Thách thức của Giám đốc MI6 và nguy cơ khủng bố tại Anh

Thứ Hai, 20/07/2015, 15:00
Ngay sau khi Cơ quan tình báo Anh (MI6) rút nhân viên của mình khỏi một số quốc gia bởi họ có nguy cơ bị phát hiện sau tiết lộ của cựu nhân viên tình báo Mỹ Edward Snowden, giới chuyên môn cho rằng, áp lực đối với Giám đốc MI6 Alex Younger càng gia tăng trong bối cảnh an ninh của xứ sở sương mù đang bị đe dọa. Bởi trước đó, ông Alex Younger từng bảo vệ việc MI6 sử dụng dữ liệu thu thập được trong các chương trình do thám, nghe lén, theo dõi email của nhiều người và các cơ quan tình báo trên thế giới đang trong cuộc đua chiếm lĩnh "vũ khí công nghệ" để đối phó với các loại tội phạm và phần tử khủng bố.

Căng mình chống khủng bố và sửa sai

Theo Giám đốc MI6 Alex Younger, sử dụng dữ liệu hợp lý giúp tạo ra những cơ hội vô giá để bảo vệ nhân viên tình báo và nước Anh. Đồng thời nhấn mạnh, mối đe dọa mà MI6 đang phải đối mặt là "mặt tối của toàn cầu hóa" bao gồm "khủng bố, tin tặc và tội phạm". Bởi sau khi báo chí nhận dạng tên đao phủ "John Thánh chiến" trong các video cắt cổ con tin của IS với danh tính Mohammed Emwazi, 26 tuổi, người Anh gốc Kuwait, MI6 và cảnh sát Anh đã bị giới truyền thông chỉ trích thậm tệ. Tờ Daily Telegraph cho rằng, MI6 và cảnh sát không đủ năng lực đối phó với nguy cơ khủng bố từ trong nước, cho dù họ đã tiếp cận hàng chục lần với Mohammed Emwazi 6 năm trước.

Cựu Giám đốc John Sawers.

Giới truyền thông cho biết, từ năm 2009, MI6 đã bắt Mohammed Emwazi khi hắn muốn sang Tanzania bởi nghi ngờ tên này sẽ gia nhập tổ chức khủng bố Al Shabaab ở Somalia. Thậm chí MI6 còn định tuyển Mohammed Emwazi làm điệp viên, nhưng bất thành. Sau đó (tháng 6/2010), Mohammed Emwazi bị bắt khi chuẩn bị sang Kuwait và cảnh sát đã đưa hắn vào danh sách tình nghi hoạt động khủng bố và cấm xuất cảnh. Nhưng năm 2012, Mohammed Emwazi vẫn sang Syria bằng con đường xuất cảnh và trở thành "John Thánh chiến". Nhiều nhân viên MI6 cho rằng, vụ tấn công tòa soạn báo Charlie Hebdo và thảm sát 12 phóng viên đã đánh dấu một hình thức khủng bố mới. Và điều đó cũng chứng tỏ, mối đe dọa từ chủ nghĩa khủng bố đang ngày càng phức tạp.

Nguyên Phó Giám đốc MI6 Nigel Inkster nhận định, cho dù trực tiếp chỉ đạo hay đơn giản là nguồn cảm hứng cho vụ khủng bố gây rúng động nhất tại châu Âu trong gần một thập kỷ qua thì al-Qaeda cũng có mọi lý do để cố gắng và tiến hành thêm các vụ tương tự. Nhưng giới chuyên môn cho rằng, nếu giám sát 1.000 nghi can thì MI6 phải cần tới 30.000 nhân viên và đây là yêu cầu bất khả thi.

Theo giới thạo tin, ông Alex Younger hiện lãnh đạo khoảng 3.200 nhân viên, với ngân sách 2,3 tỉ bảng Anh/năm. Ngày 25/11/2014, Thủ tướng Anh David Cameron đã quyết định tăng ngân sách cho các cơ quan an ninh và tình báo nhằm ngăn ngừa các cuộc tấn công của "những con sói đơn độc" nhằm vào nước này. Và động thái này diễn ra sau khi báo cáo về vụ sát hại một binh sỹ tại London trong năm 2013 được công bố. Theo đó, Bộ Tài chính Anh sẽ cấp ngân sách bổ sung 130 triệu bảng trong 2 năm tới để nâng cao khả năng theo dõi và ngăn chặn "những con sói đơn độc".

Theo giới truyền thông, MI6 đang nỗ lực lấy lại danh tiếng sau những vụ bê bối như cùng CIA dàn dựng thông tin tình báo sai lệch để tạo cớ can thiệp quân sự vào Iraq năm 2003, cũng như tra tấn nghi phạm trong chiến dịch chống khủng bố. Năm 2003, danh tính và tiểu sử của ông John Scarlett từng được dư luận nhắc tới nhiều sau khi Giám đốc MI6 trở thành tâm điểm của vụ bê bối liên quan tới vấn đề vũ khí hủy diệt hàng loạt của Iraq. Bởi Giám đốc MI6 John Scarlett là tác giả của bản báo cáo nổi tiếng liên quan tới vấn đề này hồi tháng 9/2003, dẫn tới sự can thiệp của Anh vào Iraq.

