Vấn nạn cướp cô dâu ở Chechnya và những tấn bi kịch
Khi mới 15 tuổi, Jalina Dementieva là một cô gái hoạt bát và vui vẻ, chưa từng nghĩ đến việc lấy chồng. Cô muốn được học lên cao và trở thành bác sỹ, sau đó kết hôn với người mình yêu vào năm 25 tuổi. Chính vì vậy, khi Rusdamu cầu hôn, cô đã thẳng thừng từ chối.
Chuỗi ngày đen tối
Jalina không ngờ, một ngày trên đường đi học về, cô bị Rusdamu cùng một vài người bạn bắt cóc lên một chiếc xe và đưa thẳng đến một gia đình họ hàng ở ngoại ô Grozny và làm lễ cưới. Sau một thời gian ở "nhà chồng", Jalina đành chấp nhận cuộc hôn nhân đó. "Nội chiến liên miên đã khiến tỷ lệ nam nữ ở Chechnya trở nên chênh lệch hơn bao giờ hết, vì vậy phụ nữ khó được tự do lựa chọn đối tượng kết hôn theo ý mình", giờ đây mới 23 tuổi, Jalina đã trở thành mẹ của 2 đứa con và buộc phải quên đi những ước mơ thời thiếu nữ.
Theo một kết quả điều tra được hãng truyền thông BBC đăng tải hồi tháng 2/2016, địa vị của phụ nữ ở Chechnya ngày càng bấp bênh hơn bao giờ hết, mà một trong những biểu hiện ấy là việc họ trở thành nạn nhân của những vụ cướp cô dâu - tục lệ có truyền thống lâu đời ở vùng Caucacus đang trở lại, bất chấp sự ngăn cản của chính quyền tại đây.
 |
| Một đám cưới ở Chechnya. |
Một trong những nạn nhân khác của tục bắt cóc cô dâu là vụ nữ phóng viên Elina Ersenoyeva, người bị ép phải làm vợ thứ 4 của tên trùm khủng bố Chechnya Shamil Basayev, kẻ đứng sau vụ tàn sát tại Trường Trung học Beslan khiến hàng trăm người thiệt mạng. Ngày 11-7-2006, khi tên trùm khủng bố bị tiêu diệt, Elina, 26 tuổi, người được biết đến như một nữ phóng viên tài giỏi và một người làm công tác xã hội tích cực mới có thể nói cho mẹ của mình biết về thân phận thứ 2 của mình.
Sau khi ra trường và làm cộng tác viên tự do cho một tờ báo địa phương, Elina đính hôn với Salman, một thanh niên trẻ sống ở Grozny. Cuối tháng 11-2005, Elina bị đưa tới một căn nhà ở ngoại ô Grozny và tại đây, cô bị ép làm đám cưới với Basayev với lời đe dọa, nếu từ chối, các em trai và mẹ cô sẽ bị nguy hiểm đến tính mạng. Elina đã trải qua những ngày tháng khủng khiếp cho đến khi Basayev bị giết, tuy nhiên sự giải thoát cho cô cũng không kéo dài. Bởi chỉ thời gian sau đó, cô lại bị những kẻ không rõ danh tính bắt cóc và biệt tăm đến tận bây giờ.
Cứ 5 đám cưới thì có một cô dâu bị bắt cóc
Sự trở lại mạnh mẽ của tục lệ cướp cô dâu đã gây ra nỗi ám ảnh cho các gia đình có con gái ở Chechnya, nhất là khi những vụ bắt cóc cô dâu cho các đối tượng phiến quân khủng bố ngày một gia tăng. Theo điều tra, cứ 5 đám cưới tại quốc gia tự trị Hồi giáo này thì có một đám có cô dâu là người bị bắt cóc ngoài đường. Trong một số trường hợp, các vụ cướp cô dâu kết thúc trong bi kịch như năm 2009, một chiếc xe hơi bắt cóc bỏ chạy với tốc độ cao đã gây tai nạn làm 4 người, gồm 3 thanh niên với cô dâu bị bắt cóc đều thiệt mạng. Nhiều phụ nữ cũng đã mắc bệnh tâm thần do phải chịu đựng cuộc sống không có tình yêu, bị biến thành nô lệ tình dục và cỗ máy sinh đẻ.
Chính vì vậy, mới đây, chính quyền Chechnya đã ra quyết định phạt 1 triệu ruble (33.400 USD) đối với hành vi cướp vợ. Cũng theo quy định mới, các chức sắc tôn giáo đứng ra tổ chức đám cưới không được sự đồng thuận cũng sẽ phải chịu trách nhiệm về vụ bắt cóc cô dâu. "Chức sắc tôn giáo sẽ phải trả 1 triệu ruble tiền phạt cho bố mẹ cô gái bị bắt cóc. Người đứng đầu chính quyền, các giáo sỹ tham gia vào đám cưới hoặc dùng quyền lực của mình để ép buộc cha mẹ cô gái cũng sẽ bị cách chức", ông Sultan Mirzayev, người đứng đầu chính quyền Chechnya nhấn mạnh. Cũng theo ông Sultan, chính quyền sẽ có những biện pháp chưa từng có để chống lại hủ tục này.
Sau khi Liên Xô tan rã, Chechnya đã trải qua quá trình Hồi giáo hóa. Người dân địa phương phải mặc trang phục đúng với các tiêu chuẩn tôn giáo, các cuộc hôn nhân đa thê và nạn tảo hôn trở nên phổ biến hơn, đàn ông bắt đầu đối xử với phụ nữ theo cách bảo thủ, gia trưởng. Một lãnh đạo của Chechnya từng tuyên bố rằng, phụ nữ phụ thuộc tuyệt đối vào chồng của họ.
Ngoài những giới hạn tôn giáo, cuộc sống của phụ nữ Chechnya cũng rất phức tạp do điều kiện xã hội. Tỷ lệ thất nghiệp tăng cao tại quốc gia này. Nhiều phụ nữ trẻ đã trở thành các bà mẹ phải sống với cha mẹ. Không ít thành viên là phái đẹp bị cực đoan hóa đã tham gia các phong trào thánh chiến.
