Quý I/2022, EC sẽ kiểm tra việc khắc phục “thẻ vàng” thủy sản của Việt Nam
Ông Nguyễn Quang Hùng, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuỷ sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết, dự kiến trong quý I/2022, Ủy ban châu Âu (EC) sẽ sang kiểm tra thực tế tình hình triển khai thực hiện các khuyến nghị của EC về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) của Việt Nam.
Ông Hùng cũng cho biết, ngày 27/10, Tổng cục Thuỷ sản đã có buổi làm việc trực tuyến với EC, qua đó, phía EC tiếp tục khẳng định Việt Nam rất nỗ lực, có sự quan tâm chỉ đạo sát sao từ Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành. Trong 4 nhóm khuyến nghị của EC, thứ nhất là về pháp lý, phía EC đánh giá rất cao chuyển biến của Việt Nam. Những nội dung rà soát, sửa đổi trong khung pháp lý của Việt Nam về cơ bản đều được EC đồng thuận cao. Nhóm thứ 2 là về quản lý, theo dõi, giám sát tàu cá.
Trong giai đoạn vừa qua, do dịch COVID-19 nên việc theo dõi, kiểm soát tàu cá gặp khá nhiều khó khăn. Số lượng tàu cá đi khai thác giảm. Đáng chú ý nhất, với nhóm khuyến nghị truy xuất nguồn gốc, thời gian qua hàng hoá xuất khẩu sang thị trường EU có mức độ sai sót, mức độ trả lại rất ít so với những năm trước. Việt Nam đang thực hiện tương đối tốt nội dung khuyến nghị này.
Cuối cùng với nhóm khuyến nghị thực thi pháp luật, hiện nay các địa phương cũng đang thực hiện rất tích cực trên cơ sở tuyên truyền, hướng dẫn cho bà con ngư dân. Đối với những trường hợp vi phạm hoặc tái phạm, các địa phương cũng tăng cường công tác xử phạt để tiến tới nhanh nhất chấm dứt tình trạng vi phạm trong khai thác, đặc biệt là vi phạm khai thác ở vùng biển nước ngoài.
Bên cạnh ghi nhận sự nỗ lực từ Việt Nam, phía EC cũng đánh giá còn một số tồn tại. Thứ nhất là công tác quản lý, vận hành hệ thống thiết bị giám sát hành trình (VMS), những tàu cá không duy trì VMS, đặc biệt đối với nhóm tàu lớn trên 24m. Thứ hai là công tác quản lý tàu cá ra vào cảng. Hiện nay, Việt Nam có khoảng 49 cảng cá chỉ định và 66 cảng cá khác cho tàu 15m cập cảng. Phía EC yêu cầu Việt Nam kiểm soát cả 49 cảng cá chỉ định để đảm bảo sản phẩm thuỷ sản khai thác là hợp pháp. Thứ ba, hiện nay thực thi pháp luật thuỷ sản của Việt Nam đối với hành vi xử phạt vi phạm khai thác ở vùng biển nước ngoài còn hạn chế. Phía EC yêu cầu cần tăng cường, đẩy nhanh điều tra, xác minh các hồ sơ để xử phạt.
Cuối cùng là công tác triển khai Hiệp định về biện pháp quốc gia có cảng nhằm ngăn chặn, chống lại khai thác thủy sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hiệp quốc (Hiệp định PSMA). Nội dung này Việt Nam mới triển khai nên còn những vấn đề phải cải thiện rất tích cực trong thời gian tới.
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuỷ sản Nguyễn Quang Hùng dự kiến, nếu tình hình dịch bệnh ổn định, trong quý I/2022, EC sẽ sang Việt Nam kiểm tra trực tiếp tại các cảng cá, kiểm tra tại rất nhiều địa phương để đánh giá những nỗ lực từ phía Việt Nam, từ đó có những khuyến cáo mới cho lộ trình gỡ “Thẻ vàng” IUU của Việt Nam.