Nhạc sĩ Phạm Hải Âu: Muốn tạo nên “phản ứng hóa học” trong âm nhạc

• Nhạc sĩ Trương Tuyết Mai: Về nơi vắng vẻ mà vẫn lao xao
• Nhạc sĩ Dân Huyền và kỷ niệm về những bài báo được Bác Hồ đọc
• Nhạc sĩ Việt Anh: Trong thế giới của riêng mình
• Nhạc sĩ - NSND Trần Quý: Một tài năng đa dạng

- "Nguyên tố âm nhạc- Back to basics" là một dự án âm nhạc miễn phí phát hành trên kênh Youtube. Ý tưởng này khởi nguồn từ đâu?

+ Ý tưởng của tên gọi này ban đầu bắt nguồn từ ý nghĩa của các nguyên tố hóa học. Mỗi nguyên tố hóa học đều có một tên riêng và ký hiệu riêng để nhận biết. Tương tự, mỗi tác phẩm được trình bày trong "Nguyên tố âm nhạc" cũng mang một nét đặc trưng cực kỳ riêng biệt và không giống với bất cứ một ca khúc nào từng phát hành ở thị trường âm nhạc Việt Nam. Âu cam đoan điều đó.

Bên cạnh đó, "Nguyên tố âm nhạc" sẽ là một chuỗi chương trình với nhiều chủ đề khác nhau. Mà lần đầu tiên ra mắt, Âu chọn chủ đề "Back to basics" nghĩa là quay về với những gì cơ bản nhất trong cách hòa âm phối khí sử dụng những nhạc cụ mộc như guitar thùng, violin, cello và cách ghi âm cũng hoàn toàn theo kiểu cũ là cả ban nhạc và ca sĩ thu âm cùng nhau trong cùng một lần.

- Hình như Phạm Hải Âu đang muốn làm nên một phản ứng hóa học nào đó trong âm nhạc chăng?

+ Đúng là như vậy, mỗi tác phẩm sẽ cho một phản ứng hóa học khác nhau mà các nguyên tố tạo nên phản ứng hóa học là chính ca sĩ, ban nhạc, những chiếc micro đặt đúng vị trí là chất xúc tác, cảm nhận và phản hồi của người nghe nhạc là chất xúc tác mạnh mẽ nhất. Phản ứng hóa học này có làm cho các giác quan cảm xúc thăng hoa hay không là điều mà Âu luôn tâm niệm và hy vọng có thể làm được.

- Trong thời buổi bùng nổ rất nhiều hình thức nghe nhạc qua mạng internet với nhiều dòng nhạc khác nhau, theo Hải Âu, đâu là nét riêng  để khiến Back to basics thu hút khán giả?

+ Điểm mạnh nhất của "Nguyên tố âm nhạc-Back to basics" lần này là mỗi số sẽ giới thiệu một tác phẩm hoàn toàn mới. Điều này thật sự đặc biệt và cũng đi kèm với khó khăn. Khi thời điểm hiện tại, lượng bài mới và chất lượng là tương đối hiếm. Bản thân ca sĩ khi tìm được bài hay hợp với mình họ cũng có những dự án của riêng họ, làm thế nào để thỏa hiệp với Âu, chấp nhận giới thiệu tác phẩm của mình trong chương trình của Âu.

Trước nhất Âu nghĩ Âu phải làm tốt công việc của mình, cho người ca sĩ thấy ca khúc của họ sau khi được Âu hòa âm phối khí, chơi band live sẽ hiệu quả như thế nào. Rồi dần dần khi chương trình càng được khán giả quan tâm, chú ý, mình sẽ dễ có được sự tin tưởng của các ca sĩ, từ đó hướng tới những tác phẩm được đầu tư công sức lớn hơn và chất lượng hơn nữa.

- Đây là một dự án phi lợi nhuận nhưng cần sự chung tay của nhiều người, điều gì có thể kết nối những người trẻ vào một dự án như vậy? Và Hải Âu có nghĩ mình sẽ đi được đường dài?

+ Trước mắt Âu chắc chắn làm được 6 số mang chủ đề "Back to basics". Hiện tại kinh phí vẫn luôn là vấn đề nan giải, nhưng từ trước đến nay, những ca sĩ Âu từng cộng tác chung cũng rất hiểu tính Âu. Âu sẵn sàng làm việc không công cho nghệ thuật, cho những gì mình đã nung nấu. Chính vì vậy Âu nhận được sự hỗ trợ khá nhiều từ phía các ca sĩ nhưng Âu vẫn luôn hy vọng sẽ ngày càng nhiều ca sĩ tìm tới Âu và mở lời tham gia "Nguyên tố âm nhạc". Âu tin mình từng bước một đặt nền móng, "Nguyên tố âm nhạc" sẽ là một liên kết vững chắc.

