Một bất hợp lý trong quản lý vận chuyển hành khách
Từ nhiều năm qua, hoạt động của các nhà xe trong Bến xe Miền Đông luôn phải đối mặt với việc cạnh tranh gay gắt bởi có một lực lượng xe khách tên tuổi không vào bến, tự do chạy khách đến các tuyến cố định như Đà Lạt, Vũng Tàu, Nha Trang… Xe thương hiệu ngoài bến có nhiều ưu thế hơn nên ngày càng tỏ ra lấn lướt xe khách trong bến. Tình trạng này đang tiếp tục phá vỡ trật tự vận tải khách liên tỉnh bằng ôtô tại TP Hồ Chí Minh.
Theo ông Nguyễn Ngọc Thừa, Giám đốc Công ty TNHH MTV Bến xe Miền Đông, hiện tại vẫn có khoảng 80% lượng khách đi xe chất lượng cao từ TP Hồ Chí Minh đến Đà Lạt, Nha Trang bằng các loại xe thương hiệu ở ngoài bến. Với tuyến TP Hồ Chí Minh đi Vũng Tàu, hiện nhà xe Hoa Mai chuyên đón khách tại "bến" ở khu vực quận 1 cũng đã đưa một số đầu xe vào bến, song lượng khách vào Bến xe Miền Đông để đi xe chất lượng cao trên tuyến này cũng mới chỉ đạt khoảng 50%, số còn lại vẫn đi xe thương hiệu ngoài bến… việc này đã dẫn tới thực trạng là ngay cả các hãng có tên tuổi như Mai Linh, Kumho… xe cũng không đầy khách khi xuất bến.
Với tiện lợi đón khách gần nhà, không phải chi phí các khoản dịch vụ bến bãi… các hãng xe thương hiệu ngoài bến quay lại cạnh tranh cả với xe thương hiệu trong bến bằng giá vé. Theo tìm hiểu của chúng tôi, để có thêm chi phí bù lỗ cho tình trạng trống chỗ khi xuất bến, các nhà xe nếu không bắt khách dọc đường đều phải ghé vào các trạm trung chuyển hàng hoá.
Để giành giật lượng khách dọc đường và bù đắp cho thời gian dừng, tài xế thường phải đua tốc độ trên đường. Tình trạng này đã dẫn 40% số vụ TNGT trên tuyến quốc lộ 1A là do xe khách gây ra. Để kìm chế TNGT thảm khốc đối với xe khách, đầu tháng 10 vừa qua, Cục CSGT đường bộ - đường sắt đã phải lập kế hoạch tổng kiểm tra xe khách trên tuyến quốc lộ 1A, đoạn từ Đồng Nai tới Long An, 2 cửa ngõ vận chuyển khách từ TP Hồ Chí Minh.
Chỉ trong vòng 20 ngày thực hiện kế hoạch tổng kiểm tra đối với xe khách trên tuyến quốc lộ 1A mới đây, lực lượng phối hợp giữa Cục CSGT đường bộ - đường sắt và Phòng CSGT ĐB Công an tỉnh Đồng Nai đã xử phạt tới 1.372 trường hợp xe khách vi phạm các lỗi như phóng nhanh vượt ẩu, chạy sai làn đường… mà tất cả chỉ nhằm một mục đích là vớt khách, tranh thủ gom hàng hoặc bù vào thời gian lên xuống hàng.
Cho đến thời điểm này, tại khu vực nội thành TP Hồ Chí Minh, tình trạng nhiều nhà xe lợi dụng kẽ hở của các quy định pháp luật về giao thông vận tải và du lịch để thực hiện đón trả khách ngay tại trụ sở doanh nghiệp đã diễn ra trong một thời gian khá dài. Vẫn chỉ với hình thức thu gom khách, bán chỗ lẻ ngay tại trụ sở doanh nghiệp nhưng được nhà xe trá hình dưới hình thức vận chuyển khách du lịch dạng open tour, hợp đồng thuê chuyến… với các điểm đến cố định ngày nào cũng như ngày nào là Đà Lạt, Nha Trang, Vũng Tàu… ký hợp đồng, xuất hoá đơn VAT mang theo làm "bùa", nhà xe đã ngang nhiên vượt qua sự kiểm soát của lực lượng chức năng trên đường vào các tuyến đường khu vực trung tâm TP Hồ Chí Minh.
Để góp phần ngăn chặn, Sở GTVT thành phố đã đề xuất cấm xe khách trên 30 chỗ chạy vào khu vực trung tâm giờ cao điểm. Nhưng như vậy cũng chỉ cấm được các loại xe khách thương hiệu chạy vào trung tâm 4 - 5 tiếng mỗi ngày...