Ca sĩ Linh Nguyễn: Khi ca hát đã là thân phận

Linh Nguyễn chắc chắn là cái tên còn ít nhiều xa lạ trong lòng người yêu nhạc. Anh vốn là diễn viên được đào tạo ngành chèo và đang công tác tại Nhà hát chèo Hà Nội. Giọng ca  ngọt ngào này từng giành giải bạc trong Liên hoan giọng hát hay dân ca dân tộc toàn quốc.

Dù để lại dấu ấn trong dòng nhạc dân tộc nhưng niềm đau đáu của Linh Nguyễn lại hướng về những ca khúc của dòng nhạc bolero. Những bài hát thấm đẫm tâm sự của những cuộc đời buồn, éo le, trắc trở đã ngấm vào Linh Nguyễn từ khi anh còn là cậu bé sống trong cô nhi viện. Dường như chỉ những ca từ giai điệu đó mới chở hết những tâm tư của một người nghệ sĩ mà cuộc sống đã trải qua rất nhiều nỗi đau thân phận.

Linh Nguyễn trong buổi họp báo phát hành album mới.

Linh Nguyễn kể, lúc sống ở cô nhi viện, anh thường nghe lén những bài hát nhạc vàng, nhạc sến từ những gia đình khá giả hồi đó thường sử dụng đĩa than. Giọng hát của những danh ca nhạc vàng nổi tiếng một thời khiến tâm hồn Linh Nguyễn nức nở. Nghe rồi thuộc rất nhanh. Những bài hát kể chuyện phận đời nghèo khổ, những nỗi trắc trở tình duyên hay than thở nỗi buồn dường như đã ngấm vào từng hơi thở, từng tế bào của cậu bé mồ côi. Linh Nguyễn thường tự mình hát theo những giai điệu đó và cảm thấy như mình được an ủi, được xoa dịu. Là cậu bé có tâm hồn nhạy cảm, Linh Nguyễn đã ước ao khi lớn lên được làm một người nghệ sĩ, được hát những bài hát chất chứa tâm sự đó để chia sẻ yêu thương, cảm thông với mọi người.

Nhưng cuộc đời nhiều thử thách đã đẩy Linh Nguyễn đi qua những cửa ải mà nếu không có bản lĩnh, anh rất có thể đã đi một hướng khác, tiêu cực hơn, bi quan hơn, chứ không phải trở thành một nghệ sĩ đứng trên sân khấu để kể chuyện đời mình cho khán giả hâm mộ như hôm nay. Mồ côi cha mẹ từ năm lên 9 tuổi, Linh Nguyễn thấm thía thế nào là nỗi cô đơn, là thiếu vắng tình cảm gia đình.

Thời mới lớn, ôm ấp những giấc mơ bay nhảy, Linh Nguyễn rời cô nhi viện, theo bạn giang hồ đi làm phu vàng ở Lai Châu. Cuộc sống nơi bãi vàng rừng thiêng nước độc, bên cạnh những con người ôm giấc mơ đổi đời nhờ vàng nhưng ngày tháng lại trôi qua bên những bàn đèn thuốc phiện có nguy cơ đẩy Linh Nguyễn trở thành một kẻ giang hồ, nghiện ngập.

Song dường như một ngôi sao trong trẻo chiếu mệnh, để Linh Nguyễn gánh vác một sứ mệnh khác. Những ngày tháng lăn lộn đó, bên những người bạn phần lớn là nghiện hút đã giúp Linh Nguyễn nhận ra những giá trị quan trọng của cuộc đời. Rằng hãy cầm nắm số phận của mình, làm chủ cuộc sống của chính mình, đừng bao giờ dại dột hủy hoại hình hài và tâm hồn mà cha mẹ mình đã ban tặng cho mình. Hãy sống một đời sống có ích hơn và ý nghĩa hơn.

Linh Nguyễn rời bãi vàng sau 2 năm kiếm sống ở đây. Giờ nghĩ lại anh vẫn cảm ơn trời phật, cảm ơn mẹ cha đã phù hộ để anh không làm người tình của “nàng tiên nâu”, nếu không cuộc đời anh sẽ đi theo một ngả khác mà chắc chắn là sẽ âm u, tăm tối hơn, nhưng lại là dễ hiểu với một thanh niên lang thang không nơi nương tựa như Linh Nguyễn.

