Vấn nạn phạm nhân tự tử trong nhà tù của Mỹ
Cameron Lindsay, cựu giám thị nhà tù Liên bang nói rằng, vụ tự tử trong tù vừa qua của tỉ phú bị buộc tội ấu dâm Jeffrey Epstein cho thấy một sự thất bại gây sốc của hệ thống giam giữ của Mỹ, đồng thời cho rằng tù nhân này phải bị giám sát liên tục.
Nhà tù ở Manhattan, nơi Epstein bị giam giữ đã yêu cầu 2 lính canh cứ 30 phút phải kiểm tra riêng tất cả mọi tù nhân và 15 phút đối với các tù nhân đang thuộc diện theo dõi... tự tử. Một nguồn tin giấu tên nói với Reuters rằng, quy trình theo dõi các tù nhân đó đã không được tuân thủ vào đêm Epstein tự tử.
Gần 1/3 vụ tự tử xảy ra trong 3 ngày đầu tiên bị giam
Trong khi đó, ông Lauren-Brooke Eisen, Trung tâm Tư pháp Brennan (New York - Mỹ) cho biết, tự tử là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong tại các nhà tù địa phương, chiếm hơn 1/3 các trường hợp tử vong (35%) những năm gần đây.
Theo thống kê được công bố bởi chương trình quốc gia chăm sóc sức khỏe tâm thần của Mỹ, 93% số nhà tù có trang bị theo dõi tự sát, nhưng chưa đến 2% nhà tù có bất kỳ loại thiết bị quan sát suốt ngày đêm nào đối với những cá nhân đó. Sau cái chết trong tù của tỉ phú Epstein, các chuyên gia cho rằng việc thiếu giám sát tại các trung tâm giam giữ trên khắp nước Mỹ đang góp phần làm gia tăng vấn nạn tù nhân tự tử.
Hàng trăm tù nhân trong các nhà tù Mỹ chết vì tự tử mỗi năm, bất kể họ có phải là tù nhân đặc biệt như Epstein hay không, theo luật sư Joel Wertheimer.
Luật sư Wertheimer đã trích dẫn một cuộc điều tra của hãng tin AP cho thấy trong năm 2014 xảy ra 372 vụ tự tử được báo cáo trong số 3.000 nhà tù được khảo sát. Ông Kenneth Gray, giảng viên khoa học pháp y hình sự và tư pháp hình sự tại Trường Đại học New Haven, nhấn mạnh rằng "thiết bị theo dõi tự tử chủ yếu được thiết kế nhằm ngăn chặn tù nhân treo cổ".
"Tù nhân được theo dõi tự tử thường được bị giam một mình. Y đôi khi mặc chiếc áo choàng bằng giấy, vật liệu không thể dùng để treo cổ được. Hầu hết các buồng giam theo dõi tự tử đều có camera, nhưng các cai ngục không thể chỉ giám sát một tù nhân duy nhất" - chuyên gia Gray xác nhận.
Sau vụ tự tử trong nhà tù ở bang Texas của tù nhân da đen Sandra Bland năm 2015, một cuộc điều tra đã được tiến hành xem xét số người chết trong tù ở Mỹ.
Qua đó, người ta phát hiện rằng trong tổng số 811 trường hợp tử vong trong tù xảy ra trong khoảng thời gian một năm sau cái chết của Bland, đã có 253 trường hợp tử vong do tự tử và 26% các vụ tự tử xảy ra trong vòng 3 ngày sau khi bị tống giam.
Nhiều phạm nhân đã tự tử trong tù ở Mỹ. |
Đủ biện pháp ngăn ngừa
Treo cổ là phương thức tự sát phổ biến nhất trong tù. Phòng giam chống tự sát sẽ được loại bỏ mọi đồ nguy hiểm (như vật sắc nhọn), đồng thời không có vật nhô ra để làm móc treo (như vòi nước, thành giường...). Cửa kính ở những phòng này thường không có song sắt mà được thay bằng lớp thủy tinh nhựa dẻo chống đập phá.
Nếu phạm nhân bộc lộ xu hướng tự sát rõ ràng mà không được quan tâm khiến điều đáng tiếc xảy ra, nơi giam giữ có thể phải chịu trách nhiệm bồi thường. Vì vậy, nhà tù ở Mỹ thường có chế độ theo dõi chống tự sát.
Phạm nhân bị khám xét để chắc chắn không mang đồ vật có thể trợ giúp tự sát hoặc vật có thể được chế thành thòng lọng thắt cổ như dây giày, thắt lưng, cà vạt, áo lót, tất, và ga trải giường. Trong những trường hợp đặc biệt, phạm nhân có thể bị lột sạch quần áo hoặc phải mặc quần áo bằng giấy. Một số bang ở Mỹ còn yêu cầu phạm nhân chỉ được nằm ngủ với loại chăn siêu dày, không thể bị xé hoặc thắt thành thòng lọng.
Khi được đặt dưới chế độ theo dõi chống tự sát, phạm nhân không được tắm rửa hoặc cạo râu, và đôi khi cũng không được phát giấy vệ sinh vì sợ họ tự làm mình bị nghẹn. Sách báo, tạp chí bị cấm. Mỗi bữa ăn không được phát kèm dụng cụ ăn uống nên thường là những món chỉ cần ăn bốc. Nhiều phòng theo dõi được lắp đặt hệ thống camera giám sát 24/24h, nhưng cán bộ nhà tù cũng phải trực tiếp tới phòng giam để kiểm tra.
Tùy vào độ rủi ro do chuyên gia tâm thần học của nhà tù quyết định, nhân viên nhà tù sẽ tới kiểm tra với tần suất trung bình khoảng 15 phút hoặc nửa tiếng mỗi lần. Mỗi lần kiểm tra, nhân viên phải xác minh phạm nhân vẫn còn sống (ví dụ như có đang thở hay không) và điền những gì quan sát được vào bảng theo dõi.
Một số người vẫn cho rằng tần suất kiểm tra như trên vẫn là quá ít vì chỉ cần ba phút treo cổ là não bộ bị tổn thương vĩnh viễn, và 5-7 là gây tử vong. Vì vậy, trong những trường hợp rủi ro cao, cán bộ trại giam sẽ ngồi theo dõi 24/24h ngay trước cửa buồng giam…