Philippines: Thượng nghị sĩ "thách đấu" Tổng thống
Sau khi bị Tổng thống Rodrigo Duterte thu hồi lệnh ân xá hôm 4-9, ngày 25-9 vừa qua, Thượng nghị sĩ Antonio Trillanes đã bị bắt tại Manila. Ông Antonio Trillanes trở thành thành viên thứ hai của Thượng viện bị bắt dưới thời Tổng thống Rodrigo Duterte vì lên án cuộc chiến chống ma túy gây tranh cãi tại Philippines.
Trước đó, bà Leila de Lima, cựu Bộ trưởng Tư pháp và là người thường xuyên chỉ trích Tổng thống Rodrigo Duterte, đã bị bắt và tống giam 18 tháng với cáo buộc nhận tiền để tạo điều kiện cho hoạt động buôn bán ma túy trong nhà tù quốc gia.
Khi được hỏi về việc bắt giữ ông Antonio Trillanes, người phát ngôn lực lượng cảnh sát quốc gia Benigno Durana cho biết, bất kỳ lệnh nào mà cơ quan tư pháp đưa ra đều phải được tuân thủ.
Việc này diễn ra sau khi Tòa án tối cao cho biết, đã nhận được đề nghị của lực lượng vũ trang và cảnh sát - không bắt Thượng nghị sĩ Antonio Trillanes theo lệnh Tổng thống Rodrigo Duterte, trừ khi lệnh bắt do Tòa án tối cao công bố.
Nhiều nghị sĩ đối lập cũng không đồng tình với quyết định thu hồi sắc lệnh ân xá năm 2010 đối với Thượng nghị sĩ Antonio Trillanes của Tổng thống Rodrigo Duterte. Khoảng 20 ngày trước (11-9), 5 Thượng nghị sĩ đối lập đã cùng gửi kiến nghị lên Thượng viện, đề nghị xem xét khả năng không hợp pháp của việc thu hồi lệnh ân xá đối với Thượng nghị sĩ Antonio Trillanes, cũng như ngăn Tổng thống Rodrigo Duterte lạm dụng quyền lực trong tương lai.
15 năm trước, ông Antonio Trillanes từng bị bắt do tham gia cuộc đảo chính năm 2003 và binh biến năm 2007 nhằm vào tổng thống khi đó là bà Gloria Macapagal Arroyo, và được cựu Tổng thống Benigno Aquino ân xá năm 2010."Họ bóp méo luật pháp để nền dân chủ và thể chế của chúng ta thất bại. Đây là sự trả thù của Duterte và phe cánh của ông ta", ông Antonio Trillanes tuyên bố sau khi bị bắt.
Theo tờ New York Times, quyết định bắt ông Antonio Trillanes được Tổng thống Rodrigo Duterte đưa ra sau khi ông cảnh báo các cựu binh và binh sĩ tại ngũ có quan điểm phản đối dám tiến hành đảo chính.
Theo hãng Reuters, ông Rodrigo Duterte đưa ra cảnh báo kể trên sau khi nhận được tin nói rằng, Thượng nghị sĩ Antonio Trillanes âm mưu với các thành phần nổi dậy để lật đổ Tổng thống.
Và việc này diễn ra sau khi Tổng thống Rodrigo Duterte sa thải nhiều sỹ quan quân đội cấp cao với cáo buộc có liên quan tới tham nhũng. Trong 7 sỹ quan cấp cao kể trên đáng chú ý có Tư lệnh Bộ chỉ huy dịch vụ y tế, Chuẩn tướng Edwin Leo Torrelavega và Đại tá Antonio Punzalan.
Về phần mình, Tổng Tư lệnh quân đội Carlito Galvez Jr cảnh cáo binh sĩ không đứng về phe nào trong cuộc xung đột giữa Tổng thống Rodrigo Duterte và Thượng nghị sĩ Antonio Trillanes. "Tôi nhắc nhở các binh sĩ không can thiệp hay tham gia vào chính trị, đảng phái. Sự trung thành của chúng ta là với Hiến pháp", ông Galvez Carlito Galvez Jr tuyên bố, đồng thời bác bỏ có bất mãn trong lực lượng quân đội.
 |
| Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte (trái) và Thượng nghị sĩ Antonio Trillanes. |
Năm 2017, ông Antonio Trillanes đã nhiều lần kêu gọi Tòa Hình sự quốc tế (ICC) điều tra các vụ giết người trong cuộc chiến chống ma túy của Tổng thống Rodrigo Duterte. Tổng thống Rodrigo Duterte cũng từng bị các nhà hoạt động nhân quyền và gia đình 8 người bị giết trong cuộc chiến chống ma túy gửi đơn kiện (dài 50 trang) lên ICC hôm 28-8.
Trước đó, ông Antonio Trillanes còn cáo buộc Tổng thống Rodrigo Duterte là "kẻ giết người hàng loạt" và sở hữu nhiều tài khoản ngân hàng bí mật. Hãng Reuters từng dẫn những bản sao kê ngân hàng được cho thuộc về Tổng thống Rodrigo Duterte (do ông Antonio Trillanes công bố cùng tuyên bố, nếu các cáo buộc không đúng sẽ từ chức Thượng nghị sĩ ngay lập tức).
Và Tổng thống Rodrigo Duterte cũng đáp trả bằng tuyên bố sẽ từ chức nếu Thượng nghị sĩ Antonio Trillanes có thể chứng minh cáo buộc cho rằng, ông sở hữu 2 tỷ peso (hơn 40 triệu USD) tại ngân hàng. Đồng thời nhấn mạnh, những cáo buộc của ông Antonio Trillanes chỉ là "bổn cũ soạn lại".
Thượng nghị sĩ Antonio Trillanes cũng là người công khai bức ảnh của "cậu ấm" Paolo, con trai Tổng thống Rodrigo Duterte cùng cáo buộc, có liên quan tới thương vụ ma túy gây chấn động dư luận hồi tháng 9-2017. Theo cáo buộc của ông Antonio Trillanes, "cậu ấm" Paolo đã dùng ảnh hưởng của mình để giải cứu lô hàng ma túy trị giá 125 triệu USD tại cảng Manila.
Giới truyền thông cho biết, bất chấp những phản đối xung quanh cuộc chiến chống ma túy, đa số người dân Philippines vẫn ủng hộ Tổng thống Rodrigo Duterte. Ngày 24-9, tờ Philstar dẫn kết quả từ cuộc khảo sát được tiến hành trong quý 2-2018 do Social Weather Stations (SWS) tiến hành.Theo đó, có 78% người trưởng thành Philippines đánh giá tích cực về cuộc chiến chống ma túy và sự hài lòng đối với việc này tăng ở mọi khu vực dân cư. Theo thống kê, cảnh sát đã tiêu diệt hơn 4.500 nghi can buôn bán ma túy và sử dụng ma túy kể từ khi ông Rodrigo Duterte lên cầm quyền hôm 1-7-2016.
