MI-6 trong chương trình dẫn độ nghi can khủng bố của Mỹ
Các tài liệu mật được phát hiện vào đầu năm nay tiết lộ cơ quan phản gián Anh MI-6 bí mật cung cấp thông tin tình báo và giúp chuyển các nghi can khủng bố đến tra tấn ở Libya trong chương trình dẫn độ bất hợp pháp của Mỹ. Theo tài liệu, một căn cứ không quân Anh được sử dụng vào mục đích dẫn độ này. Thông tin mới tập trung vào vai trò của MI-6 trong việc dẫn độ một đối thủ của đại tá Gaddafi là Abdel Hakim Belhadj đến Tripoli vào tháng 3/2004.
Tài liệu tiết lộ MI-6 đã có sự cảnh báo tới Moussa Koussa, ông chủ ngành tình báo của Gaddafi, về việc nghi can khủng bố Abdel Hakim Belhadj - cũng có tên là Abdulah Sadeq và được cho là lãnh đạo của tổ chức khủng bố LIFG có liên quan đến Al-Qaeda - bị CIA bắt giữ ở Thái Lan. Máy bay chở người này bay đến Diego Garcia, vùng lãnh thổ thuộc Anh ở Ấn Độ Dương để tiếp nhiên liệu trước khi bay đến thủ đô
Tài liệu cũng cung cấp bằng chứng mới về mối quan hệ thân thiết giữa MI-6 và đối tác ESO của
Bốn năm sau, Ngoại trưởng Anh là David Miliband báo cáo trước Hạ viện Anh rằng, Diego Garcia chỉ được sử dụng hai lần cho các chiến dịch dẫn độ của Mỹ. Tuy nhiên, các tài liệu tình báo mật khẳng định tình báo Anh đóng vai trò tích cực trong chiến dịch dẫn độ Abdel Hakim Belhadj đến Libya năm 2004.
Tài liệu cũng đề cập đến mối quan hệ của Moussa với giới chức tình báo phương Tây, bao gồm Mark Allen - Giám đốc bộ phận chống khủng bố của MI-6 lúc đó và cũng là người trung gian trong "Thỏa thuận sa mạc".
Tài liệu nêu chi tiết chiếc máy bay chở Belhadj rời Bangkok lúc 10h30 giờ GMT ngày 8/3/2004 và đến Diego Garcia lúc 3h30 ngày hôm sau. Lịch trình bay cho thấy chiếc máy bay N313P của CIA lưu lại đảo 2 giờ để tiếp nhiên liệu trước khi bay đến
Abdel Hakim Belhadj chiến đấu chống lại chính quyền Gaddafi trong nhiều năm và liên quan đến âm mưu lật đổ chế độ vào cuối thập niên 90 thế kỷ trước. Tổ chức LIFG (nay đã không tồn tại) của Belhadj được thành lập năm 1990 với mục đích chống lại quân đội Xôviết trong thập niên 80 ở Aghanistan. LIFG đặt căn cứ ở miền Đông
Abdel Hakim Belhadj. |
Một tù nhân ở Libya cho biết, tại Afghanistan, Belhadj phát triển "mối quan hệ thân thiết" với các thũ lĩnh Al-Qaeda và Mullah Omar Thủ lĩnh tinh thần của Taliban. Abdel Hakim Belhadj sinh năm 1966 ở khu Souq al-Jumaa của thủ đô
Sau ngày 11/9/2001 và cuộc tấn công do Mỹ dẫn đầu ở Afghanistan trong cùng năm, Belhadj và phần đông thủ lĩnh của LIFG bay khỏi nước này nhưng Belhadj bị CIA bắt giữ ở Thái Lan năm 2004 và sau đó chuyển giao cho chính quyền Gaddafi. Belhadj bị giam một thời gian dài trong nhà tù nổi tiếng Abu Selim của
Theo Peter Bouckaert, người phát ngôn của tổ chức nhân quyền HRW, Belhadj là một trong số 8 hay 9 nghi can khủng bố bị bắt và chuyển giao cho cơ quan tình báo ESO của chế độ Gaddafi. Cuộc dẫn độ bí mật này bị phanh phui sau khi chế độ Gaddafi sụp đổ ở
Chiếc máy bay dẫn độ Belhadj mang số hiệu N313P của CIA. |
Một luật sư nhân quyền hàng đầu tuyên bố tài liệu mật đã chứng minh rõ ràng - bất chấp những tuyên bố trước đó của tình báo Anh - MI-6 dính líu đến chương trình dẫn độ bất hợp pháp của Mỹ và Quốc hội Anh đã bị lừa dối một cách trắng trợn.
Cori Cride, Giám đốc pháp lý của Tổ chức nhân quyền quốc tế Repreve, khẳng định các tài liệu tình báo mật đã chứng minh những cuộc dẫn độ là một phần trong "giao dịch trọn gói" giữa MI-6 và ESO và "tất cả chúng ta đang chờ đợi để nhìn thấy một bộ trưởng đứng ra nhận trách nhiệm về những kế hoạch của các cấp cao nhất trong chính quyền nước Anh". Trong khi đó, người phát ngôn của Bộ Ngoại giao Anh từ chối bình luận vấn đề với lý do "cuộc điều tra đang được tiến hành".
Theo nguồn của chính quyền Anh, vào năm 2007 Thủ tướng Tony Blair xác nhận trước Ủy ban An ninh và Tình báo của Quốc hội rằng, có một yêu cầu (vào đầu năm 2004) tiếp nhiên liệu cho một chuyến bay chở một tù nhân do Mỹ bắt giữ nhưng sau đó điều này không xảy ra.
Các tài liệu mật còn tiết lộ vụ việc liên quan đến một đối thủ khác của Gaddafi tên là Sami al-Saadi (cũng có tên là Abu Munthir) được CIA dẫn độ bất hợp pháp đến