Hàng loạt doanh nghiệp gặp khó khăn trả nợ trái phiếu trong năm 2024
Bộ Tài chính dự kiến có khoảng 35,8 nghìn tỷ đồng, chiếm 35,9% khối lượng trái phiếu đáo hạn của các DN bất động sản, có khó khăn trong thanh toán nợ trái phiếu doanh nghiệp (TPDN).
Theo báo cáo của Bộ Tài chính, tính đến thời điểm cuối năm 2023, dư nợ TPDN vào khoảng 1 triệu tỷ đồng, do 432 doanh nghiệp (DN) phát hành. Trong đó, tổng giá trị trái phiếu đáo hạn trong năm 2024 là 240,1 nghìn tỷ đồng, thấp hơn khối lượng đáo hạn năm 2023 là 261,6 nghìn tỷ đồng. Trong đó, các tổ chức tín dụng có dư nợ trái phiếu tính đến thời điểm cuối năm 2023 lớn nhất với 357,2 nghìn tỷ đồng (chiếm 35,4% tổng dư nợ toàn thị trường) của 28 tổ chức tín dụng phát hành, chủ yếu do nhà đầu tư tổ chức nắm giữ (97,2%). Khối lượng trái phiếu đáo hạn năm 2024 là 53,2 nghìn tỷ đồng do 16 tổ chức tín dụng phát hành, trong đó nhà đầu tư cá nhân chỉ nắm giữ khoảng 1,2%.
Bộ Tài chính đánh giá trái phiếu do tổ chức tín dụng phát hành về cơ bản rủi ro rất thấp, vì việc phát hành tuân thủ theo tỷ lệ an toàn vốn trong hoạt động ngân hàng do Ngân hàng Nhà nước giám sát; và các tổ chức tín dụng có trái phiếu đến hạn đều hoạt động có lãi; đồng thời hầu hết trái phiếu là do nhà đầu tư tổ chức nắm giữ.
Đối với trái phiếu của các DN bất động sản, dư nợ trái phiếu là 351,4 nghìn tỷ đồng (chiếm 34,8% tổng dư nợ) do 182 DN bất động sản phát hành, trong đó nhà đầu tư tổ chức nắm giữ 58,6%, nhà đầu tư cá nhân nắm giữ 41,4%. Trong số này, trái phiếu có bảo đảm khoảng 285,2 nghìn tỷ đồng (81,2%), trái phiếu không có bảo đảm khoảng 66,2 nghìn tỷ đồng (18,8%). Đáng nói, trong số trái phiếu không có bảo đảm thì nhà đầu tư cá nhân nắm giữ khoảng 74,7%. Khối lượng TPDN bất động sản đáo hạn trong năm 2024 là 99,6 nghìn tỷ đồng do 92 tổ chức phát hành. Trong đó, trái phiếu có bảo đảm khoảng 91,8 nghìn tỷ đồng (92,2%), trái phiếu không có bảo đảm khoảng 7,7 nghìn tỷ đồng (7,8%).
Nhiều DN đã chủ động mua lại trái phiếu trước hạn góp phần giảm áp lực trái phiếu đến hạn trong thời gian tới. Cụ thể, trong năm 2023, tổng khối lượng mua lại trái phiếu là 248,2 nghìn tỷ đồng, tăng 12,3% so với năm 2022. Từ đầu năm đến ngày 22/3/2024, DN tiếp tục mua lại trước hạn 17,6 nghìn tỷ đồng TPDN.
Dựa theo tình hình tài chính của các DN bất động sản, Bộ Tài chính dự kiến có khoảng 35,8 nghìn tỷ đồng, chiếm 35,9% khối lượng trái phiếu đáo hạn của các DN bất động sản có khó khăn trong thanh toán nợ TPDN. Trong đó, có 3 DN rất khó khăn trong việc trả nợ trái phiếu (âm vốn chủ sở hữu) với khối lượng 4,6 nghìn tỷ đồng trái phiếu, bao gồm: Công ty CP Du lịch và Đầu tư Xây dựng Châu Á (giá trị đáo hạn trong năm 2024 là 600 tỷ đồng); Công ty CP Phát triển Bất động sản Nhật Quang (2.150 tỷ đồng); Công ty CP Đầu tư Smart Dragon (1.900 tỷ đồng).
Có 18 doanh nghiệp được Bộ Tài chính xếp vào nhóm có khả năng gặp khó khăn trả nợ (kết quả kinh doanh thua lỗ và hệ số nợ/vốn chủ sở hữu từ 3 lần trở lên), giá trị đến hạn trong năm nay là 31,2 nghìn tỷ đồng. Bao gồm các DN như Công ty CP Đầu tư Golden Hill (giá trị đáo hạn năm 2024 là 5.760 tỷ đồng); Công ty CP Đầu tư Kinh doanh và Phát triển đô thị Ngôi sao Phương Nam (4.700 tỷ đồng); Công ty TNHH Bất động sản Lan Việt (4.100 tỷ đồng); Công ty CP Đầu tư và Kinh doanh An Nam (4.700 tỷ đồng); Công ty TNHH Phát triển bất động sản An Khang (1.000 tỷ đồng); Công ty CP Đầu tư và Du lịch Vạn Hương (1.500 tỷ đồng); Công ty CP Fuji Nutri Food (1.720 tỷ đồng)…
Ngoài ra, một số DN còn lại được Bộ Tài chính phân vào nhóm các DN còn lại. Trong đó, một số DN có khối lượng trái phiếu đáo hạn lớn trong năm nay có thể kể đến như: Công ty TNHH Đầu tư và phát triển đô thị Hưng Yên (giá trị đáo hạn trong năm 2024 là 7.200 tỷ đồng); Tổng Công ty Đầu tư và phát triển công nghiệp - CTCP (2.300 tỷ đồng); Công ty TNHH Đầu tư Big Gain (2.000 tỷ đồng); Công ty CP Đại Phú Hòa (3.560 tỷ đồng); Công ty CP Thương mại và Dịch vụ Danh Việt (hơn 3.000 tỷ đồng); Công ty CP Kinh doanh Bất động sản S - Việt Nam (2.500 tỷ đồng); Công ty CP Hưng Thịnh Land (1.100 tỷ đồng)…
Theo Bộ Tài chính, khối lượng đáo hạn TPDN trong năm 2024 có giảm so với năm 2023 nhưng vẫn ở mức cao trong đó tập trung vào các ngành rủi ro thanh toán như bất động sản, năng lượng tái tạo. Bộ Tài chính dự kiến tình hình thị trường bất động sản vẫn còn khó khăn; DN bất động sản có dòng tiền yếu, tỷ lệ vay nợ cao và nguồn tiền mặt để trả nợ rất hạn chế, tiềm ẩn nhiều rủi ro. Theo đó, các DN bất động sản cần được tiếp tục theo dõi chặt chẽ về khả năng thanh toán nợ trái phiếu.