Jair Bolsonaro: Donald Trump của Brazil

• Tổng thống Mỹ tố FBI cài "mật thám" vào chiến dịch tranh cử
• Cựu Thủ tướng Pháp ra tranh cử chức thị trưởng ở Tây Ban Nha?
• Sao nữ đồng tính phim "Sex and the City" tranh cử Thống đốc New York

Đó là nghị sĩ Jair Bolsonaro, 63 tuổi, đến từ bang Rio de Janeiro. Fernando Vieira, một người ủng hộ Bolsonaro nhận định chắc nịch: “Ông ấy là niềm hy vọng của Brazil!

Tại thành phố Boa Vista, ông được người dân hết sức yêu mến và đặt biệt danh cho ông là “The Myth” (Thần). Những người ủng hộ cho rằng ông Bolsonaro được đặt biệt danh như vậy để xứng với phong cách chính trị “gây sốc” và những điều ông tuyên bố chưa từng được chính khách nào thể hiện ở Brazil.

Ông Bolsonaro đang làm nóng thêm bầu không khí chính trị vốn đã sôi sục từ nhiều tháng qua ở đất nước Brazil. Quan điểm, tư tưởng chính trị có vẻ cực đoan, gây thù ghét đang tạo cho ông vỏ bọc của một chính khách mạnh mẽ nhưng chắc chắn không phải ai cũng ưa thích.

Là một chính khách kỳ cựu, tham gia chính trị từ cách đây 30 năm, Bolsonaro làm nghị sĩ Brazil đã 7 nhiệm kỳ liên tiếp. Được hấp thu những tư tưởng, đào tạo từ thời nhà độc tài Augtusto Pinochet, Bolsonaro đã không ít lần lên tiếng kêu gọi khôi phục lại chế độ quân đội cai trị như từng có trước đây. Dĩ nhiên, tiếng nói của ông lạc lõng giữa thời đại hòa bình và dân chủ, hiện đại hóa của Brazil sau thời kỳ khổ ải đã qua.

Tuy nhiên, trong môi trường chính trị Brazil ngày nay, với việc cựu Tổng thống Lula Da Silva đang ngồi tù vì bị cáo buộc tội tham nhũng, cùng hàng loạt chính khách của tất cả các đảng phái, kẻ ngồi tù người phải từ chức, quan điểm của Bolsonaro bỗng dưng gây chú ý như một “giải pháp thay thế” hay vì lý do gì khác chưa giải thích được.

Trong tham vọng hòa mình theo trào lưu thiên hữu của Nam Mỹ, Bolsonaro tự hóa trang mình thành một “phiên bản Nam Mỹ” của Tổng thống Mỹ Trump: ủng hộ quyền sử dụng súng, chống các định chế truyền thống. Bolsonaro lớn tiếng công kích những thành phần mà ông gọi là “bọn người xấu”, những kẻ thất bại, tham nhũng và lừa đảo.

Ông cáo buộc những người phê phán mình là “buôn tin giả”, thề sẽ hành động cứng rắn với bọn tội phạm và không quên công kích Trung Quốc. Trong một lần vận động cử tri ở thành phố Boa Vista, Bolsonaro tuyên bố dõng dạc: “Chúng ta làm ăn với người Trung Quốc chứ không giao lãnh thổ!”.

Những phát biểu của ông có phần giống với Tổng thống Mỹ Trump. Chẳng hạn, ở Brazil, Bolsonaro được gọi bằng thuật ngữ “người ghét phụ nữ” do những lời phát ngôn công kích phụ nữ không tiếc lời. Bên cạnh đó, Bolsonaro còn bị nhiều điều tiếng do thái độ và những phát ngôn chống lại người da màu và người đồng tính, công kích người nước ngoài lai vãng Brazil và thậm chí miệt thị các cộng đồng người da đỏ bản xứ.

Bolsonaro đặc biệt “dị ứng” với những người nước ngoài hay tham gia vào chuyện nội bộ của nước sở tại. Về điểm này, ông có vẻ tương đồng với Thủ tướng Hungary Viktor Orban, người vừa tái đắc cử nhiệm kỳ thứ ba liên tiếp với quan điểm chống người nhập cư, bài xích người nước ngoài can thiệp chuyện nội bộ của nước ông.

Những lời nhận xét hừng hực của Bolsonaro một thời bị xem là lời kêu gào của những kẻ cực đoan không phù hợp với bối cảnh xã hội Brazil đương thời. Nhưng trong bối cảnh trào lưu chính trị cực hữu và dân túy đang lên cao, đặc biệt là ở châu Âu và đang muốn lan sang Nam Mỹ, những chính khách theo khuynh hướng dân tộc cực hữu như Bolsonaro có lý do để mơ đến ngày chiến thắng. Brian Winter, Tổng biên tập tạp chí Americas Quarterly, nhận xét một cách khá chắc chắn: “Tôi nghĩ rất có thể ông ấy sẽ chiến thắng”.

Jair Bolsonaro sinh ngày 21-3-1955 tại thành phố Campinas, São Paulo, đông nam Brazil. Cha mẹ ông đều là người gốc Italia. Ông Bolsonaro đã kết hôn 3 lần và có 5 người con. Người vợ đầu tiên của ông là Rogéria Bolsonaro, họ có với nhau 3 con trai: Flávio, Carlos và Eduardo. 

Cuộc hôn nhân thứ hai của ông là với Ana Cristina, và sinh một người con tên Renan. Người vợ thứ ba và hiện tại của ông là Michelle de Paula Firmo Reinaldo Bolsonaro. Bà này đã sinh cho ông một cô con gái duy nhất tên là Laura.