Nhạc sỹ Quốc Bảo: Truyền hình chỉ kiếm tiền, chứ không kiếm tài năng!
Bất thành khi chiều đãi thị trường một người mẫu không biết hát
- Sau cuộc ầm ĩ với "Bước nhảy hoàn vũ", anh hoàn toàn im lặng. Dường như anh đang tránh những thị phi?
- Cuối năm, công việc quá bận, tôi đang dồn sức cho 3 dự án âm nhạc của mình. Người nhạc sỹ thì nên ẩn phía sau và làm công việc của mình nhiều hơn. Cái gì cần xuất hiện thì đã xuất hiện rồi. Tôi đang thực hiện album thứ hai "Vuông tròn" của Hoàng Anh, sẽ ra mắt vào tháng 11. Một dự án gối sang 2013, là album của tôi và nhạc sỹ Bảo Chấn. Và một album khác song ca của Từ Hiền Trang và Hoàng Anh. Vậy là hết năm.
- Hẳn là sự kiên định của anh phải rất lớn, bởi dòng nhạc của anh không dễ nghe, ca sỹ lại không phải gương mặt đình đám trên thị trường. Con đường này có vẻ rất khó nhọc?
- Để chiều đãi thị trường thì tôi đã làm cách đây 15 năm. Tất nhiên, thị trường âm nhạc lúc tôi bắt đầu khởi nghiệp nó ngăn nắp hơn bây giờ. Vào lúc đó, tôi hoàn toàn phải hiểu thị trường đang muốn gì và mình chiều theo. Nhưng dần dà, tôi thấy vậy cũng là đủ lắm rồi. Giờ tôi muốn thu bớt lại, cho những đối tượng tinh tuyển hơn, sau 15 năm họ vẫn còn theo tôi, có lúc thăng lúc trầm. Bao nhiêu năm nay tôi cứ cơm áo gạo tiền đeo bám chưa làm được, nên giờ tôi tập trung làm những điều khiến cho mình vui.
- Để làm được những dự án như anh nói, nghĩa là có những thông điệp của thẩm mỹ âm nhạc mang tính cá nhân sẽ phải có một nền tảng vững chắc về tài chính. Mà thực sự, những đĩa nhạc anh làm chắc rất khó để gây sốt. Ta phải làm sao đây?
- Tôi luôn chia quỹ thời gian làm đôi, một nửa dành cho những dự án thuần tuý thương mại như nhạc phim, nhạc quảng cáo… để kiếm tiền nuôi những dự án mình thực sự thích, làm việc với những người mình mong muốn cộng tác từ lâu.
 |
- Anh vừa nói tới việc cộng tác với những người yêu thích. Với Hoàng Anh, một ca sỹ vô danh được anh đưa ra ánh sáng, điều gì khiến anh ưu ái đến vậy? Bây giờ đâu thiếu những cô gái vừa hát hay và ít nhiều đã có danh?
- Đó là cái duyên. Hoàng Anh không phải là người xuất sắc nhất mà tôi từng gặp. Khi làm việc tôi nhận ra nhiều cái non nớt, thiếu hụt. Nhưng cô ấy trực tiếp đến gặp tôi, nên tôi nghĩ có thể đó là định mệnh. Chẳng hạn có những người lâu thật lâu mình chẳng liên hệ, bỗng một ngày gặp lại, mình muốn được làm việc với họ, tôi gọi là "tái sinh duyên". Như trường hợp nhạc sỹ Bảo Chấn, người mà tôi sẽ cùng thực hiện album tác giả, mỗi người 5 ca khúc mới. Anh ấy sẽ hoà âm cho 5 ca khúc của tôi và ngược lại. Album sẽ là những giọng ca gắn bó với đời sống âm nhạc Sài Gòn nhiều năm, như Hồng Hạnh, Cẩm Vân… chẳng hạn. Nhiều hoài niệm, nhưng lại là những cảm xúc âm nhạc rất mới.
- Như anh nói là cái duyên, nhưng cũng phải có sự đồng điệu về tâm hồn nữa chứ?
- Tôi ngưỡng mộ anh Bảo Chấn bởi tài năng và nhân cách. Anh ấy điển hình cho phong cách nghệ sỹ Sài Gòn, điềm tĩnh, lịch thiệp và có văn hoá. Nhạc sỹ Bảo Chấn chính là người hoà âm bản phối đầu tiên ca khúc "Em về tinh khôi" của tôi năm 1997, đó là bản hoà âm tôi thích nhất đến giờ.
- Và dường như giữa anh và nhạc sỹ Bảo Chấn còn có cả sự chia sẻ khi cả hai cùng gặp hoạn nạn, trong chuyện bị "tố" là đạo nhạc trước đây?