- Tôi nhớ, Hải Âu mở đầu sự nghiệp và thành công với "Vệt nắng" và anh vẫn kiên định đi con đường của mình trong khi nhiều nhạc sĩ sống ở TP Hồ Chí Minh thường đi theo xu hướng sáng tác nhạc cho tuổi teen, những ca khúc thị trường. Điều gì giúp Hải Âu đủ bản lĩnh để đứng ra ngoài xô bồ của đời sống âm nhạc như thế?

+ Âu nghĩ là tại sao không hỏi những người đang sáng tác nhạc thị trường không nghiêm túc đầu tư cho âm nhạc và nghệ thuật. Điều đó giúp ích cho nền âm nhạc Việt Nam vốn đã không tuân theo một quy chuẩn âm thanh và thể loại nào. Còn về bản lĩnh thì Âu không dám nhận, có lẽ đơn giản vì khi đặt bút viết một ca khúc nào, Âu đều nghĩ phải làm sao để mình được tự hào giới thiệu nó với bố mẹ, bạn bè, những người yêu nhạc đã luôn ủng hộ mình từ những ngày đầu tiên.

Phạm Hải Âu vừa ra album do ca sĩ Ngọc Anh thể hiện.

- Tôi rất ấn tượng với  Album "Từ trái tim" của Âu, nhưng tôi trộm nghĩ, Ngọc Anh dường như chưa khai thác hết những vỉa quặng chìm sâu trong ca từ của anh. Tôi vẫn nghĩ đến một giọng ca khác, một sự kết hợp khác trong âm nhạc của Âu, tựa như Lê Uyên-Phương, Trịnh-Khánh Ly… Âu nghĩ sao?

+ Âu lại thích được kết hợp với nhiều người hơn là tạo thành một bộ đôi. Ca sĩ Ngọc Anh theo Âu đã hát rất tốt album "Từ trái tim" này với những gì Âu truyền tải. Bên cạnh đó, cách Ngọc Anh đầu tư tâm sức và làm việc với Âu luôn cho Âu cảm giác thoải mái, vui vẻ. Điều đó góp phần giúp Âu sáng tác những ca khúc sau này nhiều miền cảm xúc hơn, như "Cuốn mãi, trôi xa, tan đi" hay "Tìm một người như thế". Âu cũng từng chia sẻ, mỗi ca sĩ lại cho Âu một tư duy viết ca khúc khác nhau, với một giọng ca khác, chắc chắn Âu sẽ cho  ra đời những ca khúc khác hẳn.

- "Từ trái tim" là Album sáng tác đầu tay của Âu, giúp khán giả nhận diện Phạm Hải Âu với tư cách là một tác giả trọn vẹn chứ không chỉ là những sáng tác đơn lẻ với âm nhạc có màu sắc riêng, không trộn lẫn. Đó là một Album về tình yêu và phải mất 3 năm mới hoàn thành. Đây hẳn sẽ là một bước ngoặt trong cuộc đời làm nhạc của Âu?

+ Âu nghĩ đây là một bước đệm thì đúng hơn, hay một trạm dừng chân lý tưởng trên con đường âm nhạc. Tiếp sức, rồi vác đàn lên và đi tiếp. 3 năm đối với một người sản xuất âm nhạc đáng lẽ phải cho ra đời nhiều hơn là một album nhưng chính vì đây là album đầu tay, nên Âu phải dành nhiều thời gian như vậy. À, một phần mình cũng là người Đà Lạt, có lẽ cũng bị chầm chậm, lãng đãng.

- Nếu tự vẽ chân dung mình, Phạm Hải Âu sẽ vẽ như thế nào?

+ Âu vẽ bằng tranh sơn dầu nhé, một gã nhạc sĩ tóc xoăn, đeo kính, gầy và vác tất cả những nhạc cụ có thể vác được trên lưng. Miệng vẫn mỉm cười.

- Tinh thần Đà Lạt, tâm hồn Đà Lạt và tình yêu của người Đà Lạt vẫn mang một hồn cốt riêng, mộng mơ, lãng mạn, thẳm sâu nhưng vô cùng trong trẻo. Ra đi từ thành phố mộng mơ Đà Lạt, đến bây giờ, Âu nghĩ, mình đã đi đến đâu trong hành trình âm nhạc của mình?

+ Càng xa Đà Lạt lâu Âu càng thấy mình gần Đà Lạt hơn. Vì đến ngày hôm nay, con người Đà Lạt trong Âu bộc lộ rõ ràng. Đến những vùng đất mới, mình dễ thấy được cái hay cái dở ở nơi đó. Đi xa Đà Lạt lâu rồi về lại thấy Đà Lạt cũng thế, có nhiều ưu điểm cũng không ít khuyết điểm.

