Nghịch lý thị trường: Thịt bò Úc rẻ hơn thịt bò nội

Theo Hiệp hội Chăn nuôi Việt Nam, kim ngạch nhập khẩu bò sống từ Úc về Việt Nam tăng rất nhanh. Năm 2012, Việt Nam mới bắt đầu nhập bò Úc với số lượng khá khiêm tốn, chỉ khoảng 3.000 con. Nhưng qua năm 2013 đã tăng vọt lên gần 70.000 con. Số liệu thống kê của cơ quan Hải quan cũng cho thấy với gần 70.000 con bò sống nhập từ Úc năm 2013, Việt Nam đứng thứ 3 trong số các nước nhập khẩu trâu, bò sống từ nước này. Đó còn chưa kể, lượng lớn thịt bò Úc nhập khẩu vào Việt Nam dưới dạng đông lạnh.

Trong năm 2014, số lượng bò Úc nhập khẩu tiếp tục tăng mạnh. Chỉ tính riêng nửa đầu năm nay, hơn 72.000 con bò Úc đã được nhập khẩu về Việt Nam, dự báo đến hết năm, sẽ có khoảng 150.000 con bò Úc “di chuyển” đến Việt Nam để trở thành… thực phẩm. Với tốc độ này, Việt Nam đã vươn lên, trở thành thị trường tiêu thụ bò Úc thứ 2 thế giới, chỉ sau Indonesia. Một chuyên gia nông nghiệp bật mí, việc bò Úc nhập khẩu vào Việt Nam ngày càng tăng trước hết là do nhu cầu tiêu thụ thịt bò trong nước ngày càng tăng. Thêm nữa, từ năm 2007 trở lại đây, số lượng bò, trâu thịt nuôi trong nước cứ giảm dần.

Dẫn số liệu từ Tổng cục Thống kê, chuyên gia này khẳng định, từ năm 2007 đến năm 2013, đàn bò thịt đã giảm 25%, đàn trâu giảm 13%. Tổng cộng, cả nước có khoảng 6 triệu con bò, phân bố khắp cả nước. Trong khi trung bình, một ngày, người dân Việt Nam tiêu thụ lượng thịt tương đương với khoảng 3.000 con. Thêm vào đó, lượng thịt trâu bò nhập từ Lào, Campuchia và Thái Lan đang ít dần do các cơ quan chức năng “siết” vận chuyển trâu bò lậu qua biên giới.

Thịt bò Úc có mặt ở hầu hết các quán ăn, nhà hàng, khách sạn.

Số liệu thống kê cho thấy, số bò nhập khẩu từ Úc theo ước tính chiếm khoảng 1/8 lượng thịt bò tiêu thụ trên thị trường hiện nay. Một yếu tố giúp sức cho trâu bò Úc “nhập cảnh” vào Việt Nam ngày càng nhiều là mức thuế nhập khẩu trâu bò sống thấp hơn so với mức thuế nhập thịt đông lạnh. Hiện tại, trâu, bò sống nhập khẩu từ Úc, New Zealand và các nước ASEAN vào Việt Nam chịu thuế 5%, trong khi đó thịt trâu bò tươi từ 14-30% hay đông lạnh từ 14-20% trong các năm 2012 - 2013 và 2014. Phụ phẩm trâu bò tươi hay ướp lạnh cũng chịu mức thuế 8%.

Theo dõi việc nhập khẩu thì thấy, thị trường phía Nam đang tiêu thụ lượng bò Úc tươi sống nhiều hơn và hoạt động nhập khẩu bò Úc nguyên con cũng nhộn nhịp hơn phía Bắc. Ông Văn Đức Mười, Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Việt Nam Kỹ nghệ súc sản (Công ty Vissan) nhận định, ngoài việc chất lượng thịt bò Úc thơm, ngon được người tiêu dùng trong nước ưa chuộng thì bò Úc cũng được nuôi đảm bảo vệ sinh, an toàn dịch bệnh. Thậm chí, Chính phủ Úc quy định khá ngặt nghèo về điều kiện của những doanh nghiệp nhập khẩu bò sống về giết mổ.

Cụ thể, phải có giấy phép của Cục Thú y Việt Nam, Úc sẽ kiểm tra các điều kiện của doanh nghiệp nhập khẩu: nơi nuôi nhốt, thức ăn, và giết mổ phải theo ESCAP (quy định người chăn nuôi không được ngược đãi súc vật, giết mổ phải có tính nhân đạo, không làm cho con vật bị hoảng sợ). “Phía Úc kiểm tra và đặt máy quay phim theo dõi toàn bộ quy trình giết mổ ở Vissan và những nơi mua bò giết mổ để bán ở Việt Nam. Nếu không thực hiện đúng cam kết, họ sẽ ngưng ngay hợp đồng cung cấp”, Giám đốc Vissan cho hay.

Ngon, bổ, rẻ - đó là những nguyên nhân thịt bò Úc đang tràn ngập các siêu thị, nhà hàng. Ở phía ngược lại, giá cả thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y tăng, dịch bệnh… đang làm nhiều doanh nghiệp, hộ chăn nuôi nội địa nản lòng. Có lẽ sắp đến lúc, thịt bò Úc sẽ thay thế thịt bò nội trên toàn bộ bàn ăn của người Việt. Và phải chăng thịt trâu bò Việt Nam sắp trở thành “đặc sản”?