Cần đào tạo nguồn nhân lực cao cho công nghiệp bán dẫn tại Việt Nam
Sáng 18/12, trong khuôn khổ Tuần lễ khoa học công nghệ và lễ trao giải VinFuture 2023, nhiều giáo sư, nhà khoa học nổi tiếng thế giới đã có mặt tại Việt Nam tham gia Tọa đàm “Công nghệ bán dẫn nền tảng của thế giới hiện đại”. Tai đây, các “ngôi sao khoa học” đã bàn luận về tương lai của ngành công nghiệp bán dẫn đang bùng nổ trên toàn cầu và cơ hội với ngành công nghiệp bán dẫn tại Việt Nam.
Theo Giáo sư Richard Henry Friend, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng VinFuture, nguyên Giám đốc Trung tâm Maxwell thuộc Đại học Cambridge, Vương Quốc Anh, Chủ nhân Giải thưởng Công nghệ Thiên niên kỷ - Millennium Technology Prize năm 2010, công nghệ bán dẫn là nền tảng của nhiều giải pháp công nghệ hiện nay. "Bán dẫn có vai trò chủ chốt, quan trọng và là tiêu điểm, có sự thu hút nhiều ngành công nghiệp trên thế giới", Giáo sư Richard Henry Friend nói.
Là “huyết mạch” của nền kinh tế số, ngành bán dẫn được dự báo có thể mang lại doanh thu hơn 620 tỷ USD vào năm 2024 và tăng mạnh lên 1.000 tỷ USD vào năm 2030. Ngành này cũng được xem là phần cốt lõi trong cuộc cạnh tranh công nghệ giữa các cường quốc trong thế kỷ 21.
Tại tọa đàm, các chuyên gia cũng thảo luận về định hướng dành cho các quốc gia đang phát triển, trong đó có Việt Nam, giúp xây dựng chiến lược phù hợp để phát triển các ngành công nghiệp bán dẫn trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Giáo sư Richard Henry Friend cho biết thêm, với quốc gia dù lớn hay nhỏ, cụ thể là Việt Nam, để có thể sản xuất lĩnh vực bán dẫn hiệu quả, Việt Nam có thể nhìn sang Singapore có thí dụ nào chỉ dẫn cho mình phát triển.
Có mặt tại toạ đàm, Giáo sư Teck-Seng Low, Phó Chủ tịch cấp cao tại Đại học Quốc gia Singapore (NUS) cho hay, ở Singapore có hàng chục triệu đô la đầu tư vào ngành bán dẫn và các nước hoàn toàn có thể khởi động với chi phí hợp lý ban đầu thông qua với hợp tác với doanh nghiệp hoặc mô hình khởi nghiệp vi mô. "Để phát triển ngành này, tôi nghĩ cần phải thu hút nhà đầu tư nước ngoài và hai là phát triển công ty bán dẫn trong nước. Phải kết hợp sức mạnh nội tại và nhà đầu tư nước ngoài", Giáo sư Teck-Seng Low chia sẻ.
Trước câu hỏi Việt Nam cần làm gì để phát triển ngành này, Giáo sư Nguyễn Thục Quyên, Đồng Chủ tịch Hội đồng Sơ khảo Giải thưởng VinFuture, Giám đốc Trung tâm Polyme và Chất rắn Hữu cơ (CPOS) cho rằng, các trường đại học cần đào tạo ra nguồn nhân lực cao cho bán dẫn, đào tạo các em vừa học, vừa thực hành tại doanh nghiệp. Việt Nam đang thiếu nguồn nhân lực cao này. "Việt Nam là quốc gia đang phát triển cần cơ sở hạ tầng dùng chung chia sẻ cùng là quan trọng để thúc đẩy thu hút nhà đầu tư", Giáo sư Thục Quyên nói.
Đồng quan điểm, TS. Sadasivan Shankar (Quản lý Nghiên cứu - Phát triển Công nghệ tại Phòng thí nghiệm Máy gia tốc Quốc gia SLAC, Đại học Stanford, Hoa Kỳ) tin rằng những quốc gia đang phát triển như Việt Nam có thể thiết lập các chương trình hoặc các phương án tài trợ để thúc đẩy giáo dục. “Những cá nhân sáng tạo, khi được trang bị kiến thức và kỹ năng đúng đắn, có thể đối mặt và giải quyết những thách thức phức tạp. Đặc biệt, thế hệ trẻ thường có lý tưởng và tư tưởng lạc quan, khiến họ trở thành một nguồn tài nguyên quý báu của quốc gia”, ông nói.
Không chỉ là sự kiện thường niên được trông đợi vào mỗi dịp cuối năm, Tuần lễ Khoa học Công nghệ VinFuture nói chung và chuỗi Tọa đàm “Khoa học vì Cuộc sống” nói riêng đã trở thành “địa chỉ đỏ” của giới khoa học, công nghệ toàn cầu. Diễn đàn quy tụ những bộ óc kiệt xuất nhất của thế giới đương đại mang tới cho các nhà nghiên cứu Việt Nam cơ hội quý giá để thảo luận về những xu hướng nghiên cứu mới, các công nghệ đang dẫn dắt sự phát triển và các nhân tố đột phá sẽ thay đổi thế giới.
Theo GS.TS. Nguyễn Đức Chiến (Chủ tịch Hội Khoa học Vật liệu Việt Nam, Phó Chủ tịch Hội Vật lý Việt Nam), thông qua những hoạt động thiết thực như thế, VinFuture đã giúp kết nối mạnh mẽ giới khoa học trong nước với các nhà khoa học hàng đầu thế giới, đồng thời mang tới cơ hội hội nhập cho các nhà nghiên cứu trẻ.“Với người làm khoa học, điều này có ý nghĩa động viên, khích lệ rất lớn. Về lâu dài, mối tương tác và hợp tác này sẽ giúp kéo gần khoảng cách của các nhà khoa học trong nước và thế giới”, vị chuyên gia đánh giá.