- Thực ra những chuyện đó cũng đúng. Năm 2004, anh Bảo Chấn gặp sự cố với "Phố mùa đông". Lúc đó tôi làm phóng viên của trang âm nhạc trực tuyến Giai điệu xanh. Tôi là người trực tiếp đứng ra viết bài bênh vực anh, vì anh là một đồng nghiệp và người anh tôi rất trọng. Và tôi cũng muốn nói rõ, trong những việc như thế này, không phải ai cũng có thể chõ miệng vào mà bàn được. Phải có những người đủ đẳng cấp để nói. Và qua chính những bài báo đó, tôi đã khiến một số người nào đó bực mình, và họ quay qua… đánh cả tôi. Nhưng thực ra, trong giai đoạn 2004, chúng tôi sống cuộc đời riêng của mình, tôi và anh Chấn cũng chẳng chia sẻ được với nhau nhiều, chủ yếu là sự đồng cảm của những người làm nghề và thấu hiểu tài năng của nhau.
- Chúng ta vừa nói về những dự án âm nhạc nghiêm túc, kỳ công. Nhưng anh nhìn ngắm lại đi, dường như những dự án càng mất công và càng coi âm nhạc là trung tâm thì hay bị rơi vào một sự im lặng đáng sợ. Còn những thứ giả vờ tôn vinh âm nhạc, ví dụ như các show truyền hình tìm kiếm tài năng, thì gần như nuốt trọn tâm trí số đông. Thực tế này nghe có vẻ rất chua?
- Bao giờ cũng vậy. Tôi theo dõi diễn biến thị trường, có nhiều điều bất ngờ lắm. Ba bốn năm trước, chúng ta không hình dung được cơn sốt của truyền hình thực tế như bây giờ. Đến khi nó xảy đến, chúng ta mới nghiệm ra một số điều. Nói gì thì nói, khán giả Việt
Bởi vậy, trong nghề chúng tôi nói với nhau, làm gì cũng phải thiên thời địa lợi nhân hoà. Có những sản phẩm tốt, nghiêm túc, nhưng rơi không đúng thời điểm thì cũng cảm thấy rất cay đắng. Tôi thì rút kinh nghiệm theo kiểu khác, tôi tránh làm những dự án cần phải PR rầm rộ, tôi đánh vào đối tượng hẹp nên không bị ảnh hưởng bởi cơn bão truyền hình thực tế kia. Nhưng một số đồng nghiệp làm nghề lâu năm, như Quốc Trung chẳng hạn, kết hợp với Nguyên Lê và Thanh Lam hẳn hoi, nhưng cũng chẳng ai quan tâm.
Giá trị âm nhạc lung lay trước sự xâm lấn của các trò... vui
- Vâng, qua câu chuyện của Quốc Trung với chương trình "Cội nguồn", dường như thời này những giá trị âm nhạc đang bị lung lay, trước sự xâm lấn ồn ào của những trò vui?
- Tôi không nghĩ công chúng định giá sai đâu, họ cũng khôn ngoan lắm. Nhưng họ sẽ có một thói quen nhất định. Chẳng hạn họ biết một nhà hàng rất ngon, nhưng mà xa quá, hoặc là kiểu cách quá, cũng hơi mệt, ăn tạm một quán ăn gần nhà. Thì giá trị văn hoá có lẽ cũng vậy. Họ đồng ý đó là những chương trình hay, nhưng ở nhà bật tivi coi tạm, vì nó gần, lại không cầu kỳ gì hết.
- Vậy thì anh có nghĩ, những chương trình ca nhạc truyền hình, hoặc mai mốt là những dạng thức khác, sẽ giết chết những chương trình âm nhạc chuẩn mực ở nhà hát?
- Tại sao chúng ta không nhìn lạc quan hơn một chút? Rồi đây những chương trình truyền hình lôm côm sẽ tự chết. Tại sao chúng ta không lợi dụng các chương trình truyền hình thực tế như một công cụ truyền thông hữu hiệu cho những thứ nghiêm túc. Tất nhiên là không dễ, cần có những bàn tay marketing thông minh. Tôi muốn nói đừng nên ăn xổi.
