy nhiên, đây là khoản đầu tư cần thiết để tránh rủi ro. Lý do là vì vàng luôn có giá trị cao nhưng cũng là mặt hàng nhạy cảm. Việc giao dịch thiếu kiểm chứng có thể dẫn đến những hậu quả đáng tiếc...