Anh vào TP Hồ Chí Minh, đi làm công nhân cho một công ty sản xuất nước khoáng. Được một hồi làm không đủ ăn, lại chạy loanh quanh sang làm việc cho một xưởng may. Chán xưởng may Linh Nguyễn chạy sang làm nghề điện. Đi làm thuê ba cọc ba đồng mãi, nghĩ chán, phải quyết học một cái nghề, Linh Nguyễn khăn gói quả mướp ra Ninh Bình theo học trường trung cấp dạy nghề. Học chưa được bao lâu lại chán, chuyển sang học nghề gỗ thủ công mỹ nghệ.

Nhưng rồi cái sự học như gà mắc tóc của Linh Nguyễn ấy lại phải thêm một lần thay đổi. Anh nhận ra rằng trong đáy sâu tâm hồn mình còn một mong muốn được chôn sâu giấu kín, vì điều kiện nghèo khổ mà chưa thể bộc lộ mạnh mẽ. Đấy là mong ước được làm nghệ thuật. Dường như con người nghệ sĩ ngủ sâu trong anh thỉnh thoảng vẫn tỉnh giấc, thổn thức với ước mong được tỏa sáng, được sống với đam mê, được là chính mình. Và Linh Nguyễn quyết tâm thi vào Trường Sân khấu điện ảnh, một quyết tâm mang tính bước ngoặt trong cuộc đời của anh.

Linh Nguyễn thi đỗ vào khoa kịch hát dân tộc Trường Sân khấu điện ảnh. Anh hát nhạc dân tộc ngọt ngào và được kỳ vọng. Cậu bé mồ côi sống ở cô nhi viện ngày nào đã trở thành một nghệ sĩ ngành chèo. Nhưng dù là hát chèo, dù là được biết đến, Linh Nguyễn vẫn còn một giấc mơ nghệ thuật khác và trong thâm tâm anh không ngừng theo đuổi, đó là hát nhạc bolero, với những ca khúc mùi mẫn, tình cảm, những ca khúc mà thủa nhỏ anh đã trót nghe, đã thấm vào tâm hồn anh.

Không nhiều, chỉ thảng hoặc nơi này nơi kia Linh Nguyễn hát nhạc bolero, nhưng anh luôn nhận được nhiều thiện cảm từ phía người nghe. Bolero từ lâu đã là dòng nhạc gắn bó với đông đảo người nghe, rất được ưa chuộng trong công chúng, đặc biệt là tầng lớp bình dân. Trước Linh Nguyễn có nhiều danh ca đã đóng đinh tên tuổi ở dòng nhạc này. Linh Nguyễn quyết định chuyển hướng khi tuổi đời không còn quá trẻ, phải nói là một quyết định chẳng mấy an toàn.

Nhưng anh nhận thấy, chỉ khi hát những ca khúc thuộc thể loại nhạc vàng tình cảm này, anh mới về lại chính con người của mình. Nghệ sĩ nghèo, mơ chuyện làm album hay liveshow không dễ, nhất là khi chưa thành một tên tuổi lớn trong khán giả. Linh Nguyễn cũng quen với cơ cực từ nhỏ, nên anh không sợ nghèo. Anh sợ nhất là mình không được làm việc mình yêu thích.

Nhưng đời sống luôn chứa nhiều bất ngờ. Với cách hát nhạc sến tình cảm mà không ủy mị, không nức nở, vẫn giữ được chất “men”, chất đời của mình, Linh Nguyễn được nhiều khán giả sành nghe nhạc bolero đánh giá là đặc biệt. Một vài đại gia chỉ nghe Linh Nguyễn hát đôi lần đã cảm mến anh, ngỏ ý muốn giúp đỡ để anh có thể làm album, để giọng hát của anh đến gần hơn với khán giả.

