GIS: Nhóm can thiệp đặc biệt tinh nhuệ của Ý
Nhóm can thiệp đặc biệt (GIS) là một đơn vị đặc nhiệm ưu tú cấp 1 của Đội cảnh binh quốc gia Ý. GIS và Nhóm đột kích hoạt động (GOI) và Trung đoàn tấn công dù số 9 “Col Moschin”, là một phần của Bộ tư lệnh hoạt động đặc nhiệm chung (COFS).
Đơn vị chống khủng bố đầu tiên của Ý
Suốt thập niên 1970, Ý bị ảnh hưởng bởi nhiều cuộc tấn công bởi các nhóm cực đoan phương Tây. Cảnh sát và quân đội nước này đã bắt đầu thành lập nhiều đơn vị đặc nhiệm khác nhau nhằm chống lại làn sóng tấn công cũng như sẵn sàng đối mặt với những thời kỳ khủng hoảng. Năm 1977, Tổng chỉ huy cảnh binh quốc gia Ý đã quyết định tạo ra một đơn vị chống khủng bố và đến ngày 6/2/1978, GIS đã ra đời với vai trò của cảnh sát chiến thuật.
Rút ra từ Trung đoàn dù cảnh binh quốc gia số 1 “Tscania”, đơn vị cảnh binh quốc gia mới đã được thành lập. GIS là đơn vị chống khủng bố đầu tiên của Ý nằm ngay trong lực lượng cảnh sát. Đây cũng là đơn vị đặc nhiệm đầu tiên của “teste di cuoio”, tiếng Ý có nghĩa là “những cái đầu bằng da” nhưng thật sự ngày nay nó là đại diện của cái gọi là Đơn vị SWAT (Chiến thuật và vũ khí đặc biệt). Đơn vị này có cả trọng trách quân sự và dân sự, vì Tuscania thường cung cấp yểm trợ chiến thuật cho GIS.
Nhóm đột kích hoạt động (GOI), Dịch vụ hàng không đặc biệt Anh (SAS) và GSG9 (Đức) cùng góp công đào tạo nên những binh sĩ đầu tiên của GIS. Nhiệm vụ đầu tiên của họ đã diễn ra tại Trani vào ngày 29/12/1980. Tại nhà tù địa phương, một cuộc nổi loạn dẫn đầu bởi Lữ đoàn đỏ (một nhóm khủng bố cực tả) đã bùng nổ. Ứng phó kịp thời, GIS đã nhanh chóng tái kiểm soát tình hình nhà tù và phóng thích các con tin.
Kể từ năm 2000, đơn vị đặc biệt này đã hoạt động tại nhiều chiến trường quốc tế khác nhau, chẳng hạn như Afghanistan và Iraq. Năm 2001, GIS trở thành một phần của Mạng lưới ATLAS – một hiệp hội Châu Âu bao gồm các đơn vị cảnh sát chiến thuật. Năm 2004, GIS đã phát triển thành một đơn vị đặc nhiệm và đảm nhận vai trò của các hoạt động đặc biệt, gia nhập vào Bộ Tư lệnh hoạt động đặc nhiệm chung (COFS).
Trụ sở của GIS đặt ở Livorno. Đơn vị này là một phần của lữ đoàn cơ động thứ hai trực thuộc Đội cảnh binh quốc gia Ý và phụ thuộc vào Tổng chỉ huy cảnh binh quốc gia. Ở cấp độ hoạt động và đảm nhiệm các hoạt động nước ngoài lệ thuộc vào COFS, và những nhiệm vụ liên quan đến trật tự công cộng, GIS phụ thuộc vào cảnh sát trưởng.
COFS nắm quyền tiến hành và lập kế hoạch hoạt động đặc biệt, bao gồm: Trung đoàn tấn công dù số 9 “Col Moschin” trực thuộc Đặc nhiệm quân đội Ý; Nhóm đột kích hoạt động (GOI) trực thuộc Hải quân Ý; Cánh đột kích số 17 trực thuộc Không lực Ý; Nhóm can thiệp đặc biệt (GIS); Trung đoàn dù Alpini số 4 trực thuộc Lục quân Ý; Trung đoàn trinh sát mục tiêu lính dù số 185 “Folgore” trực thuộc Lục quân Ý.
GIS tham gia chủ yếu vào các hoạt động chống khủng bố. Lúc nào cũng có một đơn vị sẵn sàng can thiệp, trong khi đơn vị thứ 2 sẵn sàng được triển khai chỉ trong vòng 3 tiếng. GIS được triển khai trong 3 tình huống và kịch bản khác nhau. Ở góc độ nội địa, Bộ Nội vụ Ý có thể triển khai GIS cho các nhiệm vụ giải cứu con tin.
