Những chiến công lẫy lừng của Đội biệt động Thủ Dầu Một

Năm 1963, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Quân sự (CHQS) tỉnh quyết định cho thị xã Thủ Dầu Một thành lập đội biệt động, phối hợp với Đại đội 65, bộ đội địa phương thực hiện những trận đánh diệt địch ngay tại trung tâm tỉnh lỵ. Đầu năm 1965, Bộ CHQS tỉnh xây dựng lực lượng biệt động thành một đơn vị độc lập, do đồng chí Nguyễn Văn Ẩn làm Đội trưởng.

Ông Nguyễn Văn Quỳ (bên trái) trao đổi với PV.

Năm 1968, để chuẩn bị cho cuộc tổng tiến công và nổi dậy Tết Mậu Thân, Bộ Tư lệnh Phân khu 5 quyết định sáp nhập Đại đội 65 vào đội biệt động do Nguyễn Văn Quỳ làm Đội trưởng với hơn 60 đồng chí. Giữa năm 1972, Đội lấy phiên hiệu Đội 7 luôn giữ vững tổ chức, hoạt động đến ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng.

Ngay những ngày mới thành lập, Đội đã tổ chức những trận đánh làm tinh thần địch hoang mang, góp phần động viên nhân dân đấu tranh đòi quyền lợi dân sinh, dân chủ. Những năm 1965-1966, Đội đã thực hiện được nhiều trận đánh làm tiêu hao sinh lực địch. Tiêu biểu là trận phối hợp với đội đặc công, bộ đội địa phương Bến Cát tập kích Nhà việc Phú Cường, trụ sở làm việc của bộ máy chính quyền và Ty Thông tin địch trong đêm 10/2/1965.

Chỉ trong 10 phút chiến đấu, lực lượng biệt động và đặc công huyện Bến Cát đã đánh sập một góc Nhà việc Phú Cường, Ty Thông tin, loại khỏi vòng chiến đấu nhiều tên địch. Trận đánh diễn ra ngay giữa trung tâm tỉnh lỵ, là trận đánh táo bạo, tiêu diệt lớn sinh lực địch, diệt đúng đối tượng hung hãn. Sau trận đánh, địch trong thị xã hoang mang.

Sau nhiều tháng ròng rã đeo bám, nắm được phương thức tổ chức, quy luật hoạt động của địch, ngày 2/7/1966, Đội bí mật phân công hai chiến sĩ đóng giả một cặp vợ chồng sĩ quan VNCH đến ăn sáng, gài mìn hẹn giờ tại một quán cơm trên đường Đoàn Trần Nghiệp, loại khỏi vòng chiến đấu một số sĩ quan địch, trong đó có tên đại úy quận phó Châu Thành, tên Chánh văn phòng Tòa hành chính dinh tỉnh trưởng.

Từ năm 1967 trở đi, Đội tiếp tục tiến công địch bằng những trận đánh hiểm. Nhớ lại trận tập kích ăn uống tại nhà hàng Lươn Um (đường Bạch Đằng, nay là phường Phú Cường, TP Thủ Dầu Một), ông Tư Quỳ cho biết: “Đây là khu vực địch rất chủ quan vì sát với nhiều căn cứ của chúng. Sáng 15/10/1967, một tổ biệt động gồm 4 đồng chí đóng giả sĩ quan địch, đi trên 2 chiến xe đạp tiến thẳng vào nhà hàng, đánh 2 khối bộc phá (mỗi khối 6kg thuốc C4) vào bọn sĩ quan đang tụ tập ăn sáng. Nhiều tên địch chết và bị thương”.

Sau trận đánh này, một số sĩ quan, công chức làm bàn giấy trong các cơ quan quân sự của địch hoang mang, nghỉ việc. Ngược lại, quần chúng rất phấn khởi. Sau trận này, đội đó được Bộ Chỉ huy Miền tặng thưởng Huân chương Chiến công giải phóng hạng hai cho đơn vị và 3 bằng khen cho cá nhân.

Trong cuộc tổng tiến công năm 1968, Đội tổ chức thành 2 phân đội, có nhiệm vụ phối hợp với các đơn vị chủ lực của Phân khu 5 tiến công Tòa hành chính và Thành công binh, sau đó liên tục đánh địch phản kích, tiêu hao, tiêu diệt nhiều sinh lực địch. Tuy không thực hiện được ý định như kế hoạch nhưng ta đã đánh chiếm được một số mục tiêu. Địch thả bom xăng trúng đội hình chiến đấu của ta, làm hơn 20 cán bộ, chiến sĩ bị thương và hy sinh.

Sau đợt 1, Đội được bố trí đứng chân hoạt động ở 2 cánh Nam và Bắc thị xã, phối hợp với các lực lượng địa phương đánh địch phản kích, tiêu hao nhiều sinh lực địch, giữ vững địa bàn bám trụ.

Đặc biệt, đêm 4, rạng sáng 5/5/1968, lực lượng biệt động thị xã cùng cơ sở mật Phú Cường thực hiện trận tập kích Trung tâm tình báo CIA (Mỹ) tại thị xã, diệt một số tên, gây thiệt hại nặng cho trung tâm tình báo này. Tiếp đó, lực lượng biệt động hoạt động ở cánh Nam thị xã phối hợp với các lực lượng tập kích vị trí đóng quân Tiểu đoàn 2, Trung đoàn 7, Sư đoàn 5 bộ binh ngụy tại khu vực ngã tư Phú Văn, loại khỏi vòng chiến đấu gần 400 tên, bắn rơi 14 máy bay, phá hủy 14 xe tăng, xe bọc thép địch, ông Tư Quỳ cho biết.

Trong suốt 13 năm (1963-1975) xây dựng và chiến đấu, Đội biệt động thị xã Thủ Dầu Một đã đánh hơn 200 trận lớn, nhỏ; tiêu diệt và loại khỏi vòng chiến đấu hơn 1.350 tên địch; thu 160 súng các loại, phá hủy nhiều công trình quan trọng của địch.

Ghi nhận những chiến công trên, ngày 30/1/2015, Đội biệt động thị xã Thủ Dầu Một vinh dự đón nhận danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ do Chủ tịch nước phong tặng.