- Nhân nói về các chương trình thi hát trên truyền hình hiện tại như The Voice,
- Không bao giờ. Trò quảng cáo mua vui ấy mà! Bởi vì bản chất của các chương trình như The Voice, Idol, Dancing with star… là để lấy quảng cáo. Và nó là cuộc chơi tương đối đại chúng, thậm chí hơi bình dân, cho những đối tượng bình dân, thay thế cho dòng sitcom khi xưa. Cái này có vẻ thú vị và hào nhoáng hơn, thu hút được số đông nhiều hơn.
 |
- Ngày trước, khi Vietnam Idol mùa đầu tiên khởi động, tôi có tham dự các cuộc họp với thiện chí đóng góp cho họ rất nhiều, thậm chí góp ý cho các thí sinh. Nhưng về sau tôi nhận ra mình là kẻ vô cùng ngây ngô, vì đó không phải là cuộc chơi của những khả năng mà là cuộc chơi của những trò nhăng nhít, phô trương, thậm chí hơi rẻ tiền, làm sao càng quái dị càng gây ấn tượng. Dần dà tôi nhận ra chẳng nên khuyên. Tôi cũng quen với nhiều ban tổ chức của các cuộc thi, nhưng tôi nghĩ thôi cứ để cho họ làm. Thực tế sản xuất chương trình sẽ làm cho họ tự kiểm nghiệm, đôi khi họ sẽ tự mắc vào những cái bẫy truyền thông do chính họ giăng ra. Toàn những trò scandal vớ vẩn. Một lúc nào đó, khi khách hàng của họ không đơn thuần là các nhãn hàng quảng cáo, mà là khán giả, những người bỏ tiền nhắn tin bình chọn, họ nhận ra họ sẽ dị ứng, quay lưng thì nhà sản xuất sẽ tự hiểu và điều chỉnh.
- Tôi rất yêu thích chương trình The Voice nên không có ý bài xích nó. Nhưng tôi muốn tranh luận với anh một chút. Anh vừa nói khi khán giả nhận ra thì họ sẽ quay lưng. Vậy anh nghĩ sao khi truyền thông phê phán, khán giả có người bày tỏ giận dữ, nhưng lượng người xem The Voice vẫn tiếp tục tăng, xem xong rồi chửi, nhưng chửi rồi vẫn muốn xem?
- À, đây là tâm lý đám đông. Họ vẫn cần theo dõi, để có chuyện mà chửi chứ, không nhạt miệng thì sao (cười).
Trần Lập đánh mất mình ở The Voice?
- Với tư cách một nhạc sỹ, một nhà sản xuất, đứng vào trường hợp của Trần Lập trong tình huống chọn Bảo Anh tuần qua, tình huống mà Trần Lập bị la ó và cho là lừa dối khán giả, anh sẽ xử lý thế nào? Anh sẽ chọn một cô gái hát vừa vừa mà rất xinh hay chọn một cô hát cực hay?
- Nếu tôi ở vị trí của Trần Lập, chắc chắn tôi sẽ chọn một người thực sự có tài. Thực ra tôi cũng hiểu Trần Lập, cậu ấy là người làm chuyên môn thực sự, chứ không phải ấm ớ ở đâu đó nhảy vào. Nhưng khi bước vào những cuộc chơi như The Voice, nó có những tiêu chí của nó, nó có những kịch bản của nó, và các huấn luyện viên không được vi phạm.
- Việc chọn một cô gái thật xinh rồi biến báo phòng thu cho cô ấy thành một ca sỹ, hình như Quốc Bảo cũng làm 15 năm trước với Ngô Thanh Vân rồi. Và phải chăng anh nhận ra sự phũ phàng của mô hình đó?
- Không bao giờ có được một thành công thực sự lớn với mô hình đó đâu. Nên cho phép tôi nghi ngờ về đường dài của Bảo Anh, tôi không tin cô ấy có thể đi bền với nghề hát.
- Nhưng có nên chỉ trích nhà sản xuất The Voice không, khi mà thị trường âm nhạc hiện tại đang nhan nhản những ca sỹ có nhan sắc nhưng lại khiếm khuyết rất lớn về giọng hát?
- Đẹp cũng là một giá trị. Tuỳ vào tiêu chí mỗi cuộc thi họ lựa chọn. Nhưng chỉ có điều, người ta sẽ tung những hạt giống đó vào tương lai, bạn gieo hạt giống nào thì bạn sẽ nhận những hoa trái đó. Nếu là tôi, tôi phải chọn những giọng ca đi lâu bền, từ 10 năm trở lên. Bạn nhìn đi, như Cẩm Vân, như Mỹ Tâm… họ đều trên 10 năm toả sáng, có sự nghiệp dài lâu, chứ không thể xuất hiện hai năm rồi biến mất. Dĩ nhiên làm giải trí thì đừng có xấu, tội lắm, nhưng đẹp không phải là yếu tố quan trọng nhất của một ca sỹ
- Xin cảm ơn anh!