Nghe kể, nữ đại gia nọ ở Lào Cai, rất yêu mến giọng hát của nam ca sĩ mà đã trả anh cát xê cực khủng khi anh biểu diễn tại đám cưới của con gái bà. Hào hiệp hơn, nữ đại gia còn tặng ca sĩ xế hộp đắt tiền để anh có phương tiện đi biểu diễn phục vụ bà con. Có cả khán giả Việt Kiều giúp đỡ tiền để Linh Nguyễn làm album. Và “Đường tình đôi ngả” được phát hành theo cách đó. Một DVD được làm công phu, chất lượng, với những cảnh quay đẹp ở những địa điểm đẹp nhất của đất nước.

Những bài hát được lựa chọn để trình bày trong album cũng là những bản tình ca nằm lòng trong công chúng qua thời gian như “Sầu lẻ bóng”, “Chuyện tình bên hồ”, “Chuyến tàu hoàng hôn”, “Người ngoài phố”, “Đường tình đôi ngả”, “Mưa nửa đêm”... Thú vị nhất ở album này là Linh Nguyễn đã được Anh Thơ, một giọng ca nữ đẹp của dòng nhạc dân gian đồng ý hát chung với anh.

Linh Nguyễn chia sẻ: “Anh Thơ nói với tôi, cô muốn giúp đỡ tôi vô điều kiện, vì yêu quý giọng hát của tôi và muốn ủng hộ một người dù tuổi đời là bạn nhưng tuổi nghề là em của cô. Anh Thơ chia sẻ, cô cũng từng có một tuổi thơ nghèo khó, phải xách từng ấm nước chè xanh chạy theo đường tàu để bán cho khách nên cô đồng cảm với quá khứ cơ cực của tôi. Dù không phải là ca sĩ chuyên hát nhạc bolero, nhưng Anh Thơ rất yêu thích dòng nhạc này. Chúng tôi hát chung với nhau rất hợp, rất ăn ý”.

Linh Nguyễn và Anh Thơ hát chung trong album “Đường tình đôi ngả”.

Một mạc, hồn hậu và chân thật, đó là cảm nhận của khán giả khi tiếp xúc với Linh Nguyễn ở ngoài đời cũng như khi nghe anh hát trên sân khấu. Không cố tình lạm dụng kỹ thuật hay tỏ ra mùi mẫn quá mức khi trình bày những bài hát nhạc vàng, Linh Nguyễn khiến cho những người vốn không thích thể loại nhạc này phải thay đổi cảm nhận của chính họ.

Cách hát của Linh Nguyễn tự nhiên hơn, đời hơn, nhiều nam tính hơn, một mùi vị lạ hơn, dễ nghe dễ vào dễ cảm hơn với khán giả, nhất là những khán giả không thích sự sướt mướt, ủy mị. Linh Nguyễn chia sẻ rất thật, ở tuổi này mới đi những chặng đầu tiên, anh không mong sự nổi tiếng. Đơn giản là anh được hát, để được là chính con người mình, và để trả nợ một chữ Tình quá sâu nặng mà anh đã nợ cuộc đời, nợ những người đã luôn ở cạnh, chia sẻ, động viên, giúp đỡ từ khi anh còn là đứa trẻ bơ vơ mất cha mất mẹ. Hát giống như kể chuyện đời mình và nói hộ nỗi lòng của những khán giả như mình. Danh tiếng hay tiền bạc là thứ đến sau, hoặc có thể không đến, nhưng Linh Nguyễn vẫn luôn cảm thấy hạnh phúc với lựa chọn cuối cùng của mình.

Âm nhạc đối với một vài ca sĩ có thể là phương tiện để đạt tới nhiều thứ, còn với Linh Nguyễn, âm nhạc là trái tim và tâm hồn của anh, một sự đạt được hay tìm thấy, sau rất nhiều lựa chọn “phương tiện” khác. Và đó cũng là một lợi thế của giọng ca mới nhưng không còn trẻ này. Khán giả sẽ không bao giờ bỏ rơi hay lãng quên những nghệ sĩ như vậy, những người mà ca hát không phải là nghề nữa, mà chính là THÂN PHẬN của họ rồi.