Những bài học khó quên

Ngày 3/10/2014, ông Alex Younger được giới thiệu làm Giám đốc MI6. Và ngày 3/11/2014, ông Alex Younger chính thức trở thành nhà lãnh đạo trẻ tuổi nhất trong lịch sử MI6. Tên gọi đầy đủ của ông Alex Younger là Alexander William Younger, sinh ngày 4/7/1963 tại London.

Ông Alex Younger được giới chuyên môn đánh giá là người dày dạn kinh nghiệm trong lĩnh vực tình báo. Bởi sau khi lấy bằng cử nhân kinh tế, ông Alex Younger gia nhập quân đội (tháng 9/1986), rồi trở thành sĩ quan dự bị của lính đặc nhiệm (tháng 4/1989) với cấp hàm đại úy. Và từ năm 1991, làm việc tại MI-6, từng hoạt động ở Afghanistan, Trung Cận Đông và châu Âu. Từ cuối năm 2009, ông Alex Younger được cử giữ chức Phó Giám đốc MI6, chuyên trách chống khủng bố. Và đã hỗ trợ đắc lực trong công tác đảm bảo an ninh trong thời gian diễn ra Thế vận hội Olympic London 2012.

và người kế vị Alex Younger.

Ngoại trưởng Philip Hammond cho rằng, công việc của MI6 mang tầm cỡ thế giới và hoạt động của cơ quan này giữ vai trò quan trọng đối với an ninh của Vương quốc Anh, do đó cần một người có năng lực để lãnh đạo. Với tư cách trực tiếp chỉ đạo các hoạt động của MI6, Ngoại trưởng Philip Hammond đã đề cử ông Alex Younger thay thế người tiền nhiệm John Sawers (đến tuổi nghỉ hưu vào tháng 11/2014), lãnh đạo MI6 và Thủ tướng David Cameron đã ký quyết định bổ nhiệm. Cựu Giám đốc John Sawers cho rằng, người kế vị Alex Younger đã góp phần quan trọng trong việc hiện đại hóa MI6, bảo đảm MI6 luôn trong trạng thái sẵn sàng hoạt động một cách tốt nhất, đồng thời hợp tác chặt chẽ với các tổ chức tình báo hàng đầu thế giới.

Theo giới chuyên môn, rút kinh nghiệm từ người tiền nhiệm John Sawers nên ông Alex Younger không cho phép vợ "khoe hàng". Bởi chỉ vì sở thích này của bà Shelley Sawers mà ông John Sawers từng bị chỉ trích khá dữ dội. Tuy chi tiết về đời tư của ông John Sawers đã được xoá khỏi Facebook, nhưng điều này không đồng nghĩa với việc Giám đốc MI6 không gặp rắc rối về vấn đề này.

Ngoài việc đưa ảnh chồng, bà Shelley Sawers còn thông báo chi tiết về nơi ở và làm việc của ông John Sawers. Khi đó, phát ngôn viên về các vấn đề ngoại giao của đảng Tự do dân chủ Ed Davey từng yêu cầu Thủ tướng Gordon Brown điều tra khả năng vi phạm bí mật an ninh, cũng như cân nhắc việc bổ nhiệm ông John Sawers. Bởi mãi tới năm 1993, tên tuổi của người đứng đầu MI6 mới được tiết lộ vì năm 1992, chính phủ Anh vẫn từ chối khẳng định sự tồn tại của cơ quan này. Truyền thống giữ bí mật tuyệt đối đến mức bị phê phán thiếu minh bạch từng là đặc thù của giới tình báo Anh.

Ngày 28/10/2010, Giám đốc MI6 John Sawers đã lần đầu tiên phát biểu công khai về đường lối hoạt động của cơ quan này khi nói về thành công của tình báo Anh trong việc phát hiện nhà máy làm giàu uranium bí mật ở Iran. Website chính thức của MI6 được đưa vào hoạt động từ tháng 10/2005 với 6 ngôn ngữ, nhưng đến nay, Giám đốc MI6 vẫn là thành viên duy nhất của cơ quan này được công bố tên tuổi. Giới chuyên môn coi đây là việc công khai hóa nhiệm vụ thực sự của tổ chức này, cho dù MI6 không chịu sự kiểm soát của Chính phủ Anh. Đồng thời tạo điều kiện dễ dàng cho những người có khả năng, muốn gia nhập MI6.

Q.Tuấn - K.Dũng - Số đặc biệt
.
.
.