Đơn vị này cũng được giao trọng trách đảm bảo an ninh và bảo vệ những mục tiêu nhạy cảm cùng các sự kiện cụ thể trên đất Ý. Trong tình huống xảy ra khủng hoảng, cảnh binh quốc gia có thể triển khai GIS yểm trợ cho các lực lượng cảnh sát địa phương. Ngoài GIS còn có 2 đơn vị khác cùng chống khủng bố, đó là Nhóm đặc vụ an ninh trung ương (NOCS, một phần của cảnh sát) và Đội phản ứng nhanh chống khủng bố (ATPI – một đơn vị trực thuộc Cảnh vệ tài chính).
Năm 2015, Bộ Nội vụ Ý đã tái thiết lập Các đơn vị can thiệp đặc biệt (UniIS) cũng đóng vai trò yểm trợ cho GIS. GIS cũng tham gia vào các nhiệm vụ nước ngoài trong các hoạt động giải cứu con tin, bảo vệ các đại sứ quán và lãnh sự quán Ý ở nước ngoài, và thi thoảng họ cũng huấn luyện nhân sự cảnh sát ở các nước sở tại.
Liên quan đến các hoạt động đặc biệt, COFS cũng triển khai GIS trong các hoạt động chuyên biệt như hành động trực tiếp, giải cứu con tin, hỗ trợ quân đội và chống khủng bố, bảo vệ các cơ sở như đại sứ quán và những mục tiêu cụ thể, chiếm lại các cơ sở và mục tiêu do địch chiếm giữ, trinh sát đặc biệt. Kể từ năm 2016, Cục An ninh và tình báo bên ngoài (AISE) cũng có thể triển khai GIS.
Công tác huấn luyện GIS
Là một đơn vị ưu tú thế nên các yêu cầu để gia nhập GIS và trở thành một binh sĩ tinh nhuệ của đơn vị này xem ra hết sức khó khăn. Cần phải có kiến thức chuyên môn cao, độ chính xác cùng sự phối hợp cao ở mức độ tác chiến và chiến thuật. Trước năm 2011, tất cả nhân sự GIS đều xuất thân từ Trung đoàn dù cảnh binh quốc gia số 1 Tuscania, nơi họ phải có ít nhất 2 năm nghĩa vụ. Kể từ năm 2011 trở đi, yêu cầu bắt buộc là các tân binh không được lớn hơn 33 tuổi.
Vì tiêu chuẩn rất cao nên không phải tân binh nào cũng hoàn thành khóa huấn luyện để trở thành thành viên chính thức của GIS. Giai đoạn đầu tiên của quá trình tuyển chọn bao gồm những chuyến thẩm tra tâm lý, và nhiều cuộc phỏng vấn. Chỉ 40% số ứng viên lọt tới vòng kế tiếp. Đối với phần học nhảy dù, các tân binh phải trải qua cái gọi là “Cán bộ GIS với bằng sáng chế đột kích quân sự”.
Khóa học này kéo dài 9 tháng. Chỉ có 30% trong số học viên ban đầu lọt tới vòng thứ 3. Khóa đào tạo lính dù này bao gồm các phần thực hành như các kỹ thuật ngụy trang; chiến đấu và huấn luyện tuần tra tại các khu vực nội thành; lẩn tránh và trốn thoát; tình báo con người (Humint); nhảy dù quân sự; các kỹ thuật cảnh sát quân sự; kỹ thuật dẫn đường và định vị trên bộ; tác nghiệp sơ cấp cứu; bảo vệ cá nhân; chống thẩm vấn; các kỹ thuật sống sót; sử dụng dây thừng.
Đối với khóa đào tạo căn bản, các tân binh phải mất tới 18 tuần, họ phải thực hành về các kỹ thuật đột nhập; leo trèo; xử lý chất nổ; hệ thống huấn luyện hỏa khí; các kỹ thuật sơ cấp cứu; võ thuật; những kỹ thuật nhiếp ảnh; các hoạt động cảnh sát; sử dụng trang thiết bị giám sát điện tử.
Khóa đào tạo chuyên ngành sẽ kéo dài 27 tuần. Sau khi hoàn thành giai đoạn này, các tân binh sẽ chính thức trở thành thành viên của GIS. Nhưng muốn vậy họ phải thực hành các bài huấn luyện hết sức gian nan, gồm những kỹ thuật tân tiến với vũ khí và chất nổ; tấn công máy bay, kỹ thuật lái xe; chiến thuật du kích và chống du kích, trượt tuyết, bơi lội.
