Góa phụ Congo "chết mòn" vì hủ tục

Cộng hòa Congo là quốc gia rộng lớn với nhiều nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú. Đây cũng là quốc gia được biết đến với nhiều hủ tục lạc hậu. Rất nhiều phụ nữ góa bụa vì chồng bị giết, chết trong chiến tranh hoặc chết vì lý do nào đó, phải tự chăm sóc con cái trong sự kỳ thị, phân biệt đối xử của cộng đồng.

Sau khi chồng chết, góa phụ ở nhiều khu vực lạc hậu ở Congo dường như mất hết các quyền của mình. Tài sản gia đình đều bị gia đình nhà chồng lấy hết theo tập tục được người dân địa phương gọi là "Le Ngo". "Từ ngày chồng chết, góa phụ bị cấm nhìn vào những người xung quanh, cấm cắt tỉa móng tay hoặc làm tóc trong hơn một năm", Marie Florence Minengué, một phụ nữ đấu tranh bảo về quyền lợi cho góa phụ ở vùng Moussanda nói.

Cuộc chiến chống hủ tục ở Congo vẫn là chặng đường dài nhiều khó khăn ở phía trước.

"Ở đây, những góa phụ bị đối xử rất tồi tệ. Có trường hợp, gia đình chồng lấy đi con cái và tất cả tài sản của gia đình rồi trả góa phụ về nhà mẹ đẻ. Họ mất mọi thứ, cả nhà cửa và gia đình. Góa phụ cũng có thể giữ con cái của mình nhưng cuộc sống sau đó gặp vô vàn khó khăn. Thường thì rất hiếm góa phụ nhận được sự hỗ trợ tài chính từ gia đình. Góa phụ chỉ được phép ăn vào những thời điểm nhất định do cha mẹ người chồng quá cố quy định.

Ngoài ra, góa phụ phải thường xuyên đeo một miếng vải dài đến đầu gối. Đây được coi là cách để trừng phạt phụ nữ vì quan niệm, họ phải chịu trách nhiệm về cái chết của chồng", Marie Florence Minengué nói tiếp. Patricia, một phụ nữ tham gia nhóm đấu tranh bảo vệ nhân quyền phụ nữ nói rằng, quả phụ đang bị đối xử rất bất công, họ thậm chí chỉ được phép uống nước sau khi được gia đình chồng cho phép.

Catherine, người đã từng là nạn nhân của các hủ tục đối với góa phụ cho biết, chồng bà đã bị chính bố mẹ chồng gây thương tích bằng một con dao bởi vì họ nghĩ rằng, chồng cô là thầy phù thủy. "Chồng tôi đã chết vì các vết thương trong bệnh viện. Cha mẹ đã bỏ tôi lại với xác chết của chồng sau khi lấy đi tất cả đồ đạc của chúng tôi. Họ thậm chí còn lấy đi cả dê, cừu, bò, để lại tôi với những đứa trẻ mà không có bất kỳ sinh kế nào. Cuộc sống của một góa phụ không hề dễ dàng nhưng tôi vẫn phải sống và hy vọng", Catherine kể lại.

"Cuộc chiến" chống hủ tục gặp nhiều khó khăn

Gần đây, một nhóm phụ nữ ở Congo đã yêu cầu các cấp chính quyền địa phương bảo vệ quyền lợi phụ nữ và thay đổi hủ tục "le Ngo". Angélique Mouandza-Ndossa, trưởng nhóm vận động bảo vệ quyền góa phụ cho biết, việc phân biệt đối xử với góa phụ phải được coi là hành vi bạo lực với phụ nữ. "Theo quy định của pháp luật, lạm dụng và ngược đãi các góa phụ sẽ bị trừng phạt. Tuy nhiên trong thực tế, việc áp dụng các quy định của pháp luật còn nhiều khó khăn và thiếu chặt chẽ", Angélique Mouandza-Ndossa nói.

Một số người cho rằng, thời gian qua, đấu tranh bảo vệ quyền lợi cho các góa phụ đã có những bước tiến đáng kể. Chẳng hạn như ở Mapindi, một ủy ban địa phương đã được thành lập để bảo vệ các góa phụ. Ủy ban này hoạt động để đảm bảo rằng, không góa phụ nào bị xa lánh hoặc bị lạm dụng. Bên cạnh đó, các nhà lãnh đạo địa phương cũng tìm cách giúp phụ nữ ổn định, đảm bảo cuộc sống sau khi chồng chết.

Catherine Nkoué Ngoulou, một quan chức Chính phủ phụ trách cơ quan "Thúc đẩy sự tiến bộ của phụ nữ" nói rằng, các cấp chính quyền phải làm tất cả mọi thứ để chiến đấu chống lại những hủ tục cổ xưa. "Chúng tôi luôn cố gắng để đấu tranh mạnh mẽ với nạn ngược đãi, bạo lực đối với các góa phụ. Chúng tôi đang chờ Quốc hội phê chuẩn dự luật bảo vệ góa phụ", bà Catherine Nkoué Ngoulou nói.