Vì là người Đà Lạt, ai cũng bảo Âu hiền quá, người ta làm sai với tác phẩm của mình mà mình toàn cười. Đôi khi Âu cũng buồn, nhưng tính Âu luôn thích tạo cảm giác thoải mái cho người đối diện. Những ca khúc của Âu cũng thế, phải được trình diễn một cách thật thoải mái. Hỏi Âu đã đi được đến đâu, Âu nghĩ, trong hành trình âm nhạc này, Âu đang ở chỗ mà Âu cảm thấy thoải mái nhất.

- Khởi nguồn của Âu là rock, nhưng bây giờ, Âu đang chọn một con đường khác, có khi nào, Âu nghĩ, mình sẽ thay đổi phong cách?

+ Âu vẫn luôn muốn làm nhiều phong cách, có điều mình chưa có thời gian để thực hiện. Một album nhạc Rock Âu cũng đã từng nghĩ đến, nhưng trước mắt thời gian này Âu đang chuyên tâm vào Soul/R&B.

- Có một thế hệ nhạc sĩ mới, đa tài, đang tạo nên một đời sống mới của âm nhạc đương đại như Đỗ Bảo, Giáng Son, rồi Phạm Hải Âu, Sa Huỳnh, Phạm Toàn Thắng… Theo Âu, chúng ta có cái nhìn lạc quan vào thị trường âm nhạc hiện nay không?

+ Âu mong là 2 năm nữa chúng ta sẽ có cái nhìn lạc quan. Hiện tại thì chưa, vì Âu biết thị trường ca nhạc giải trí vẫn đang lên ngôi do rất nhiều yếu tố. Các nhạc sĩ, đặc biệt là những người chuyên viết ca khúc có lẽ vẫn cần có thời gian để sáng tạo. Âu quen rất nhiều các nhạc sĩ tài năng, Âu tin họ sẽ cho ra đời những tác phẩm nghệ thuật chất lượng,  Âu vẫn thường xuyên trao đổi và giục những nhạc sĩ ấy. Âu biết người nghệ sĩ thì thường làm việc độc lập, cực đoan những đôi khi có một người khác tác động vào sẽ khiến mọi việc được trôi chảy hơn.

- Âu nghĩ thế nào nếu cuộc sống của anh không có âm nhạc. Âu sẽ làm gì nếu không phải là âm nhạc nhỉ?

+ Có những ngày Âu không nghe một bản nhạc nào. Đó là những ngày Âu nhìn vào ly cà phê, nhìn vào hàng cây xanh mướt thế rồi những nốt nhạc lại cứ văng vẳng trong đầu. Âu sẽ làm gì khi ấy nếu không phải là ghi lại chúng nhỉ? Âu thích vẽ, từng thi trượt trường Kiến trúc, có lẽ thế, Âu vẽ lại vậy.

- Trong bối cảnh nền âm nhạc khi cán cân giá trị vẫn nghiêng về giọng ca và hình thể thay vì chủ thể sáng tác và nhà sản xuất, rõ ràng con đường nghệ thuật luôn là cuộc đi khó khăn. Âu có buồn không?

+ Âu buồn 2 phút và rồi thôi. Con đường mình chọn mà, nghệ thuật thì luôn cần phải có sự trả giá. Người ta vẫn thường nói hy sinh vì nghệ thuật. Vì đơn giản nghệ thuật là một vách núi sừng sững, làm nghệ thuật không bao giờ đơn giản, người chọn con đường dễ đi, người chọn con đường khó đi.

- Và những người trẻ làm nhạc như Âu, vừa sáng tác, vừa hòa âm, phối khí, hẳn có nhiều lợi thế nhưng cũng rất nhiều khó khăn trong bối cảnh hiện nay?

 + Trước đây Âu khó khăn hơn. Khi rất nhiều thứ mình muốn làm nhưng không đủ cơ sở vật chất, điều kiện để làm. Hiện tại Âu đã có công ty thu âm của riêng mình là Fly High Entertainment. Phòng thu của Âu cũng trang bị đầy đủ các thiết bị có thể đem lại hiệu quả âm thanh tốt. Chương trình "Nguyên tố âm nhạc-Back to basics" sắp tới đây sẽ là một minh chứng. Bên cạnh đó, Âu cũng sẽ phát triển mảng đào tạo ca sĩ và sản xuất để cho ra đời được một lứa ca sĩ có chất lượng nghệ thuật với cá tính âm nhạc thật sự riêng biệt, thật sự là một "nguyên tố" trong nền âm nhạc Việt Nam.

- Cảm ơn Âu. Chúc Âu sẽ thành công với những dự định của mình.