Sau khi kết thúc các phần này, tân binh GIS sẽ được đào tạo hàng ngày và họ sẽ nâng cao kỹ năng của mình bằng những khóa học khó khăn hơn, gồm EOD (chất nổ cải tiến) và IEDD (thu hồi chất nổ cải tiến); FAC (điều khiển hàng không chuyển tiếp); khóa học dù đòi hỏi những kỹ năng cụ thể như rơi tự do (TCL), HALO (bung dù ở độ cao thấp) và HAHO (bung dù ở độ cao cao); bắn tỉa; chiến đấu y tế (kéo dài 36 tuần).
Những chiến dịch làm nên “thương hiệu” GIS
GIS đã tham gia vào nhiều nhiệm vụ ở cả Ý và nước ngoài. Đơn vị này đã cung cấp một số dịch vụ an ninh cho các sự kiện lớn chẳng hạn như Thế vận hội mùa đông Torino (tháng 2/2006) và G7 (Taormina, Sicily, tháng 5/2017). GIS cũng cung cấp bảo vệ cho nhân sự Ý khắp thế giới. Ở Namibia, GIS có mặt trong Nhóm hỗ trợ chuyển giao Liên hợp quốc (UNTAG), năm 1989 tại Campuchia; trong Ủy ban hỗ trợ chuyển giao Liên hợp quốc (UNTAC) ở Campuchia năm 1992, cả ở Israel lẫn Palestine trong suốt thời gian Hiện diện quốc tế tạm thời tại Hebron (TIPH) trong các năm 1994 và 1996.
Kể từ khi được thành lập, GIS đã hỗ trợ cho các cơ quan cảnh sát địa phương ở Ý trong những nhiệm vụ chống khủng bố. Chẳng hạn như vào ngày 23/10/2010, GIS đã bắt giữ Gerlandino Messina, bố già mafia có tên trong danh sách truy nã từ năm 1999.
Đề phòng Messina dùng súng của hắn, các sĩ quan GIS (với sự trợ giúp của bom gây choáng và chất nổ siêu nhỏ) đã tiến vào tòa nhà và bắt sống bố già. GIS cũng ra tay trấn áp tội phạm vào ngày 9/2/2014 tại Inveruno (một địa danh gần Milan). Lúc 2h35 phút sáng ngày hôm đó, GIS với trợ giúp của Nhóm tác chiến đặc biệt (ROS) đã bao vây một ngôi nhà ở Via Villoresi 23 và bắt giữ Domenico Cutri, bố già ‘Ndrangheta. Domenico Cutri được anh trai y giải thoát trong khi cảnh sát áp giải gã đến tòa án. Sau 5 ngày ngoài vòng pháp luật, GIS đã đột nhập ngôi nhà nơi Cutri đang ẩn náu và chỉ trong 8 giây đã xông vào ngôi nhà, bắt gọn hắn ta.
Không chỉ hành động trong nước, GIS còn tác chiến ở nước ngoài. Từ giữa năm 2003 và 2006, GIS đã được triển khai tới Iraq như là một phần của Đội Ý tham gia với các nhiệm vụ chống khủng bố, đảm bảo an ninh ổn định cho các hoạt động phân phát cứu trợ nhân đạo.
Năm 2002, lần đầu tiên GIS được phái đến Afghanistan để bảo vệ vua Afghanistan, Mohammed Zahir Shah. Năm 2008, lần thứ 2 GIS lại được triển khai ở Afghanistan như là một phần của Đặc nhiệm 45 (lực lượng liên kết với Lực lượng hỗ trợ an ninh quốc tế - ISAF, và được thành lập bởi Đặc nhiệm Ý) nhằm chống quân nổi dậy trong khu vực và thu thập tình báo. Năm 2015, sau khi xảy ra bi kịch xả súng Charlie Hebdo ở Paris, GIS đã yểm trợ cho cảnh sát Pháp bảo vệ những đia điểm quan trọng ở thủ đô Paris.
Năm 2020, GIS được triển khai ở Mali tham gia vào Đặc nhiệm Takuba. Năm 2021, GIS và Trung đoàn mục tiêu trinh sát dù số 185 “Folgore” đã huấn luyện 62 binh sĩ Niger để hình thành nên Nhóm an ninh và can thiệp trực thuộc Vệ binh quốc gia Niger. Khóa huấn luyện bao gồm xử lý hỏa khí và những kỹ thuật trị an. Trong cùng năm 2021, GIS đã yểm trợ cho Trung đoàn dù cảnh binh quốc gia số 1 “Tuscania” tại Afghannistan, để di tản nhân sự tại Đại sứ quán Ý và đưa về nước an toàn.